Chlebowscy samolot, 1910

Projekt samolotu pionierskiego. Polska.
Model samolotu braci Chlebowskich. (Źródło: archiwum).

W 1910 r. w Łodzi trzej bracia: Władysław, Henryk i Stefan Chlebowscy zamierzali zbudować samolot. Aby sprawdzić jego właściwości, wykonali model w podziałce ok. 1:4.

Był to dwupłat z małym trzecim płatem umieszczonym nad skrzydłem górnym. Wykonany był z bambusa, płaty i stateczniki miał jednostronnie kryte płótnem. Jak donosiła ówczesna prasa model zaopatrzony był w przyrząd automatycznie utrzymu­jący równowagę aparatu w locie. Jego konstrukcja nie jest znana. Model wyposażany był w silnik spalinowy, nieznanego typu, produkcji francuskiej, o mocy 1,5- 2,0 kW (2- 3 KM). W prasie podawano też moc 7,3 kW (10 KM)- tak duża moc silnika budzi wątpliwości, ale nie wykluczone, że konstruktorzy sami wykonali silnik, jeśli chodzi bowiem o wyroby fabryczne, to w latach 1910-1920 istniały już wprawdzie silniki spalinowe do modeli latających, ale o mocach znacznie mniejszych. Silnik napędzał śmigło ciągnące umiesz­czone z przodu, w osi kadłuba.

30 sierpnia 1910 r. przeprowadzono próby mode­lu wlocie. Wzniósł się na wysokość ok. 10 m i latał ok. 3 min. zataczając w powietrzu duże koła. Chlebo­wscy zachęceni pozytywnymi wynikami eksperymen­tu zamierzali zbudować na bazie modelu samolot o analogicznym układzie, w pracach pomagał im elek­trotechnik Ludwik Kozera. Do budowy samolotu jednak nie doszło.

Galeria

  • Bracia Chlebowscy (trzeci i piąty od lewej) wraz z modelem samolotu własnej  konstrukcji. (Źródło: Jungowski Edmund ”O pionierach polskiej myśli lotniczej”. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne. Warszawa 1967).

Źródło:

[1] Elsztein P. ”Modelarstwo lotnicze w Polsce”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1986.
[2] Januszewski S. ”Witold Jarkowski. Inżynier aeronauta- pionier lotnictwa”. Politechnika Wrocławska. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2006.
[3] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
blog comments powered by Disqus