Samolot Zlin Z-26 ”Trener” przeznaczony był do szkolenia i treningu pilotów. Zaprojektowany został w Czecho­słowackich Zakładach Lotni­czych Moravan- Otrokovice (dawniej Zlin) w Otrokovicach w 1946 r. w ramach konkursu ogłoszonego na budowę samolotu szkolno- treningowego. Opracowany przez zespół konstruktorów pod kierunkiem inż. Karela Tomasa. Samolot ten pomyślnie za­kończył próby i badania w lo­cie i w 1947 r. zajął pierwsze miejsce w konkursie.

Skierowany został do produkcji seryjnej. W latach 1949-1951 zbudowano 113 (wg [4]- 163) seryjnych Z-26 wyposażonych w skrzydła drewnianej konstrukcji. Wszystkie następne wersje samolotów Zlin wyposażono już w skrzydła metalowe.

Były używane w Czechosłowacji, Polsce i Rumunii.

Samolot Zlin Z-26 należy do słynnej rodziny Zlinów i do­czekał się długoletniego rozwoju praktycz­nie do granic możliwości zastosowanego układu i struktury. Były to samolloty: Zlin Z-126 ”Trener 2” (C-105), Zlin Z-226, Zlin Z-326, Zlin Z-526 i Zlin Z-726.

W Polsce.

Jesienią 1951 r. (wg innych źródeł- na początku 1952 r.) ramach uzupełnienia i modernizacji sprzętu latającego, Aero­klub Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przy wydat­nej pomocy ówczesnej Ligi Lotniczej, Dowództwa Wojsk Lotniczych i Ministerstwa Ko­munikacji zakupił 38 (wg [4]- 36) samolotów Zlin Z-26. Pierwszy z nich zarejestrowany został w Inspektoracie Cywilnych Statków Powietrznych (IKCSP) dnia 6.02.1952 r. pod zna­kami SP-ARE.

Samoloty używane były w Aeroklubie do szkolenia i treningu pilotów oraz były używane jako samoloty sportowe, uczestniczące w imprezach i pokazach lotniczych. Przez wiele lat na samolotach Z-26 rozgrywano mistrzostwa Polski w akrobacji samolotowej. Gdy skrzydła ich uległy nadmiernemu zużyciu po 6 latach użytkowania, w latach 1958-1959 Lotnicze Zakłady Naprawcze APRL w Krośnie wykonały do nich 30 kompletów nowych skrzydeł przeprowadzając równocześnie remont generalny samolotów. Były używane do 1969 r., a ostatnie 7 samolotów skasowano na wiosnę 1974 r.

W Muzeum Lotnictwa w Krakowie znajduje się jedyny zachowany Zlin Z-26 ”Trener” przekazany w lipcu 1974 r. do zbiorów przez ostatniego użytkownika- Aeroklub Krakowski.

Stanisław Kasperek, wielokrotny mistrz Polski w akrobacji lotniczej wystąpił z koncepcją przeróbki Zlina Z-26 na jednomiejscową wersję akrobacyjną nazwaną Kasper Akrobat. W 1963 r. inżynierowie: J. Supryn, Stanisław Bienia i W. Jaworska z Aeroklubu Świdnickiego (pracownicy Prototypowego Biura Konstrukcyjnego WSK-Świdnik) opracowali projekt techniczny tego samolotu pod nazwą Super Kasper Akrobat. Zlikwidowano tu przednią kabinę, co wymagało to prze­konstruowania osłony kabi­ny i przedłużenia górnego pokrycia kadłuba aż do drugiej kabiny. Przebudowano instalację paliwową, wymontowano bagażnik, silnik i mechanizm napędu klap, które po zablokowaniu w po­łożeniu zamkniętym, zakle­jono płótnem. Dla zmniejszenia oporów aerodynamicznych podwozia koła zostały osłonięte owiewkami. Wszystkie te zmiany do­syć znacznie wpłynęły na poprawienie osiągów samo­lotu. Przeróbki dokonano na samolocie SP-ASG w Aeroklubie w Świdniku z pomocą zakładu WSK-Świdnik. Na samolocie tym w lipcu 1963 r. S. Kasperek wziął udział w Samolotowych Mistrzostwach Świata w Akrobacji w Moskwie, zajmując 3 miejsce.

