SOCATA TB-10 "Tobago", 1977

W firmie SOCATA (Société de Construction des Avions de Tourisme et d’Affaires) w Tarbes od połowy lat 1970- tych rozpoczęto konstruowanie samolotu, który miał uzupełniać, a następnie zastąpić produkowane tam w wielu wersjach znane i wysoko cenione samoloty Socata "Rallye". Głównym konstruktorem był inż. René Stuckelberger. Nową generację samolotów oznaczono literami TB- pierwszym samolotem był TB-10 "Tobago". Budowa prototypu rozpoczęła się w 1976 r., został oblatany w lutym 1977 r. Otrzymał on silnik Lycoming 0-360A1AD o mocy 134 kW.
Równocześnie z nim opracowano prawie identyczny Socata TB-9 ”Tampico” z silnikiem Lycoming 0-320-D2A o mocy 119 kW, o mniejszym udźwigu. Od początku liczono się z możliwością dalszego rozwoju konstrukcji przez zastosowanie chowanego podwozia- kolejny samolot oznaczono Socata TB-20 ”Trinidad”.
W Polsce.
W 1990 r. podpisano umowę między PZL-Mielec a francuską firmą SOCATA (współpracującą wcześniej z PZL-Warszawa-Okęcie), o produkcji w Mielcu samolotów lekkich SOCATA TB-9 ”Tampico”, SOCATA TB-10 ”Tobago” i SOCATA TB-20 ”Trinidad”. Na przełomie lat 1990-91 odbyło się kilkumiesięczne przeszkolenie polskich pracowników we Francji. W ciągu pierwszych dwóch lat produkcji, PZL-Mielec opuściło 21 TB-9 i 3 TB-10, po czym, w 1994 r produkcja została wstrzymana ze względu na kłopoty finansowe firmy Socata. W 1996 r. polski przemysł lotniczy nadal produkował niektóre komponenty tych samolotów, m.in. podwozia.
W dniu 1.01.2006 r. w polskim rejestrze statków powietrznych znajdowały się 4 samoloty TB-10, w tym min.: dyspozycyjne- 3 egz., Ośrodek Kształcenia Lotniczego- 1 egz., natomiast w 2016 r.- 11 samolotów tego typu.
Konstrukcja:
Dolnopłat o konstrukcji metalowej.
Płat o konstrukcji metalowej, dwudzielny, jednodźwigarowy, skorupowy.
Kadłub półskorupowy, metalowy z kompozytowym dachem kabiny. Kabina zakryta.
Usterzenie klasyczne, usterzenie poziome płytowe.
Podwozie: Stałe, trójkołowe z kołem przednim, stałe.
Wyposażenie- typowy zestaw VFR, rozbudowywany na zamówienie.
Silnik- Textron Lycoming 0-360-A1D o mocy 134 kW (182 KM).
Dane techniczne TB-10 (wg [2]):
Rozpiętość- 9,76 m, długość- 7,63 m, wysokość- 3,02 m, powierzchnia nośna- 11,9 m2.
Masa własna- 700 kg, masa startowa max- 1150 kg.
Prędkość max- 247 km/h, prędkość przelotowa- 235 km/h, prędkość minimalna- 97 km/h, wznoszenie- 4,0 m/s , zasięg- 1210 km.
[xxxxxxxxxxxxxxx] H. M. "(Aérospatiale) TB-20 SOCATA Trinidad". Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 2/1985.
Galeria
Źródło:
[1] Liwiński J. ”Rejestr polskich statków powietrznych 2006”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2006.[2] Makowski T. ”Współczesne konstrukcje lotnicze Polski”. Agencja Lotnicza Altair. Warszawa 1996.
[3] H. M. "(Aérospatiale) TB-20 SOCATA Trinidad". Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 2/1985.
[4] Liwiński J. ”Rejestr polskich statków powietrznych 2016”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2016.