PW-2 "Gapa", 1985
(ULS-Zestaw)

Szybowiec szkolny. Polska.
Szybowiec szkolny PW-2 ”Gapa”. (Źródło: Copyright Jarosław Żaczek ”Konstrukcje lotnicze Politechniki Warszawskiej”).

W 1984 r. Ze­spół Technologii Konstrukcji Kompozyto­wych w Instytucie Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej Politechniki Warszawskiej w składzie: dr inż. Roman Świtkiewicz, mgr inż. Krzysztof Drabarek, mgr inż. Jan Filipiak, mgr inż. Andrzej Gozdalik, mgr inż. Jerzy Kędzierski, mgr inż. Krzysztof Pierzchanowski, mgr inż. Prze­mysław Pleciński, techn. Stanisław Skrzy­pek i studenci: Jerzy Tiereszko, Mariusz Brożek, Wojciech Frączek, Jacek Gadom­ski, Radosław Pochylski, Jakub Tabiszewski i Piotr Śmietanko, przy konsultacji prof. Leszka Dulęby, na podstawie do­świadczeń z budowy i prób szybowca ULS-PW zaprojektował i zbudo­wał 3 egz. szybowca nazwanego początkowo ULS-Zestaw, a później PW-2 "Gapa". Pierwszy egzemplarz, przeznaczony do prób statycznych, był gotowy na początku 1985 r., drugi, do prób w locie, wykonał pierwszy lot 25.07.1985 r., zaś trzeci 18.12.1985 r.

Szybowiec został zaprojek­towany wg wymagań przepisów JAR-22. Miał służyć do szkolenia metodą jednomiejscową przy starcie za wyciągarką, ciągnikiem, czy samochodem lub z lin gu­mowych. Złożony szybowiec na wózku tran­sportowym ma gabaryty 5,5 x 1,2 x 1,6 m. W drugiej połowie 1985 r. szybowiec przeszedł próby i uzyskał certyfikat w 1986 r. Na trzecim prototypie planowano zbada­nie skrzydeł z rozpraszaczami wirów brze­gowych. Przewidywano wykonanie w 1986 r. serii informacyjnej szybowców "Ga­pa".

W 1990 r. podjęto produkcję seryjną nieco ulepszonej wersji PW-2D ”Gapa D” (6 egz.) w Doświadczalnych Warsztatach Lotniczych Konstrukcji Kompozytowych. W 1992 r. eksponowany był na Targach Lotniczych ILA w Berlinie. Szybowcem zainteresowano kanadyjską firmę Solaire, która zamówiła krótką serię PW-2D. Podjęto też prace nad wzmocnieniem struktury w zmodyfikowanej wersji PW-2D bis ”Gapa D bis”, z przedłużonym do noska skrzydeł wiatrochronem i małym kółkiem przednim w miejsce płozy. Ogółem wyprodukowano 19 szybowców ”Gapa”, w tym 2 PW-2D bis. Eksportowany był do USA, Japonii, Meksyku i Kolumbii. W dniu 1.01.2006 r. w polskim rejestrze statków powietrznych znajdowało się 6 szybowców PW-2 ”Gapa”.

Szybowiec PW-2 znajduje się również w zbiorach Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.

Jako dalsze jego rozwinięcie opracowano szybowiec PW-3 "Bakcyl" przeznaczony do lotów szkolnych oraz motoszybowiec PW-4 "Pelikan". Na bazie szybowca PW-2 ”Gapa” mgr inż. Tomasz Maik opracował koncepcję taniego ultralekkiego samolotu sportowego. Powstały dwie wersje projektu: Klasyczny górnopłat z silnikiem ciągnącym oraz Górnopłat o poprawionej widoczności (”Optica”). W latach 1990-tych z kadłuba szybowca PW-2 został zbudowany wózek motolotniowy MotoGapa.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy górnopłat zastrzałowy o konstrukcji kompozytowej (kompozyt szklano- epoksydowy).
Płat o obrysie prostokątnym. Profil NACA 4415. Wznios l°. Dwudzielny, jednodźwigarowy z jednoobwodowym kesonem przed­nim. Keson i ścianka dźwigara warstwo­we. Pasy dźwigara zbrojone włóknem cią­głym (rowingiem). Żebra cięte z uformo­wanego bloku o konstrukcji przekładkowej (laminat / pianka). Część spływowa (zadźwigarowa) kryta płótnem i cellonowana. Sta­lowe okucia na nosku i dźwigarze z wpro­wadzeniem sił w kompozyt bez pośrednic­twa klocka sklejkowego, z jednym sworz­niem przechodzącym przez oba okucia. Za­strzały z rur duralowych o średnicy 45 x 1,5 mm z obracanymi owiewkami, służącymi jako hamulce aerodynamiczne. Lotki poza obrysem skrzydeł.
Kadłub skorupowy, z kompozytu szklano-epoksydowego. Część przednia z miską fotela, osłoną noska kadłuba i małym wiatrochronem oraz sterownicą (drążek sterowy, or­czyk, dźwignia hamulców). Pedały przesta­wialne na ziemi. Część środkowa kadłuba (do której mocowane są skrzydła i podwozie główne) oraz tylna o przekroju kołowym. Kadłub sklejony z dwóch połówek.
Usterzenie klasyczne o konstrukcji la­minatowej z żebrami, kryte płótnem. Usterzenie poziome prostokątne ze statecz­nikiem i sterem. Usterzenie pionowe tra­pezowe.
Podwozie: płoza przednia ze sprężystej belki kompozytowej z gumowym ogranicz­nikiem. Podwozie główne z kołem lotni­czym.

Wyposażenie- tablica przyrządów wy­posażona w wysokościomierz, prędkościo­mierz, wariometr i chyłomierz poprzecz­ny., możliwy montaż radiostacji.

Dane techniczne PW-2 (wg [2]):
Rozpiętość- 11,0 m, długość- 5,5 m, wysokość- 2,45 m, powierzchnia nośna- 12,7 m2.
Masa własna- 110 kg, masa startowa max- 220 kg.
Prędkość dopuszczalna- 150 km/h, prędkość optymalna- 61 km/h, prędkość minimalna- 50 km/h, doskonałość- 12,5 (wg [8]- 16) przy prędkości 61 km/h, opadanie minimalne- 1,0 m/s przy prędkości 61 (wg [8]- 55) km/h.

Galeria

  • Szybowiec PW-2 ”Gapa” w zbiorach Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. (Źródło: Copyright Zbigniew Jóźwik- ”Samoloty, śmigłowce, szybowce- fotografia lotnicza”).
  • PW-2 ”Gapa”, rysunek w trzech rzutach. (Źródło: Technika Lotnicza i Astronautyczna  nr 4-5/1986).

Źródło:

[1] Liwiński J. ”Rejestr polskich statków powietrznych 2006”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2006.
[2] Makowski T. ”Współczesne konstrukcje lotnicze Polski”. Agencja Lotnicza Altair. Warszawa 1996.
[3] ”Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie”.
[4] ”Polskie szybowce”.
[5] ”Konstrukcje lotnicze Politechniki Warszawskiej”.
[6] Maik T. ”ULM naszych marzeń- recepta na tani samolot?”. ”Trigger-Composites”.
[7] Miński Klub Lotniczy.
[8] A.G."ULS PW-2 Gapa". Technika Lotnicza i Astronautyczna  nr 4-5/1986.

blog comments powered by Disqus