PZL "Kormoran", 1982

Projekt śmigłowca wielozadaniowego. Polska.
W 1982  r. wyniki badań marketingowych wyraźnie potwierdzały duży popyt na śmigłowce klasy PZL Mi-2 / PZL "Kania" na rynku północnoamerykańskim. Analiza samego tylko rynku kanadyjskiego zakładała, że w latach 1982-1988 rynek cywilny i wojsko zakupi ponad 350 lekkich śmigłow­ców wielozadaniowych. Dlatego w WSK PZL Świdnik postanowiono opracować wersję rozwojową śmigłowca PZL "Kania", która otrzymała oznaczenie PZL "Kormoran". Kierownictwo WSK PZL Świdnik liczyło, że w wyniku współpra­cy z Kanadą, pozyska nowe konstrukcje i technologie w za­kresie budowy przekładni, oraz licencję na produkcję nowego ze­społu napędowego o mocy 405 kW (550 KM).

Zakładano cztery etapy projektu "Kormoran":
Etap I- sprzedaż śmigłowców PZL "Kania" do Kanady i jednoczesne rozpoznanie ryn­ku kanadyjskiego,
Etap II- wprowadzenie silnika PT6-B16. nowej przekładni głównej, uni­wersalnej (dwu pilotowej) kabiny załogi, modułu wydłużającego przednią cześć kadłuba, zmiany kierunku obrotów śmigła ogonowego, zastosowania statecz­nika pionowego,
Etap III- opracowanie nowej centralnej części kadłuba, wprowadzenie sta­tecznika pionowego, wprowadzenie wersji IFR,
Etap IV- modernizacja piasty wirnika nośnego i wirnika ogonowego po­przez zastosowanie obu piast w wariancie tzw. uproszczonym, wprowadzenie łopat wirnika nośnego i śmigła ogonowego o nowoczesnych profilach, opraco­wanie nowych wersji śmigłowca i wyposażenia wnętrza.

Zaplanowano wprowadzenie, w stosunku do PZL "Kania", szerokich zmian w konstrukcji płatowca, układu napędowego i podwozia. Przekonstruowaniu miała kabina pilotów oraz kabina pasażerska. Negatywnie oceniono sposób zabudowy głównego zbiornika paliwa, który unie­możliwiał wykonanie niektórych z planowanych wersji śmigłowca (np. trans­portowej, dla której miał zostać zaprojektowany nowy sposób mocowania ła­dunku wewnątrz kadłuba i na zewnętrznym podwieszeniu). W zakresie napę­du, wirników i transmisji brak było nowoczesnego silnika o niezbędnej mocy, do którego należało zaprojektować całko­wicie nowy układ mocowania, oraz brak nowoczesnej przekładni głównej. Należało skonstruować i wykonać nowe ło­paty wirnika nośnego i śmigła. W prototypie planowano zastosowanie  istniejącej już piasty wirnika nośnego i śmigła ogonowego. W dalszej fazie projektu miały one być przeprojektowane. Wał główny silnika, wał transmisji śmigła ogonowego i przekładnia pośrednicząca miały pochodzić ze śmigłowca PZL "Kania". Śmigło ogonowe miało zostać przeniesione z prawej strony na lewą.

Przewidywano opracowanie wielu wersji śmigłowca: wersja lux, wersja 10-miejscowa. sanitarna, morską, uzbrojoną i wersja do zwalczania okrętów podwodnych.

Zaproponowany podział prac w projekcie "Kormoran" miał przedstawiać się następująco:
- Polska: prowadzenie tematu, wirniki, transmisja (poza przekładnią głów­ną), sterowanie, instalacje płatowcowe, wyposażenie wnę­trza kadłuba, próby,
- Kanada: silnik, przekładnia główna w zakładach SPVR, doce­lowe wykonawstwo płatowca na potrzeby kanadyjskie, wyposażenie produko­wane w Kanadzie, montaż śmigłowców na potrzeby Kanady i obu Ameryk,
- prace wspólne: konstrukcja śmigłowca, konstruk­cja przekładni, zastąpienie przez wyroby kanadyjskie agregatów i zespołów z importu ZSRR i przestarzałych.

Ustalono, że odpowiedzialność za prowadzenie całości prac będzie spo­czywać na stronie polskiej. Przewidywano możliwość uruchomienia w Kana­dzie nie tylko montowni tych śmigłowców, ale także wykonawstwo kadłubów na potrzeby rynku amerykańskiego, jak również możliwość wykorzystania potencjału innych przedsiębiorstw kanadyjskich, z którymi strona polska była szczególnie zainteresowana kooperacją w zakresie agregatów elektrycznych i kontroli układu napędowego.

Konstrukcja:
Śmigłowiec w  układzie klasycznym, o konstrukcji metalowej. Miał zabierać w zależności od wersji 6-9 pasa­żerów albo przenosić 1200 kg ładunku w kabinie lub 1000 kg na podwiesze­niu zewnętrznym.

Napęd- 2 silniki turbinowe Pratt & Whitney PT6-B16.

Dane techniczne "Kormoran", projektowe (wg [1]):
Masa startowa- 2000 kg. masa startowa max- 3700 kg.
Prędkość dopusz­czalna- 260-270 km/h. prędkość przelotowa- 220-230 km/h, wznoszenie max- 8 m/s, pułap praktyczny- 5000 m, pułap zawisu z wpływem ziemi- 4000 m, pułap zawisu bez wpływu- 2500 m, zasięg- 600 km.

Inne wersje:
Mil Mi-2, PZL Mi-2
PZL Mi-2M
PZL "Kania"
PZL Mi-2 "Taurus II"

Źródło:

[1] Bogdański M. Niezrealizowane projekty i nieudany eksport. Aeroplan nr 5-6/2009
blog comments powered by Disqus