FM-12, 1954

Projekt samolotu pasażersko- transportowego. Polska.
Projekt samolotu pasażersko-transportowego FM-12. (Źródło: Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 3/1982).

W 1954 r. zostały opracowane w Instytucie Lotnictwa przez zespół prof. dr. inż. Franciszka Misztala dwa projekty samolotów pasażersko-transportowych FM-11 i FM-12.

Projekt FM-12 opracowany został z paromiesięcznym opóźnieniem w stosunku do FM-11. Przy bardzo podobnym wyglądzie samolot miał znacznie większe wymiary, jedynie przekrój kadłuba pozostał bez zmian. FM-12 był samolotem 16-miejscowym (2 osoby załogi i 14 pasażerów), przy czym możliwe było zwiększenie liczby pasażerów do 19. Wersja osobowo- towarowa miała zabierać łącznie 1400 kg ładunku wraz z pasażerami, wersja towa­rowa miała zabierać 1500 kg ładunku, wersja sanitarna miała zabierać 10 chorych i 2 sanitariuszy, wersja rolnicza 1200- 1400 kg ładunku chemicznego, zaś wersja fotogrametrycz­na miała mieć dodatkowe zbiorniki paliwa na 5 h lotu.

Podstawowym założeniem w danych wyjściowych było stworzenie samolotu bardziej ekonomicznego w komunikacji krajowej od standardowego Lisunow Li-2, pochodzącego z drugiej połowy lat 1930-tych. Koszt budowy dwóch prototypów i egzemplarza do prób statycznych miał wynieść 7,6 mln zł, zaś samolotu seryjnego 3,9 mln zł przy serii 100 egz. Koszt godziny lotu miał wynosić 52 % kosztu dla Li-2, zaś koszt tonokilometra 92 % kosztu dla Li-2.

Po dołączeniu do zespołu prof. dr. inż. Leszka Dulęby powstał w 1956 r. nowy projekt samolotu MD-12/2s i później MD-12/4s-bis / MD-12, które oparte był o koncepcję FM-12.

Konstrukcja.
Dolnopłat o konstrukcji metalowej (duralowa półskorupowa). Załoga- 2 osoby, pasażerów- 14 (możliwe było zwiększenie liczby pasażerów do 19). Wersja osobowo- towarowa miała zabierać łącznie 1400 kg ładunku wraz z pasażerami, wersja towa­rowa- 1500 kg ładunku, wersja sanitarna- 10 chorych i 2 sanitariuszy, wersja rolnicza 1200- 1400 kg ładunku chemicznego.
Płat trójdzielny z częścią środkową dwudźwigarową i czę­ściami zewnętrznymi półskorupowymi, mocowanymi śruba­mi za pomocą kołnierzy z kątowników. W środkowej części płata zbiorniki paliwa. Klapy dwuszczelinowe. Odlodzenie krawędzi natarcia- gorącym powietrzem.
Kadłub o konstrukcji duralowej półskorupowej. Kabiny zakryte.
Pod­wozie trójkołowe z kołem przednim, chowane w locie.

Wyposażenie- podstawowy zestaw przyrządów pilotażowo- nawigacyjnych i kontroli pracy silnika, radiokompas, radiowysokościomierz, radio­telefon pokładowy, radiostacja UKF i dalekiego zasięgu oraz wyposażenie do lądowania bez widoczności ziemi.
Instalacje: elektryczna, hydrauliczna, pneumatyczna, przeciwoblodzeniowa.

Napęd- 2 silniki gwiazdowe ASz-21 o mocy startowej 515 kW (700 KM) i ) mocy nominalnej 452 kW (615 KM) każdy.

Dane techniczne FM-12 (wg [4]):
Rozpiętość- 21,0 m, długość- 14,4 m, wysokość- 5,1 m, powierzchnia nośna- 52,0 m2.
Masa własna- 4740 kg, masa użyteczna- 2160 kg, masa całkowita- 6900 kg.
Prędkość max- 330 km/h, prędkość przelotowa- 288 km/h, prędkość minimalna- 110 km/h, wznoszenie- 7,2 m/s, pułap- 7200 m, zasięg- 770 km.

Galeria

  • FM-12. Rysunek w trzech rzutach. (Źródło: Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 3/1983).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1945-1980”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1980.
[2] Praca zbiorowa ”Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1965.
[3] Mikulski M., Glass A. ”Polski transport lotniczy 1918-1978”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1980.
[4] Glass A. "Projekty poprzedzające samolot pasażerski MD-12". Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 3/1983.
blog comments powered by Disqus