PZL P-7, 1930

Samolot myśliwski. Polska.
Samolot myśliwski PZL P-7a polskiego lotnictwa wojskowego. (Źródło: archiwum).
Samolot PZL P-7 został zaprojektowany Państwowych Zakładach Lotniczych przez inż. Zygmunta Puławskiego jako wersja rozwojowa samolotu PZL P-6 z silnikiem Bristol ”Jupiter VII F” ze sprężarką i reduktorem, który rozwijał największą moc na wysokości 2750 (wg [5]- 4000) m. Pierwszy prototyp PZL P-7/I został oblatany w październiku 1930 r., drugi prototyp PZL P-7/II jesienią 1931 r. W sierpniu 1931 r. prototyp PZL P-7/I był zademonstrowany w Warszawie delegacji wojska rumuńskiego. W jesieni 1931 r. prototyp PZL P-7/I przeszedł próby w IBTL w Warszawie, samolot górował nad PZL P-6 osiągami. W II połowie 1931 r. drugi prototyp zmodyfikowano i wówczas stał się wzorcem dla wersji seryjnej. W latach 1932-1933 został wyprodukowany w 149 egz. pod oznaczeniem PZL P-7a. Pierwsze seryjne P-7a były gotowe w połowie 1932 r., a ostatnie egzemplarze były gotowe w drugiej połowie 1933 r. Lotnictwo wojskowe wraz z drugim prototypem otrzymało 150 samolotów PZL P-7, uznając go jako zasadniczy samolot naszego lotnictwa myśliwskiego. Wraz z pierwszym prototypem było 151 PZL P-7.

W lotnictwie myśliwskim zastąpił on samoloty PWS-10 i PWS-A (Avia BH-33). Eskadry zaczęto przezbrajać od wiosny 1933 r. Pierwsze egzemplarze skierowano do 2 PL (wg [5]- do 1 PL), a następne do 1 PL itd. PZL P-7 znalazły się w wyposażeniu 14 eskadr myśliwskich: 111, 112, 113 EM z 1 PL, 121, 122, 123 EM z 2 PL, 131, 132, 133 EM z 3PL, 141, 142, 143 EM z 4PL, 151 EM z 5 PL, 162 EM z 6 PL. P-7a zostały przydzielone do szkół lotniczych: LSSiB w Grudziądzu (przekształconej następnie w Szkołę Wyższego Pilotażu, i przeniesioną do Ułęża), CWOL, a następnie CWL-1/SPL-Esk. Ćwiczeń Pilotażu nr 3, CWTL Bydgoszcz i CWL-2 Krosno. Kierownictwo Marynarki Wojennej zamierzało zakupić dla MDL 20 P-7a, wyposażonych w przyrządy do nawigacji morskiej i mające szczelne kadłuby na wypadek przymusowego wodowania. Do zakupu jednak nie doszło. Po wprowadzeniu P-7a do wszystkich eskadr myśliwskich, lotnictwo polskie stało się pierwszą taką formacją w świecie wyposażoną całkowicie w samoloty myśliwskie o konstrukcji metalowej.

Samoloty PZL P-7 znane były z grupowych lotów do Bukaresztu i Belgradu. Samolot wzbudził wielkie zainteresowanie za granicą, zapytania ofertowe napłynęły z Rumunii, Portugalii, Turcji, Grecji, Szwecji oraz Jugosławii. W 1934 r. odbył się lot reklamowy kilku P-7a pod dowództwem płk. L. Rayskiego do Belgradu. W celu szkolenia pilotów jugosłowiańskich na P-7 pozostał w Belgradzie por. M. Medwecki, który 18.09.1934 r. podczas pokazu akrobacji rozbił samolot. W PZL pojawiły się jednak nowe prototypy. Dlatego transakcje eksportowe dotyczyły już następców P-7a.

