WS-3 "Czajka", 1956

Amatorski samolot sportowy. Polska.
Samolot amatorski WS-3 ”Czajka”. (Źródło: Sobkow S. ”Nigdzie nie publikowany rysunek samolotu amatorskiego Czajka”. Modelarz 1964).
W 1949 r. Stanisław Sobkow przystąpił do konstruowania amatorskiego samolotu, który nazwał WS-3 ”Czajka”. Budowa została rozpoczęta w 1951 r. Płatowiec powstawał w warsztacie stolarskim Spółdzielni Rzemieślniczej w Kielcach, a detale metalowe przy pomocy warsztatów Aeroklubu Kieleckiego, na lotnisku w Masłowie, gdzie została zakończona budowa płatowca w połowie kwietnia 1956 r. Silnik otrzymał od Zarządu Ligi Przyjaciół Żołnierza. Mimo że ”Czajka” była konstrukcją amatorską, to jednak do jej budowy zastosowano wyłącznie materiały lotnicze. Podczas montażu samolotu swojego pomysłu S. Sobkow użył wielu gotowych elementów konstrukcyjnych z szybowca i samolotu fabrycznego. Prace zostały ukończone 15.04.1956 r.

Po próbach kołowania przeprowadzonych wiosną 1956 r., w dniu 26.08.1956 r. WS-3 ”Czajka” wykonała pierwszy lot. Samolot demonstrowany był również na pokazach lotniczych, raz w aeroklubie w Kielcach, raz w Aeroklubie Robotniczym w Mielcu, wzbudzając zrozumiałe zainteresowanie publiczności, a przede wszystkim hobbystów lotniczych. Ten amatorski, lekki i mały samolot był pierwszą, na wskroś udaną konstrukcją tego typu, zbudowaną w Polsce po II wojnie światowej. Świadczyły o tym jego zalety pilotażowe, łatwość eksploatacji i prostota budowy. Do 1959 r. ”Czajka” w ok. 70 lotach spędziła ok. 20 h w powietrzu. Konstruktor starał się o zalegalizowanie swojej działalności, ale Instytut Lotnictwa nie reagował na podania i pisma o homologację. Przesłana tam dokumentacja nie została sprawdzona. W rezultacie konstruktor został zmuszony do zaprzestania używania swego samolotu, który wypchnięto za hangar.

Niestety w 1960 r. ”Czajka” uległa całkowitemu zniszczeniu. Budowa i pilotaż własnego samolotu były wówczas w Polsce surowo zabronione. Dlatego spalono komisyjnie konstrukcję, co do której- poza podpalaczami- wszyscy byli przekonani, że jest udana. W bezmyślny sposób została zniszczona konstrukcja, którą Stanisław Sobkow budował przez 6 lat, wkładając w nią 15 tysięcy roboczogodzin.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy wolnonośny dolnopłat o konstrukcji drewnianej.
Skrzydło dzielone o obrysie trapezowym z zaokrąglonymi końcami i ze skosem do tyłu, zakończenie skrzydeł eliptyczne, dwudzielne. Skrzydło posiadało keson pracujący i dwa dźwigary. Tylna część skrzydła kryta płótnem, przy kadłubie i na końcach skrzydeł sklejką. Lotki szczelinowe, pokryte płótnem.
Kadłub drewniany o przekroju w przedniej części prostokątny, przechodził w rurę w części ogonowej. Konstrukcja półskorupowa wręgowo-podłużnicowa pokryta sklejką. Kabina zakryta.
Usterzenie poziome o obrysie prostokątnym ze wzniosem. Pokrycie stateczników sklejką, sterów płótnem. Rozchylanie sterów powodowała, że działały jako hamulce aerodynamiczne.
Podwozie trójkołowe z kołem przednim, stałe.

Silnik- płaski Praga D o mocy startowej 55 kW (75 KM ) i mocy nominalnej 44 kW (60 KM).

Dane techniczne WS-3 (wg [4]):
Rozpiętość- 8,2 m, długość- 6,4 m , wysokość- 2,2 m, powierzchnia nośna- 10,0 m2.
Masa własna- 320 kg, masa użyteczna- 150 kg, masa całkowita- 470 kg.
Prędkość max- 195 km/h, prędkość przelotowa- 150 km/h, prędkość minimalna- 80 km/h, wznoszenie- 3,3 m/s, pułap- 3300 m, zasięg- 450 km, czas lotu- (wg [3]- 3) h.

Galeria

  • WS-3 ”Czajka”, plany modelarskie. (Źródło: Modelarz nr 12/1964).
  • Samolot WS-3 ”Czajka” w widoku z tyłu. (Źródło: via www.piotrp.de).

Źródło:

[1] Borzęcki J. ”Na własnych skrzydłach”. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk 1980.
[2] ”Polskie konstrukcje amatorskie”
[3] Sobkow S. ”Nigdzie nie publikowany rysunek samolotu amatorskiego Czajka”. Modelarz 1964.
[4] Praca zbiorowa ”Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1965.
blog comments powered by Disqus