R-27 "Wympieł", lata 1970-te

Po wystrzeleniu, początkowo pocisk wykonuje lot bezwładnościowy zgodnie z programem lotu. Następnie (jeśli wyniknie taka potrzeba) dokonywana jest radiowa korekta toru lotu. W ostatniej fazie lotu w pocisku samodzielnie uruchamia się półaktywna głowica radiolokacyjna naprowadzająca ostatecznie na cel. Instrukcja podaje maksymalny zasięg pocisku R-27R na 20-60 km. Jednak zgodnie z przeprowadzanymi przez Niemców i Amerykanów testami, gwarantowany zasięg R-27R dla celu oddalającego się wynosi 15-18 km, natomiast celu nadlatującego 40-45 km, natomiast minimalna odległość odpalenia to 500 m. Wysokość lotu celu jest określona jako od lotu koszącego do 23 000 m. W chwili odpalania pocisku przeciążenie samolotu nie może przekraczać + 5g. W czasie lotu R-27 może manewrować z przeciążeniem do + 20 g, co pozwala na zwalczanie celu manewrującego z przeciążeniem do +8 g. Użycie dwóch pocisków pozwala na rażenie celu z prawdopodobieństwem 0,6-0,75.
Opracowanie pocisku R-27 rozpoczęto w 1972 r. w zakładach GosMKB Wympieł. Początkowo planowano zastosować klasyczny układ aerodynamiczny pocisku z dużymi powierzchniami nośnymi w środkowej części kadłuba i usterzeniem ogonowym, ale ostatecznie zdecydowano się na odwrócony układ kaczki z niesymetrycznym usytuowaniem powierzchni nośnych. W części dziobowej umieszczono ponadto powierzchnie destabilizujące zwiększające zwrotność pocisku.
Pocisk R-27 stał się protoplastą całej rodziny pocisków o zróżnicowanych zasięgach z różnorodnymi układami naprowadzania:
- R-27R- pocisk naprowadzany półaktywnym systemem radiolokacyjnym w końcowej fazie lotu i bezwładnościowym systemem nawigacyjnym korygowanym sygnałem radiowym z samolotu-nosiciela. Zasięg od 2 do 50-80 km (wg innych źródeł od 500 m do 20-60 km). Zmodernizowany wariant pocisku nosi oznaczenie R-27R1,
- R-27T- pocisk naprowadzany termicznie, różniący się od wersji R-27R tylko rodzajem głowicy naprowadzającej. Zasięg tej wersji jest nieznacznie mniejszy. Jego skryte użycie zapewniają optyczno-elektroniczne kompleksy celownicze samolotów MiG-29, Su-27 (OEPrNK-29, OEPS-27), wykorzystujące termonamiernik i dalmierz laserowy. Zmodernizowany wariant pocisku nosi oznaczenie R-27T1,
- R-27P- pocisk z pasywną głowicą naprowadzającą Awtomatika 9B-1032 (PRGS-27) kierującą pocisk w stronę źródła promieniowania pokładowego radaru wrogiego samolotu (pocisk przeciwradarowy). Pocisk charakteryzuje się mniejszą masą i zasięgiem od 3 do 72 km,
- R-27ER (lub R-27RE albo R-27R1E)- pocisk naprowadzany radiolokacyjnie, półaktywną głowicą naprowadzającą i charakteryzujący się wydłużonym do 130 km zasięgiem. Ta wersja jest dłuższa od poprzedników o 700 mm i posiada nieznacznie powiększoną rozpiętość powierzchni nośnych, wzrosła również jego masa do 350 kg. R-27RE został wprowadzony do uzbrojenia w 1990 r.,
- R-27ET (lub R-27TE albo R-27T1E)- pocisk naprowadzany termicznie, charakteryzujący się wydłużonym do 120 km zasięgiem. Podobnie jak R-27RE został wydłużony i zwiększono mu rozpiętość powierzchni nośnych. Pociski rakietowe o wydłużonym zasięgu powstały specjalnie dla samolotu Suchoj Su-27,
- R-27EP- pocisk z pasywną głowicą naprowadzającą Awtomatika 9B-1032 (PRGS-27) i wydłużonym do 110 km zasięgu,
- R-27EA (lub R-27AE)- pocisk naprowadzany radiolokacyjnie, aktywną głowicą naprowadzającą i systemem nawigacji INS, zdolny razić cele na odległości od 1 do 208 km. Masa pocisku 349 kg. R-27AE należy o klasy pocisków wystrzel i zapomnij. Pocisk R-27EA stanowił ofertę producenta dla najnowszej generacji samolotów myśliwskich Mikojan MiG-29M, Su-27M i Jak-41M. ,
- R-27EM- wg [2]- jest to pocisk rakietowy opracowany specjalnie dla samolotu Su-27M. Wg innych źródeł jest to morska wersja pocisku naprowadzana radiolokacyjnie przy pomocy unowocześnionej półaktywnej głowicy naprowadzającej zdolnej do zwalczania celów lecących nawet 3 metry nad powierzchnią wody.
Szkolna wersja pocisku R-27UT posiada dwa warianty: z półaktywną radiolokacyjną głowicą naprowadzającą i z głowicą termiczną. Inna wersja szkolna- R-27UD jest przeznaczona do treningu naziemnego.
W Polsce:
Pociski rakietowe R-27 ”Wympieł” stanowią uzbrojenie polskich samolotów myśliwskich Mikojan MiG-29.
Konstrukcja:
Dane techniczne (wg [2]):
Model |
Rozpiętość |
Długość |
Średnica |
Masa |
Masa |
Zasięg |
[m] |
[m] |
[m] |
[kg] |
[kg] |
[km] |
|
R-27R |
0,77 |
4,08 |
0,23 |
253 |
39 |
60 |
R-27T |
0,77 |
3,80 |
0,23 |
245 |
39 |
20 |
R-27ER |
0,8/0,97 |
4,78 |
0,26 |
350 |
39 |
130 |
R-27EM |
0,8/0,97 |
4,78 |
0,26 |
350 |
39 |
170 |
Źródło:
[1] Gruszczyński J., Rybak E. F. ”MiG-29. Najlepszy samolot myśliwski świata?” Lotnictwo Wojskowe nr 1 i 2/1998.[2] Gruszczyński J. ”Uzbrojenie lotnicze- Wschód”. Seria ”Przegląd Konstrukcji Lotniczych” nr 15. Wydawnictwo Altair. Warszawa 1993.