Z chwilą wprowadzenia w 1935 r. myśliwców PZL P-11a, a później PZL P-11c, zaczęto wycofywać P-7a z eskadr myśliwskich. Latem 1939 r. w lotnictwie znajdowało się 105 (wg [5]- 106) egz., z tego 30 lub 31 w eskadrach myśliwskich, a reszta w szkołach, eskadrach treningowych w pułkach, remontach i w rezerwie. W dniu 1.09.1939 r. znajdowały się na wyposażeniu eskadr myśliwskich: 123 w Brygadzie Pościgowej, 151 Samodzielnej Grupie Operacyjnej ”Narew” i 162 armii Łódź oraz w zaimprowizowanych jednostkach: Oddział Lotnictwa Myśliwskiego Bazy nr 3 Świdnik, Eskadra Ćwiczebna Pilotażu nr 3 SPL Dęblin, Eskadra Szkoły Wyższego Pilotażu Ułęż oraz Klucz OPL Lotniska Wielick. We wrześniu użyto ok. 70 P-7a. Wykorzystywane początkowo do działań myśliwskich, wykonywały później zadania rozpoznawcze. Zdecydowanie przestarzałe uzyskały mimo to ok. 10 zestrzeleń i uszkodzeń samolotów nieprzyjaciela.

Do Rumunii zostało ewakuowanych 14 (wg [2]- 10, wg [3]- kilka, wg [5]- 13 z Brygady Pościgowej) PZL P-7a, używane były jako treningowe w lotnictwie wojskowym. Kilkadziesiąt (wg [3]- kilkanaście) dostało się w ręce niemieckie. Niektóre po remoncie wykorzystywali w szkołach i do rozpoznania lotniczego. Sowieci przejęli ponad 20 P-7a, w większości sprawnych. W marcu 1940 r. jeden egzemplarz poddano próbom w Nauczno-Issledowatielnym Institutie Wojennych Wozdusznych Sił w Moskwie.

Konstrukcja.
Jednomiejscowy górnopłat zastrzałowy o konstrukcji metalowej.
Płat o obrysie trapezowym, zwężony przy kadłubie (wg patentu PZL), konstrukcji duralowej, dwudzielny, dwudźwigarowy, kryty drobnożłobkowaną blachą wg patentu Wibault, podparty dwiema parami zastrzałów. Profil płata Bartel 37/IIa o grubości od 8 do 16%. Żebra kratowe z kątowników, w części tylnej z ażuro­wanej blachy. Lotki szczelinowe, kryte blachą.
Kadłub o przekroju owalnym, przechodzącym w jajowaty w tylnej części, konstrukcji duralowej, kratownicowej z pokry­ciem duralowym w przedniej części, a półskorupowym w części kabinowej i ogonowej. Kabina odkryta, osłonięta z przodu wiatrochronem.
Usterzenie duralowe, kryte żłob­kowaną blachą duralową Wibault. Stateczniki dwudźwigarowe. Statecznik poziomy przestawialny, podparty zastrzałami. Na sterze kierunku i lewej lotce- wyginane blaszki wyważające.
Podwozie klasyczne stałe. Podwozie główne dwukołowe, dwugoleniowe, wykrzyżowane cięgnami. Amortyzatory olejowo- powietrzne PZL w ka­dłubie. Na prototypach i egzempla­rzach 6.2- 6.8 koła Palmer, na pozostałych egzemplarzach koła PZL 750x150 mm. Płoza ogonowa z amortyzatorem olejowo- powietrznym.

Uzbrojenie- 2 stałe karabiny maszynowe pilota Vickers wz. 09/32 kal. 7,92 mm lub Vickers wz. E kal. 7,92 mm, albo PWU FK wz. 33 kal. 7,92 mm (wg [3] były kalibru 7,7 mm lub kal. 7,9 mm).

Wyposażenie- zestaw przyrządów pilotażowo- nawigacyjnych i kontroli pracy silnika.
Rakietnica Perkun, inhalator, celownik przeziernikowy Chetrién później muszka kołowa, fotokarabin K-28 i Fairchild. Nieliczne egzemplarze miały radiostację N2L/L.