W jesieni 1963 r. Biuro Konstrukcyjne Aeroklubu PRL w Krakowie pod kierunkiem mgr inż. Jana Czerwińskiego opracowało warsztatową dokumentację przeróbki samolotów Z-26 na Super Kasper Akrobat. Wg tej dokumentacji Lotnicze Zakłady Naprawcze APRL w Krośnie przerobiły w pierwszej połowie 1964 r. trzy samoloty. Pierwszy Super Kasper Akrobat wykonany w Krośnie SP-ART został oblatany 6.05.1964 r. Dalsze dwa to SP-ASM i SP-ASG, w którym dokonano zmian uzupełniających według krakowskiej dokumentacji. Ponieważ samoloty uzyskały dobrą opinię w aeroklubach a zainteresowanie akrobacją wzrosło, APRL zlecił przeróbkę dalszych 13 Z-26 w LZN-Krosno. Przerobiono je na Super Kasper Akrobaty w latach 1964-1965. Łącznie przerobiono 16 samolotów. We wrześniu 1965 r. Stanisław Kasperek na samolocie Super Kasper Akrobat zajął III miejsce w Międzynarodowych Zawodach Akrobacji Samolotowej Państw Socjalistycznych. Samoloty były używane w aeroklubach do połowy 1969 r. później stały nie używane i zostały skasowane w latach 1972-1974.

Na wiosnę 1965 r. w Lotniczych Zakładach Naprawczych w Krośnie zamontowano na samolocie Super Kasper Akrobat SP-APW silnik Walter ”Minor WM-6-III” o mocy 118 kW (160 KM. Samolot został oblatany 6.06.1965 r. Wznoszenie samolotu wzrosło z 3,9 m/s (Super Kasper Akrobata) do 5,7 m/s. Jednak dla dopuszczenia samolotu do akrobacji konieczne był wzmocnienie jego konstrukcji ze względu na wzrost mocy silnika oraz masy całkowitej. Później samolot uznano za prototyp samolotu Beskid. Po próbach samolot otrzymał pierwotny silnik stając się znów Super Kasper Akrobatem.

Wiosną 1966 r. mgr inż. Jerzy Lamparski i mgr inż. Jerzy Borzyszkowski wykonali projekt konstrukcyjny zabudowy silnika Walter ”Minor WM-6-III”. Przebudowy samolotu dokonały Lotnicze Zakłady Naprawcze w Krośnie w pierwszej połowie 1966 r. Samolot został oblatany w pierwszych dniach czerwca 1966 r. Samolot (SP-AST) początkowo otrzymał nazwę Krosno 66, zmienioną na Beskid-1. Następnie LZN-Krosno przerobiły dwa kolejne Z-26 na samoloty Beskid-1. W Międzynarodowych Zawodach w Akrobacji Samolotowej w Magdeburgu w sierpniu 1967 r., S. Kasperek, F. Kawała i E. Mikołajczyk zajęli na samolocie Beskid-1 6, i 8 miejsce uzyskując drugie miejsce zespołowo. Eksploatacja samolotów Beskid-1 wykazała, że istnieją możliwości dalszego ulepszania samolotu.

