WZ-V, 1917
We wrześniu 1916 r. armia carska ogłosiła konkurs na trzymiejscowy samolot rozpoznawczy (tzw. do współpracy z armią). Władimir Sawieliew i Władysław Zalewski zaprojektowali na ten konkurs czteropłatowy samolot, oznaczony później WZ-V, stanowiący rozwiniecie samolotu S-3 (WZ-IV).
14.08.1917 r. Sawieliew przedstawił ten projekt Komitetowi Technicznemu GWTU. Opiniował go prof. Van der Vliet. Wskazał, że próby z samolotem S-3 dają nadzieję, że układ czteropłata może być właściwy do budowy ciężkich samolotów. Van der Vliet uważał prace Sawieliewa-Zalewskiego za nadzwyczaj ważne dla przyszłości lotnictwa i zalecał zlecenie jednemu z zakładów budowy dwóch, albo i trzech samolotów ich systemu. Zamówienie uzależniał jednak od opracowania bardzo dokładnego projektu technicznego i wykonania obliczeń wytrzymałości konstrukcji.
Komitet Techniczny uznał 24.08.1917 r., że projekt 3- osobowego samolotu 4- płatowego jest interesujący i- podzielając opinię Van der Vlieta- poprosił Sawieliewa by przedstawił projekt techniczny samolotu z obliczeniami wytrzymałości konstrukcji oraz wskazał czas budowy i wytwórnię, która samolot by realizowała.
Samolot miał być budowany w Kijowie, lecz przeszkodził temu szybki marsz wojsk niemieckich. Prace nad prototypem rozpoczęto w Chersoniu- w warsztatach Centralnego Lotniska Doświadczalnego. Prace nad tym samolotem przerwano w czasie tzw. rewolucji październikowej 1917 r.
Konstrukcja:
Trzymiejscowy czteropłat o konstrukcji drewnianej.
Płaty prostokątne ze skośnymi zakończeniami, dzielone, dwudźwigarowe, kryte płótnem. Rozpiętość płatów stopniowo malejąca z góry na dół.
Kadłub kratownicowy drewniany, kryty sklejką i płótnem. Przednia kabina dwumiejscowa, tylna jednomiejscowa dla obserwatora.
Usterzenie poziome dzielone. Usterzenie pionowe bez statecznika.
Podwozie klasyczne stałe.
Uzbrojenie- 1 ruchomy karabin maszynowy obserwatora.
Silnik- gwiazdowy rotacyjny Gnôme-Rhône, o mocy 88 kW (120 KM), wg [1]- rzędowy Renault o mocy 162 kW (220 KM).
Dane techniczne WZ-V (wg [2]):
Rozpiętość- 14,8 (wg [1] i [3]- 5,5) m, długość- 9,2 (wg [1]- 6,0) m, wysokość- 4,6 (wg [1]- 3,2) m, powierzchnia nośna- 60 (wg [1] i [3]- 21,3) m2.
Masa własna- 1180 (wg [1]- 610) kg, masa użyteczna- 570 kg, masa całkowita- 1750 (wg [1]- 1180) kg.
Prędkość max- 148 km/h, pułap- 3700 m.
Galeria
Źródło:
[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[3] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
[4] Januszewski S. "Tajne wynalazki lotnicze Polaków: Rosja 1870-1917". Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 1998.