Ciastuła Tadeusz Leopold
Tadeusz Leopold Ciastuła urodził się w 1909 r. w Kazimierzu Dolnym. Ukończył studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej, uzyskując dyplom inżyniera mechanika o specjalności lotniczej. Był również absolwentem podchorążówki w Dęblinie. W tym okresie odnosił sukcesy w szybownictwie. W latach 1936-1939 pracował w ITL w Warszawie jako pilot doświadczalny.
Po wybuchu wojny ewakuowany do Rumunii, stamtąd do Francji, gdzie służył w Szkole Obserwatorów i Strzelców Pokładowych w Bordeaux. Po upadku Francji ewakuował się do Anglii, gdzie w 1941 r. powołano go do Działu Aerodynamiki Stosowanej w instytucie Royal Aircraft Establishment w Farnborough. Latał także w 302. dywizjonie myśliwskim PSP oraz w 65. dywizjonie myśliwskim RAF. Pod koniec 1944 roku został wysłany do USA w celu zapoznania się z samolotami transportowymi wojsk desantowych i metodami ich użycia.
Wiosną 1947 r. podjął pracę w biurze konstrukcyjnym wytwórni Cierva Aircraft Company w Southampton. Tam zaprojektował lekki śmigłowiec Cierva W.14 "Skeeter". Po przejęciu tych zakładów w 1951 r. przez wytwórnię Saunders-Roe (Saro) podjęto jego produkcję seryjną dla lotnictwa wojskowego Wielkiej Brytanii, Niemiec i Portugalii. W tej wytwórni zaprojektował śmigłowiec wojskowy Saunders-Roe P.531. Firma Saro została przejęta w 1959 r. przez wytwórnię Westland. Tam w latach 1961-1970 wyprodukowano 275 egz. tego śmigłowca w wersji lądowej "Scout" i morskiej "Wasp". Pod kierunkiem Ciastuły powstał projekt Westland G.13, produkowany jako śmigłowiec wojskowy "Lynx". Łącznie wyprodukowano ponad 740 śmigłowców konstrukcji Tadeusza Ciastuły.
Ponadto brał on udział w modyfikacji śmigłowców budowanych na licencji amerykańskiej Sikorsky S-58 nazwanych Westland "Wessex" i Sikorsky S-61- oznaczonych jako "Sea King" oraz w dostosowaniu do potrzeb brytyjskich śmigłowca Aérospatiale SA330 "Puma", produkowanego na licencji francuskiej. Kierował także wyposażeniem śmigłowców w uzbrojenie oraz w urządzenia specjalne, m.in. rozpoznawcze i ratownicze. W latach 1960- 1970 współuczestniczył w konstruowaniu i modyfikowaniu dużych poduszkowców, między innymi British Hovercraft SR.N6. W 1973 r. przeszedł na emeryturę.
Był członkiem rady Stowarzyszenia Lotników Polskich w Wielkiej Brytanii.
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi za pracę w Aeroklubie Warszawskim w latach przedwojennych, Krzyżem Walecznych, orderem British Empire oraz polskimi i angielskimi medalami lotniczymi. W 1965 r. za swój wkład w technikę śmigłowcową wyróżniony został prestiżową nagrodą Louis Breguet Memorial Trophy.
Zmarł 7.10.1979 r. w Wielkiej Brytanii, w wieku 70 lat. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 12.10.1979 r. w Margate (hrabstwo Kent).
Źródło:
[1] Witkowski J. ”Polski wkład w technikę śmigłowcową”. ”Lotnictwo stulecie przemiany”. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2003.
[2] "Frank Piasecki i inni...". Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.
[3] Glass A., Kubalańca J. "Polskie konstrukcje lotnicze 1939- 1954". Tom 5. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2013.
[4] "Zmarł". Skrzydlata Polska nr 48/1979.