Boeing 777 "Worldliner", 1994

Samolot komunikacyjny. USA.
Samolot komunikacyjny Boeing 777-200(VT-ALE) w barwach linii lotniczych Air India. (Źródło: Marcin Jagodziński- ”Galeria lotnicza Marcina Jagodzińskiego”).

Samolot Boeing 777 był początkowo konstruowany jako przedłużona wersja samolotu Boeing 767, mająca wypełnić na rynku lukę pomiędzy samolotami Boeing 767 i Boeing 747. Jednakże niechęć, z jaką potencjalni odbiorcy powitali pojawienie się kolejnej wersji B 767 spowodowała, iż zdecydowano się na całkowitą zmianę koncepcji, w wyniku czego powstał zupełnie nowy samolot, stanowiący przełom w konstrukcjach firmy Boeing. Po raz pierwszy w historii lotnictwa amerykańskiego proces konstruowania statku powietrznego został całkowicie skomputeryzowany. W procesie konstrukcji B 777, obok inżynierów Boeinga brali również udział eksperci linii lotniczych. Ich wkład w prace nad B 777 pozwolił skonstruować samolot, który dostosowany był do zróżnicowanych wymagań linii lotniczych na całym świecie.

Prototyp wersji podstawowej B 777-200, został oblatany 14.06.1994 r. Posiadał on elektrodystansowy układ sterowania lotem (fly-by-wire) oraz wyposażenie kabiny pilotów typu glass cockpit. Struktura B 777 została wykonana z najnowocześniejszych materiałów konstrukcyjnych, co umożliwiło znaczne zmniejszenie masy samolotu. Pokrycie górnej powierzchni skrzydeł i podłużnice kadłuba zostały wykonane z nowego gatunku duralu, charakteryzującego się wyższą wytrzymałością zmęczeniową i podwyższoną odpornością na korozję. Kompozyty stanowią 9% masy własnej B 777 (zwykle ich udział masowy w strukturze odrzutowców Boeinga nie przekraczała 3%). Jako standardowe wyposażenie B 777 wprowadzono m.in. system nawigacji satelitarnej oraz urządzenia do łączności drogą satelitarną. Kabina pasażerska oferuje ogromne możliwości zmian konfiguracji. Końcówka płata B 777, o długości 6,8 m, miała być składana, co zmniejszało rozpiętość skrzydeł do 47,3 m, znacznie ułatwiając manewrowanie samolotu na ziemi. Jednak w trakcie prac konstrukcyjnych zrezygnowano z tego rozwiązania, ponieważ zbytnio komplikowało konstrukcję samolotu i zwiększało jego masę.

Zespół napędowy B 777 może być wybrany przez klienta wedle życzenia. Oferowane były silniki Pratt & Whitney PW 4074, General Electric GE 90-75B lub Rolls Royce ”Trent 875” rozwijające ciąg od 332 do 336 kN. Egzemplarze późniejszych serii produkcyjnych samolotów B 777-200, charakteryzujące się podwyższoną masą startową, wyposażone zostały w mocniejsze silniki PW 4077, GE 90-76B lub ”Trent 877” dysponujące ciągiem od 340 do 345 kN, zaś wersja B 777-200ER (pierwotnie oznaczony jako B 777-200IGW) otrzymał jako zespół napędowy opcjonalnie silniki PW 4084, GE 90-85B lub ”Trent 884” o ciągu od 376 do 381 kN.

W 1997 r. samolot Boeing 777-200ER pobił światowy rekord zasięgu lotu bez międzylądowania, pokonując dystans 20044 km pomiędzy Seattle-Kuala Lumpur. Podczas lotu na trasie Seattle-Kuala Lumpur-Seattle o długości 37345 km, osiągnięto średnią prędkość przelotową 889 km/h. Lot trwał 41 godzin i 59 minut.

W celu zastąpienia w służbie wczesnych wersji samolotu Boeing 747 opracowano wersję B 777-300- najdłuższy wówczas skonstruowany samolot pasażerski w świecie. Prototyp tego samolotu, posiadającego kadłub o długości 73,86 m, został oblatany 16.10.1997 r. Zastosowanie do jego napędu dwóch silników ”Trent 892” pozwoliło na zabranie na pokład max 550 pasażerów- taką samą liczbę osób mieścił B 747, lecz ze względu na posiadanie czterech silników starszego typu zużywał on 33% paliwa więcej.

