Airbus A 321, 1993

Samolot komunikacyjny. Międzynarodowy.
Samolot komunikacyjny Airbus A 321-100 w barwach Scandinavian Airlines System (SAS). (Źródło: Krzysztof Godlewski- ”airfoto.pl”).

W połowie lat 1980-tych firma Airbus Industri postanowiła opracować powiększoną wersję samolotu Airbus A 320. W porównaniu protoplastą Airbus A 321 otrzymał przedłużony kadłub oraz silniki o większym ciągu. Kabina samolotu A 321, najszersza wśród samolotów tej wielkości, pozwala liniom lotniczym na zainstalowanie szerszych foteli i zapewnienie większego komfortu lotu bez konieczności zmniejszania liczby zabieranych pasażerów. Przy podziale na dwie klasy kabina pasażerska mieści 185 pasażerów, zaś w konfiguracji jednoklasowej- 220 osób. Pod jej podłogą znajduje się przestrzeń pozwalająca na pomieszczenie aż dziesięciu kontenerów LD3-46W.

Konstrukcję A 321 oparto na strukturze A 320, dodając wzmocnienia w newralgicznych miejscach, klapy dwuszczelinowe o większej powierzchni oraz znacznie upraszczając instalację paliwową. Opracowano podwozie główne o uproszczonej konstrukcji i obniżonej masie. Podwozie główne jest dostępne w dwóch wersjach: z wózkami czterokołowymi lub dwukołowe. Napęd stanowią dwa silniki turbowentylatorowe IAE V-2533-A5 (lub na życzenie odbiorcy CFM56-5B3) o ciągu 133,4 kN. Oba silniki są też dostępne w wersji o zwiększonym ciągu: CFM56-5B3 i V-2533-A5.

Pierwszy lot samolotu, w wersji podstawowej A 321-100, odbył się 11.03.1993 r. Była to pierwsza maszyna z rodziny Airbusów montowanym w zakładach firmy DASA w Hamburgu. Pierwszymi użytkownikami A 321 zostały linie lotnicze Lufthansa i Alitalia.

Po złożeniu zamówienia przez linię lotniczą Aero Lloyd opracowano wersję o wydłużonym zasięgu, oznaczoną jako A 321-200. Maszyny tej wersji posiadają dodatkowy zbiornik paliwa i mogą zabierać tylko 212 pasażerów w konfiguracji jednoklasowej, co zwiększa ich zasięg o ponad 1100 km.

Do października 2000 r. zamówiono aż 334 egz. A 321, z których dostarczono 169 maszyn. Używane są przez wiele linii lotniczych z całego świata, m.in.: US Airways, Lufthansa, Alitalia, Sabena, SAS, Air 2000.

Na zapotrzebowanie NATO prowadzony był program budowy systemu dalekiego rozpoznania obiektów naziemnych z powietrza AGS (Transatlantic Collaborative ACS Radar- TCAR). Kierowany on jest przez konsorcjum TIPS (Transatlantic Industry Partnership for Surveillance). W 2005 r. konsorcjum TIPS przyjęło opcję oparcia programu AGS na bazie floty pięciu samolotów typu Airbus A321 i siedmiu bezzałogowych platform powietrznych Northrop Grumman ”Global Hawk”, które miałyby przenosić sensory TCAR.

W Polsce.

W 1991 r. konsorcjum Airbus Industries zaproponowało Polskim Liniom Lotniczym "Lot" dostawę 4 samolotów A 320 w 1992 r., 4 następnych w 1993 r. i cztery A 321 w 1994 r. Miały one zastąpić samoloty Tupolew Tu-154M produkcji radzieckiej. Równolegle Airbus gotów byłby odkupić od "Lot-u" 3 samoloty Tu-154M. Ostatecznie jednak "Lot" zdecydował się na zakup samolotów Boeing 737.

Polska zgłaszała akces do sojuszniczego systemu obserwacji obiektów naziemnych z powietrza AGS (Allied Ground Surveillance), który przewidywał wykorzystanie bezzałogowców Northrop Grumman ”Global Hawk” (”Euro Global Hawk”) oraz samolotów Airbus A 321. Jednak kryzys finansowy sprawił, że w 2009 r. udział Polski w tym programie został zamrożony na czas nieokreślony.

Konstrukcja:
Załoga- 2 osoby, pasażerów- 185-220.

Napęd- 2 silniki turbowentylatorowe IAE V-2533-A5 lub General Electric CFM56-5B3 o ciągu 133,4 kN każdy. Oba silniki są też dostępne w wersji o zwiększonym ciągu: General Electric CFM56-5B3 o ciągu 142,3 kN każdy oraz IAE V-2533-A5 o ciągu 146,8 kN każdy.

Dane techniczne A 321 (wg [2]):
Rozpiętość- 34,1 m, długość- 44,5 m, wysokość- 11,8 m, powierzchnia nośna- 122,0 m2.
Masa własna- 48100 kg, masa użyteczna max (płatna)- 25600 kg, masa startowa max- 93000 kg.
Prędkość przelotowa- 837 km/h, zasięg max- 5500 km.

Źródło:

[1] (PK) ”Pierwsze loty systemu SOSTAR-X.” Lotnictwo nr 12/2005.
[2] Głowacki B., Sobczak G. ”Współczesne samoloty pasażerskie”. Wydawnictwo Lampart. Warszawa 2002.
[3] Bączyk N. ”Bezzałogowce dla Sił Zbrojnych RP”. Lotnictwo nr 4/2009.
[4]"Wiadomości ogólnolotnicze". Skrzydlata Polska nr 17-18/1991.
blog comments powered by Disqus