PZL- rozpoznawczy wysokiego pułapu ("Żbik"), 1935
Projekt opracowany został w 1935 r. na wewnętrzny konkurs w PZL na projekt szybkiego samolotu liniowego nowej formuły. Inż. Wsiewołod Jakimiuk opracował dwumiejscowy dwusilnikowy samolot rozpoznawczy przeznaczony do działania na wysokim pułapie. Projekt ten został przedłożony komisji razem z projektem Jerzego Dąbrowskiego (późniejszy PZL-38 "Wilk"), który oceniono wyżej. W relacjach występuje nazwa "Żbik".
Wg [1]- kabina pilota była znacznie wysunięta do przodu, tylne stanowisko karabinu maszynowego bez uskoku wtopione w linię grzbietową kadłuba. Obserwator miał miejsce w przodzie oszklonym od spodu. Według tego opisu wychodzi na to, że miał być to samolot trzymiejscowy (?): pilot, strzelec i obserwator, a nie dwumiejscowy- przypis Krzysztof Luto. Usterzenie pionowe podwójne lub pojedyncze.
Wg [3]- inż. Wsiewołod Jakimiuk opracował dwie koncepcje samolotu, które w późniejszych relacjach połączone w mało spójną całość. W pierwszej wersji prawdopodobnie był wzorowany na brytyjskim samolocie wyścigowym De Havilland DH-88 "Comet", tj. z pojedynczym usterzeniem pionowym i dwoma silnikami rzędowymi umieszczonymi w gondolach silnikowych na skrzydłach. Obserwator zajmował miejsce w przeszklonym nosie kadłuba. Również w nosie kadłuba mogło być montowane stałe działko (zamiast kabiny obserwatora ?). Główną wadą tej wersji wydaje się brak uzbrojenia do samoobrony. W przypadku spotkania myśliwca wroga zdolnego dogonić polską maszynę, byłaby ona zmuszona do przyjęcia walki manewrowej, prawdopodobnie z negatywnym dla siebie skutkiem.
W drugiej wersji inż. Jakimiuk zaproponował przesunięcie stanowiska pilota na sam przód kadłuba. Pozwalało to umieścić działko pod skrzydłem, w okolicach środka ciężkości samolotu. Obserwator zajmował miejsce za kabiną pilota i obsługiwał tylne stanowisko karabinu maszynowego bez uskoku wtopione w linię grzbietową kadłuba. Układ konstrukcyjny płata pozostał prawdopodobnie zbliżony do pierwszego projektu oraz do PZL-23- centropłat dwudźwigarowy mieszczący część paliwa i zamek uzbrojenia, skrzydła zewnętrzne z kesonem Franciszka Misztala. Usterzenie pionowe podwójne.
Nie ma jednak pewności czy nazwa "Żbik" odnosiła się do projektu inż. Jakimiuka, czy też do wczesnego projektu Jerzego Dąbrowskiego (rozwiniętym później w PZL-38 "Wilk")? Wg niektórych źródeł nazwę "Żbik" nosił projekt morskiego samolotu rozpoznawczego dalekiego zasięgu PZL- samolot MDL dalekiego wywiadu.
Konstrukcja:
Dwumiejscowy dolnopłat o konstrukcji całkowicie metalowej.
Podwozie chowane w locie.
Napęd- 2 silniki rzędowe, umieszczone w gondolach silnikowych na skrzydłach.
Galeria
Źródło:
[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.[2] Samoloty wojskowe świata 1935-1945.
[3] Klobuch Klaudiusz "Geneza lotniczego września. Polska doktryna lotnicza i konstrukcje samolotów bojowych na tle wrogów i sojuszników". Wydawnictwo ZP. Warszawa 2009.