W dniu 28.02.2000 r. firma Boeing rozpoczęła program produkcji seryjnej wersji o zwiększonym zasięgu: B 777-200X i B 777-300X. Pierwszy z nich miał posiadać najdłuższy w świecie zasięg, wynoszący ponad 16000 km, co umożliwiło mu obsługę połączeń transkontynentalnych nad Pacyfikiem, zaś drugi wykorzystywany miał być na trasach Europa-Ameryka Płn. Samoloty miały otrzymać silniki GE90-115B o ciągu 454 kN każdy. Rozpoczęcie dostaw B 777-200X i B 777-300X planowano we wrześniu 2003 r.

W 2005 r. samolot Boeing 777-200LR ”Worldliner” (dosłownie samolot o zasięgu światowym) pobił światowy rekord zasięgu lotu bez międzylądowania. Samolot pokonał odległość 21601 km z Hong Kongu do Londynu w czasie 22 h. 42'.

Do października 2000 r. zamówiono 496 egz. wszystkich wersji B 777 (dostarczono 299), w tym 94 egz. B 777-200 (dostarczono 77), 330 egz. B 777-200ER (dostarczono 189) oraz 72 egz. B 777-300 (dostarczono 33). Samoloty B 777 w różnych wersjach były używane przez wiele linii lotniczych z całego świata, m.in.: United Airlines, British Airways, American Airlines.

W Polsce.

Znana polska rekordzistka szybowcowa- Marta Najfeld podczas studiów na Uniwersytecie Technicznym w Berlinie (TUB), na kierunku technika lotnicza i kosmiczna, od września 2004 r. odbywała półroczną praktykę w firmie Boeing Commercial Airplanes w Seattle. W czasie jej trwania uczestniczyła w kilku próbach w locie samolotów Boeing 777-200LR oraz Boeing 747-400.

Jeden samolot Boeing 777 użytkowany był w maju 2013 r. przez Polskie Linie Lotnicze "Lot " i wykonywał rejsy do Toronto. Samolot był leasingowany od linii EuroAtlantic.

Konstrukcja:
Załoga- , pasażerów max: B 777-200- 375, B 777-300- 500.
Usterzenie- wykonano z kompozytów zbrojonych włóknem szklanym lub szklanym i węglowym. Stery kierunku i wysokości są konstrukcjami przekładkowymi. Ich pokrycie stanowi kompozyt z żywic epoksydowych zbrojonych włóknem węglowym, zaś rdzeń wykonany jest z wypełniacza komórkowego.

Napęd- 2 silniki turbowentylatorowe:
- B 777-200- General Electric GE90-75 lub Pratt & Whitney PW4074 oraz Rolls Royce ”Trent 875” wszystkie o ciągu od 329 kN do 342 kN (wg innych źródeł o ciągu od 332 kN do 336 kN) każdy. Egzemplarze późniejszych serii produkcyjnych samolotów B 777-200 wyposażone zostały w mocniejsze silniki Pratt & Whitney PW 4077, General Electric GE 90-76B lub Rolls Royce ”Trent 877” dysponujące ciągiem od 340 do 345 kN każdy,
- B 777-200ER- Pratt & Whitney PW 4084 lub General Electric GE 90-85B albo Rolls Royce ”Trent 884” o ciągu od 376 do 381 kN każdy,
- B 777-300- General Electric GE90-92B o ciągu 406 kN każdy lub Rolls Royce ”Trent 892” o ciągu 410,9 kN każdy albo Pratt & Whitney PW4090 o ciągu 400 kN każdy lub Pratt & Whitney PW4098 o ciągu 436 kN każdy.

Dane techniczne B 777-200 (wg [3]):
Rozpiętość- 60,93 m, długość- 63,73 m, wysokość- 18,51 m, powierzchnia nośna- 427,8 m2.
Masa własna- 139 025 kg, masa użyteczna max (płatna)- 55170 kg, masa startowa max- 229 250 kg.
Prędkość przelotowa- 940 km/h, pułap- 13135 m, zasięg max- 7000 km.

Dane techniczne B 777-300 (wg [3]):
Rozpiętość- 60,93 m, długość- 73,86 m, wysokość- 18,51 m, powierzchnia nośna- 427,8 m2.
Masa własna- 139 025 kg, masa startowa max- 229 370 kg.
Prędkość przelotowa- 961 km/h, pułap- 10593 m, zasięg max- 10593 km.

Źródło:

[1] Najfeld M. ”Się studiuje,się lata...”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 1/2006.
[2] (JL) ”Rekordowy lot B 777-200LR.” Lotnictwo nr 12/2005.
[3] Głowacki B., Sobczak G. ”Współczesne samoloty pasażerskie”. Wydawnictwo Lampart. Warszawa 2002.
blog comments powered by Disqus