Matz Rudolf A.
Rudolf A. Matz urodził się 22.09.1903 r. w Ustrzykach Dolnych. Szkołę podstawową i średnią ukończył we Lwowie. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości wstąpił na Politechnikę Lwowską, gdzie uzyskał dyplom inżyniera mechanika.
W okresie studiów był czynnym członkiem Związku Awiatycznego Studentów Politechniki Lwowskiej, gdzie wespół z Wacławem Czerwińskim, Władysławem Jaworskim, Bolesławem Gałęzowskim, Kazimierzem Twardowskim, Zygmuntem Laskowskim, Franciszkiem Janikiem, Bolesławem Łopatniukiem, Szczepanem Grzeszczykiem, Adamem Nowotnym, Franciszkiem Kotowskim i innymi rozwijał ideę latania, odgrywając w tym niepoślednią rolę. Brał udział m. in. w wyprawie szybowcowej, zorganizowanej przez Związek Awiatyczny pod Złoczów. 25.04.1929 r. uzyskał kat. "C" pilota szybowcowego (trzecia kolejna kategoria "C" nadana polskiemu szybownikowi). Wyszkolił się równocześnie na samolotach silnikowych, uzyskując licencję pilota turystycznego.
Brał udział we wszystkich wyprawach szybowcowych Aeroklubu Lwowskiego, którego był członkiem od chwili jego powstania, do Bezmiechowej. W latach 1933- 1936 był kierownikiem technicznym tejże szkoły. Od 1937 r. aż do wybuchu wojny w 1939 r. pracował w Instytucie Techniki Szybownictwa i Motoszybownictwa we Lwowie, na stanowisku kierownika działu badawczo- konstrukcyjnego. Kierował m. in. pracami nad motoszybowcami ITS-8, ITS-8M i ITS-8W. Opracował oryginalne rozwiązanie chowanego podwozia dla tych motoszybowców. W tym też czasie zaprojektował silnik lotniczy małej mocy z dzielonym wałem lotniczym. Pomysł wprowadzenia takiego rozwiązania wału spotkał się z ujemną opinią naszych fachowców. W kilka lat później Niemcy zbudowali podobny silnik (Hirth) i wprowadzili do eksploatacji, jako wielką innowację techniczną.
W czasie okupacji niemieckiej był aresztowany i więziony przez Gestapo we Lwowie.
Po wyzwoleniu nie rozstaje się z umiłowanym szybownictwem, służąc od pierwszych dni przy jego organizowaniu. Wykładał na pierwszych kursach dla instruktorów w Goleszowie. Ulegając namowom, ponownie poświęcił się pracy konstrukcyjnej w Instytucie Szybownictwa w Bielsku. Brał udział w pracach nad rekonstrukcją dokumentacji technicznej szybowca WWS-1 ”Salamandra”. Jednocześnie był wykładowcą na Wydziale Komunikacji Wydziałów Politechnicznych Akademii Górniczej w Krakowie, prowadząc zajęcia z osprzętu lotniczego oraz nawigacji lotniczej. Z kolei, po przeniesieniu się do Krakowa, objął kierownictwo Katedry Budowy i Eksploatacji Lotniczej. W 1948 r. skonstruował w Bielsku szybowiec szkolny IS-3 ABC, który wszedł do produkcji seryjnej.
Po likwidacji w 1950 r. oddziału lotniczego na Wydziale Komunikacji w Krakowie, przeniósł się do Wrocławia, gdzie objął katedrę osprzętu lotniczego na nowo otwartym Wydziale Lotniczym Politechniki Wrocławskiej. Został tam prodziekanem i wykładał m. in. zagadnienia osprzętu.
Zmarł w 50 roku życia, 3.09.1953 r. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Niepodległości.
Konstrukcje:
IS-A ”Salamandra”, 1946, szybowiec szkolny.
IS-3 ABC, 1947, szybowiec szkolny.
Źródło:
[1] M. Krzyżan ”Samoloty w muzeach polskich”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1983.[2] (Zał.) "Rudolf A. Matz (1903- 1953)". Skrzydlata Polska nr 11/1964.