Dassault-Breguet "Falcon 50", 1976
(Mystére 50)

Samolot dyspozycyjny. Francja.
Samolot dyspozycyjny Dassault-Breguet ”Falcon 50”. (Źródło: Copyright Krzysztof Godlewski- ”airfoto.pl”).

Firma Dassault przystąpił do prac nad nowym wariantem płatowca, stanowiącym głęboką modyfikację samolotu Dassault ”Falcon 20”. Projekt trzysilnikowej konstrukcji dalekiego zasięgu powstał w 1974 r. Początkowo płatowiec otrzymał oznaczenia ”Falcon 20-3” oraz ”Falcon 25”, później jednak zdecydowano o zmianie nazwy na ”Falcon 50”. Podczas budowy wykorzystano przednie część kadłuba ”Falcon 20”, centralna część została przedłużona i przeprojektowana, aby pomieścić zbiornik paliwa o większej objętości. Do napędu wybrane zostały silniki Garrett TFE731-3. Zmianie uległa tylna część płatowca, zaprojektowana zgodnie z regułą pól dla zmniejszenia oporu przy dużych prędkościach. Zwiększono rozpiętości i powierzchnię skrzydeł oraz powierzchnię usterzenia poziomego. W tej konfiguracji samolot otrzymał oznaczenie ”Falcon 50B”, które przed oblotem ponownie zmieniono na ”Falcon 50”. Do prób w locie zostały wykorzystane trzy egzemplarze. Prototyp został oblatany 7.11.1976 r.

Po zakończeniu wstępnej fazy prób w locie prototyp trafił ponownie do wytwórni, gdzie został wyposażony w nowe skrzydła o profilu nadkrytycznym, charakteryzujące się większą sprawnością w lotach z dużymi prędkościami. Po zakończeniu prób nowe skrzydło trafiło do seryjnych samolotów. Drugi prototyp został oblatany 18.02.1978 r. Na samolotach ”Falcon 50” ustanowiono kilka rekordów świata:
- 9.10.1977 r. pobił rekord szybkości 887,25 km/h w czasie 6 h 35 min na trasie Nowy Jork- Paryż,
- 31.03.1979 r. samolot pilotowany przez Randolpha M. Kennedy'ego ustanowił rekord odległości w kategorii C-1h FAI pokonując odległość 6099,91 km z Bordeaux do Waszyngtonu,
- 24.04.1980 r. rekord wysokości lotu w swojej klasie, wynoszący 13716 m.

Samoloty były montowane w zakładach w Dassault Breguet w Mérignac, kadłuby były budowane przez Aérospatiale. Obok podstawowej wersji pasażerskiej powstały również specjalistyczne odmiany:
- ”Falcon 50M SURMAR”, wersja do rozpoznania morskiego, prototyp został oblatany 26.11.1998 r. Pierwszy z czterech samolotów dostarczony został 23.12.1999 r.,
- ”Falcon 50 Evasan”, wersja dostosowana do zadań transportu medycznego,
- ”Falcon 50 SIGINT”, wersja rozpoznania radioelektronicznego).

Ogółem powstało 250 egz., znalazły się na wyposażeniu lotnictwa wojskowego: Francji, Włoch, Hiszpanii, Portugalii, Szwajcarii, Iranu, Wenezueli, Afryki Południowej. Do transportu VIP były wykorzystywane przez rządy: Bułgarii, Dżibuti, Iraku, Jordanii, Libii, Sudanu, Jugosławii, Maroka, Rwandy i Kongo.

W połowie lat 1990-tych Dassault podjął decyzję o rozpoczęciu prac nad unowocześnieniem samolotu ”Falcon 50”. Jednocześnie wytwórnia zdecydowała o zaprzestaniu stosowania podwójnej nazwy "Mystére-Falcon", pozostawiając jedynie oznaczenie wywodzące się z języka angielskiego. program ogłoszony został w kwietniu 1995 r. i otrzymał oznaczenie ”Falcon 50EX”. Samolot otrzymał silniki AlliedSignal TFE731-40. Największe zmiany w porównaniu do podstawowego modelu wprowadzono w wyposażeniu awionicznym. Analogowe przyrządy nawigacyjne zastąpione zostały wyświetlaczami EFIS i EIED.

Oblotu prototypu ”Falcona 50EX” dokonano 10.04.1996 r., pierwszy seryjny płatowiec powstał w tym samym roku. Do końca 1996 r. powstało ponad 100 egz., powstają one w liczbie kilkunastu rocznie. Większość, bo ponad 2/3 wyprodukowanych samolotów jest eksploatowana w USA.

W Polsce.

Używane były samoloty dyspozycyjne z rodziny Dassault-Breguet ”Falcon”. Nie posiadam natomiast informacji, czy były używane samoloty w wersjach ”Falcon 50”.

Konstrukcja:
Załoga- 2 osoby, pasażerów- 9, max 19.

Wyposażenie:
- ”Falcon 50M SURMAR”- radar Thomson-CSF Ocean Master 100, oraz zestaw FLIR Chlio, osiem 25-osobowych tratw ratunkowych,
- ”Falcon 50EX”- radar Primus 4000, komputer nawigacyjny działający w oparciu o GPS.

Napęd- 3 silniki odrzutowe:
- ”Falcon 50”- Garrett TFE731-3,
- ”Falcon 50EX”- AlliedSignal (wg [2]- Honeywell) TFE731-40 o ciągu 16,46 kN.

Dane techniczne ”Falcon 50EX” (wg [2]):
Rozpiętość- 18,86 m, długość- 18,52 m, wysokość- 6,98 m, powierzchnia nośna- 46,83 m2.
Masa ładunku max- 1710 kg, masa operacyjna- 9890 kg, masa do lądowania max- 16200 kg, masa startowa max- 18008 kg, opcjonalnie- 18500 kg.
Prędkość przelotowa max- 925 km/h, prędkość przelotowa- 850 km/h, pułap max- 14930 m, zasięg max- 6080 km.

Źródło:

[1] Petrykowski M. ”Rodzina Dassault Falcon”. Lotnictwo nr 1/2007.
[2] Bondaryk P. ”Rodzina Dassault Falcon”. Lotnictwo nr 2/2007.
blog comments powered by Disqus