Balon ze Lwowa (Hermann-Martinovics), 1784

Balon pionierski na ogrzane powietrze. Polska.

Wielkie zainteresowanie balonami w Polsce w XVIII wieku nie ograniczało się jedynie do Warszawy (Okraszewski) i Krakowa (Balony Szkoły Głównej Koronnej). Próby z balonami miały miejsce w Pińczowie, Kamieńcu Podolskim (Kasprowicz-Jakubowski) i Czeczeniku (Żelechowski).

W 1784 r. doświadczenie z modelami balonów prowadzili we Lwowie dwaj konstruktorzy: dr Nepomucen Antoni Hermann i prof. Ignacy Martinovics. W styczniu 1784 r. zapowiedzieli rozpoczęcie we Lwowie prac nad budową balonu. Projekt zakładał wykonanie Montgolfiery o średnicy 15,8 m, sporządzonej z cienkiego jedwabiu impre­gnowanej olejem i woskiem, dwuosobowej, o pojem­ności ok. 2000 m3 i ciężarze całkowitym rzędu 595 kg. Środki na jego budowę pozyskać pragnęli drogą zbiórki publicznej.

Promując ten pomysł wykonali model wypusz­czony 4.03.1784 r. w Ogrodzie Bilskim. Balon ten składał się z dwóch papierowych ostrosłupów, ścię­tych, o wspólnej podstawie 150 x 60 cm, o wysokości po 120 cm. Pojemność balonu wynosiła 1,4 m2, ciężar 32 dkg. Cylinder służący do podgrzewania podczas lotu powietrza zawartego w powłoce ważył ok. 30 dkg.

Podczas próby balon w ciągu 1 minuty osiągnął wysokość ok. 100 m, a następnie zaczął powoli opadać, a to z powodu wygaśnięcia ognia w palniku. Po ponownym wznieceniu ognia wystartował po raz drugi, osiągnął wcześniejszą wysokość, po czym zapa­lił się i spadł na ziemię. Niepowodzenie to położyło kres dalszym eksperymentom, tym niemniej Her­mann, jako pierwszy obok J.H. Osińskiego, podał- na łamach Lwowskiego Pisma Uświadamiającego- zasady projektowania i konstruowania balonów sys­temu braci Montgolfier.

Źródło:

[1] Elsztein P. ”Modelarstwo lotnicze w Polsce”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1986.
[2] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
blog comments powered by Disqus