W końcu 1967 r. mgr inż. J. Lamparski i mgr inż. J. Borzyszkowski przystąpili do prac nad projektem ulepszonego samolotu Beskid-2. Na początku 1968 r. dokumentacja była gotowa. LZN w Krośnie miały przystąpić do przebudowy Z-26 na Beskid-2. Niestety w dniu 17.1.1968 r. na samolocie Beskid-1 (SP-AST) urwało się skrzydło w locie i zginął pil. Antoni Kozłowski. Następnie w 1969 r. urwało się skrzydło na Super Kasper Akrobacie, tym razem pilot uratował się. Przeprowadzone badania wykazały zmęczeniowe pękanie kadłubowej części dźwigara skrzydłowego. Wówczas na zamówienie APRL dokumentację nowej wzmocnionej kratownicy kadłuba samolotu zaprojektował w 1969 r. zespół pracowników Wydziału Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej pod kierunkiem prof. inż. Leszka Dulęby i mgr inż. Edwarda Margańskiego. Lotnicze Zakłady Naprawcze w Krośnie miały w 1970 r. przystąpić do budowy nowych kadłubów. Jednak w 1971 r. APRL uzyskał możliwość zakupu nowych samolotów Zlin Z-526F ”Trener”, co uznano za lepsze rozwiązanie niż przebudowa starych Zlinów-26. W maju 1972 r. skasowano pozostałe dwa Beskidy-1.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy wolnonośny dolnopłat o konstrukcji mieszanej. W wersji Super Kasper Akrobat i Beskid-1- jednomiejscowy.
Płat wolnonośny, dwudzielny. Skrzydła jednodźwigarowe drewniane z dźwigarem pomocniczym (wg [5]- dwudźwigarowe), kryte do dźwigara sklejką dalej płótnem. Wyposażone w lotki i klapy.
Kadłub kratownicowy, spawany z rur stalowych, kryty płótnem na listwach metalowych i drewnianych. Przód i góra kadłuba kryte blachą duralową. Kabina zakryta.
Usterzenie drewniane, statecznik pionowy kryty sklejką stery kryte płótnem.
Podwozie klasyczne stałe.

Wyposażenie- pilotażowo- nawigacyjne podwójne, obej­mujące zestaw podstawowych przyrządów pokładowych w pierwszej i drugiej kabinie.
Instalacje- elektryczna.

Silnik:
- Zlin Z-26, Super Kasper Akrobat- rzędowy Walter ”Minor 4-III” o mocy 78 kW (105 KM),
- Beskid-1, Beskid-2- Walter ”Minor WM-6-III” o mocy 118 kW (160 KM).

Dane techniczne Zlin Z-26 (wg [1]):
Rozpiętość- 10,26 m, długość- 7,49 m, wysokość- 2,08 m, powierzchnia nośna- 14,6 (wg [4]- 14,8) m².
Masa własna- 505 kg, masa użyteczna- 245 kg, masa całkowita- 750 kg.
Prędkość max- 205 km/h, prędkość minimalna- (wg [4]- 74) km/h, wznoszenie- 3,3 m/s, pułap- 4800 m, zasięg- 600 km.

Dane techniczne Super Kasper Akrobat (wg [4]):
Rozpiętość- 10,26 m, długość- 7,49 m, wysokość- 2,08 m, powierzchnia nośna- 14,8 m².
Masa własna- 471 kg, masa użyteczna- 151 kg, masa całkowita- 622 kg.
Prędkość dopuszczalna nurkowania- 300 km/h, prędkość minimalna- 66 km/h, wznoszenie- 3,9-4,2 m/s.

Dane techniczne Beskid-1 (wg [4]):
Rozpiętość- 10,26 m, długość- 7,49 m, wysokość- 2,08 m, powierzchnia nośna- 14,8 m².
Masa własna- 540 kg, masa użyteczna- 148 kg, masa całkowita- 685 kg.
Prędkość dopuszczalna nurkowania- 300 km/h, prędkość minimalna- 60 km/h, wznoszenie- 5,7-6 m/s.

Dane techniczne Beskid-2 (wg [4]):
Rozpiętość- 10,26 m, długość- 7,49 m, wysokość- 2,08 m, powierzchnia nośna- 14,8 m².
Masa własna- 550 kg, masa użyteczna- 115 kg, masa całkowita- 665 kg.
Prędkość dopuszczalna nurkowania- 300 km/h, prędkość minimalna- 60 km/h, wznoszenie- 6 m/s.