Silnik- gwiazdowy, chłodzony powietrzem, 9- cylindrowy: w prototypach Bristol, a w samolotach seryjnych Skoda-Bristol”Jupiter VIIF” o mocy nominalnej 353 kW (480 KM) i mocy maksymalnej 383 kW (520 KM).
Osłona silnika pierścieniowa z blachy duralowej. Śmigło dwułopatowe drewniane Szomański, w proto­typach metalowe Hcddcrheimer Kupfcrwcrkc RS, w egz. 6.2- 6.8 metalowe Chauviere. W przodzie kadłuba, za silnikiem, awaryjnie wyrzucany zbiornik paliwa. W proto­typach normalny zapas paliwa- 315 l.

Dane techniczne PZL P-7/II (wg [1]):
Rozpiętość- 10,30 m, długość- 7,16 m, wysokość- 2,75 m, powierzchnia nośna- 17,22 m2.
Masa własna- 1010 kg, masa użyteczna- 399,5 kg, masa całkowita- 1409,5 kg.
Prędkość max- 317 km/h, prędkość przelotowa- km/h, prędkość min.- km/h, wznoszenie- 10,4 m/s, pułap- 8275 m, zasięg- km.

Dane techniczne PZL P-7a (wg [1]):
Rozpiętość- 10,57 m, długość- 6,985 (wg [3] i [5]- 6,98) m, wysokość- 2,69 m, powierzchnia nośna- 18,00 (wg [3] i [5]- 17,9) m2.
Masa własna- 1063 (wg [3] i [5]- 1090) kg, masa użyteczna- 413,6 (wg [3] i [5]- 386) kg, masa całkowita- 1476,6 (wg [3] i [5]- 1476) kg.
Prędkość max- 327 km/h, prędkość przelotowa- (wg [3] i [5]- 285) km/h, prędkość min.- 105 (wg [3] i [5]- 104) km/h, wznoszenie- (wg [3] i [5]- 10,4) m/s, pułap- 8200 (wg [3] i [5]- 8500) m, zasięg- 600 km.

Galeria

  • Samolot myśliwski PZL P-7a polskiego lotnictwa wojskowego. (Źródło: archiwum).
  • Samolot myśliwski PZL P-7a w barwach Luftwaffe. (Źródło: archiwum).
  • PZL P-7a, plany modelarskie. (Źródło: Modelarz nr 7/1969).
  • PZL P-7, wersje. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”).
  • PZL P-7a, rysunek w rzutach. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”).
  • Pierwszy prototyp samolotu myśliwskiego PZL P-7/I z oddzielnymi owiewkami na cylindrach. (Źródło: archiwum).
  • Pierwszy prototyp samolotu myśliwskiego PZL P-7/I w widoku z przodu. (Źródło: archiwum).
  • Pierwszy prototyp samolotu myśliwskiego PZL P-7/I z wąskim pierścieniem na silniku, podczas prób w Instytucie Badań Technicznych Lotnictwa. (Źródło: archiwum).
  • PZL P-7a podczas prób w Instytucie Badań Technicznych Lotnictwa. (Źródło: archiwum).
  • Samoloty myśliwskie PZL P-7a na lotnisku mokotowskim w Warszawie. (Źródło: archiwum).
  • Klucz samolotów myśliwskich PZL P-7a z 4. Pułku Lotniczego w Toruniu. Pierwszy nr 6.74 mjr. Leopolda Pamuły pomalowany na ”koguta”. (Źródło: archiwum).
  • PZL P-7a ze 112. Eskadry Myśliwskiej 2. Pułku Lotniczego w Krakowie. (Źródło: archiwum).
  • Klucz samolotów myśliwskich PZL P-7a z 4. Pułku Lotniczego z Torunia. (Źródło: archiwum).
  • PZL P-7a ze 121. i 123. Eskadry Myśliwskiej 2 Pułku Lotniczego z Krakowa. Koncentracja na lotnisku Okęcie 6 sierpnia 1935 r. (Źródło: archiwum).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[3] Glass A. ”Samoloty PZL 1928-1978”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1980.
[4] Pawlak J. ”Brygada Pościgowa- ALARM.”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1977.
[5] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 2. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2007.
blog comments powered by Disqus