RM-2P, 1960

Rakieta pocztowa, doświadczalna. Polska.
Rakieta pocztowa lub doświadczalna RM-2P. (Źródło: rys. Krzysztof Luto).
Zamierzone dalsze prace nad rakietami RM-2 zostały od początku 1960 r. wstrzymane z powodu likwidacji Komórki Techniki Rakietowej i Fizyki Atmosfery AGH. W tym samym czasie w Polskim Związku Filatelistów powstało zainteresowanie możliwością zorganizowania w Polsce eksperymentalnej poczty rakietowej, w związku z urządzaną międzynarodową wystawą filatelistyczną. W maju 1960 r. mgr. inż. Jacek Walczewski złożył ofertę na przeprowadzenie eksperymentalnego pocztowego lotu rakietowego, upatrując w tym przedsięwzięciu szansę podjęcia przerwanych prób rakietowych. Oferta przewidywała dwa warianty. Wariant I, minimalny, przewidywał uzyskanie jedynie doraźnego efektu o charakterze propagandowym, bez walorów użytkowych, przez użycie rakiety RM-2A, przystosowanej do przenoszenia ok. 1 kg poczty (50 listów 20-gramowych lub stu 10-gramowych). Wariant II, przewidywał opracowanie specjalnej rakiety nadającej się do przerzucania ładunków o masie 1-1,5 kg na odległość 2-5 km.

Zdecydowano się na realizację pierwszego wariantu. Eksperyment odbył się na Pustyni Błędowskiej (bez związku z wystawą) w dniu 6.09.1960 r. Do próby przygotowano jedną z rakiet RM-2A, które odbyły lot we wrześniu 1959 r. Wprowadzono kilka modyfikacji, w związku z czym rakieta otrzymała nowe oznaczenie RM-2P (”pocztowa”). Konstrukcję rakiety opracował J. Walczewski. Start nastąpił o godzinie 15.30. Start, rozdzielenie i działanie hamulca aerodynamicznego były prawidłowe. Po wyrzuceniu i otwarciu pierwszego spadochronu nastąpiło zerwanie linki nośnej i upadek członu-zasobnika bez układu odzyskowego.

Konstrukcja:
Rakieta dwuczłonowa, stopień pierwszy napędowy, oraz drugi człon beznapędowy.
Stopień pierwszy składał się z silnika S-2, na którym za pośrednictwem blaszanej tulei zmontowano zespół 4 dużych stateczników wykonanych ze sklejki. Z przodu była osadzona tuleja zespołu połączenia stopni. Wokół dyszy silnika zamontowano hamulec aerodynamiczny, otwierany po rozdzieleniu stopni i powodujący skrócenie zasięgu lotu członu silnikowego. Hamulec składał się z 2 cylindrycznych połówek, wykonanych z blachy duralowej i umocowanych przegubowo do pierścienia, osadzonego wokół dyszy silnika. W położeniu zamkniętym hamulec był utrzymywany dwoma cięgłami, które w chwili rozdzielenia stopni ulegały zerwaniu, a wówczas sprężyny powodowały rozchylenie połówek hamulca. Średni ciąg silnika- 2157 N (220 kG), czas pracy- 0,9 s.
Człon beznapędowy był wykonany z toczonej rury stalowej, zamkniętej z przodu metalowym stożkiem. W kadłubie urządzono pomieszczenie ładunkowe, ładowane od przodu (przez wyjęcie stożka przedniego). W tylnej części zmontowano układ odzyskowy, składający się z 2 jednakowych spadochronów okrągłych o średnicy napełnionej czaszy ok. 70 cm, pracujących w układzie tandem, w ten sposób, że linka nośna pierwszego spadochronu przechodziła swobodnie przez otwór w czaszy drugiego spadochronu i urządzenia wyrzucającego.
Zespół rozłączania stopni składał się z kadłuba, tłoka, ładunku prochowego oraz zespołu automatyki, włączającej zapłon ładunku prochowego, rozdzielającego stopnie. Kadłub zespołu rozłączania miał postać tulei stalowej, w przedniej części wytoczonej wewnątrz stożkowo; w tym stożkowym gnieździe była osadzona tylna ,część członu drugiego. Wnętrze tulei przegrodzone było płytką stalową, spełniającą rolę tłoka, wypychającego człon drugi z jego gniazda. W komorze, utworzonej przez dolną część tulei i tłok, znajdował się ładunek prochowy, którego zapalenie powodowało wzrost ciśnienia i rozłączenie stopni za pośrednictwem tłoka. W komorze, obok ładunku prochowego, znajdował się również element, służący do zapalania ładunku rozłączającego w odpowiednim czasie. Było to urządzenie czasowe, włączające rozdzielanie w żądanym czasie po starcie. Urządzenie składało się z odcinka lontu, zapalanego elektrycznie przed startem rakiety.

Dane techniczne RM-2P (wg [1]):
Długość całkowita- 1410 mm.
Masa startowa- 12,5 kg.

Człon napędowy:
Długość- 587 mm, średnica- 82 mm, rozpiętość stateczników- 325 mm.
Masa paliwa- 1,2 kg, masa startowa- 7,0-7,2 kg.

Człon beznapędowy
Długość- 873 mm, średnica- 75 mm, rozpiętość stateczników- 180 mm.
Masa- 4,3-4,7 kg.

Źródło:

[1] Walczewski J. ”Polskie rakiety badawcze.”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1982.
[2] Elsztein P. ”Polska w Kosmosie”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1978.
blog comments powered by Disqus