Martinsyde F-4 "Buzzard", 1918

Samolot myśliwski. Wielka Brytania.
Samolot myśliwski Martinsyde F-4 ”Buzzard” jako samolot dyspozycyjny Dowódcy Lotnictwa Wojskowego gen. bryg. pil. Włodzimierza Ostoja-Zagórskiego. (Źródło: Chołoniewski K., Bączkowski W. ”Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918-1939. Tomik 3”. Seria ”Barwa w lotnictwie polskim” nr 8. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa 1988).
Samolot myśliwski Martinsyde F-4 ”Buzzard” był ostatnim z szeregu zapoczątkowanego przez dwumiejscowe samoloty Martinsyde G.100, przez jednomiejscowe modyfikacje Martinsyde RG i Martinsyde F-3. Samolot Martinsyde F-3, bardzo podobny do swego następcy, oblatany był jesienią 1917 r.; planowano jego seryjną budowę. W ostateczności do produkcji wszedł Martinsyde F-4. Próby przeprowadzone zostały w czerwcu 1918 r. Wykazały doskonałe własności, był zwrotny, a równocześnie najszybszy wśród mu współczesnych. Zamówiono ponad tysiąc samolotów tego typu (odbiorcą miała być również Francja), jednakże do końca wojny dostarczono tylko kilkadziesiąt. Produkcja trwała nadal po zawieszeniu broni, osiągając liczbę ponad 370 egz.

Nie był użyty w działaniach bojowych. Po wojnie część z nich rozeszła się po Europie. W początkach lat 20-tych latały w Finlandii, Łotwie, Portugalii. W Hiszpanii dotrwały aż do wojny domowej.

W Polsce.

Lotnictwo polskie interesowało się samolotem Martinsyde F-4 ”Buzzard” od 1919 r., ale na samolot ten nałożono wówczas zakaz wywozu. Ponadto był zbyt drogi w porównaniu z innymi oferowanymi samolotami. Dopiero w grudniu 1920 r. zakupiono jeden egzemplarz przeznaczony dla Wydziału Technicznego SŻN i CWL celem zapoznania się z nowoczesną konstrukcją lotniczą. Samolot został dostarczony lotem w styczniu 1921 r. Samolot traktowany był jako wzorzec konstrukcyjny. W dniu 28.05.1923 r. został oblatany, i w czerwcu 1923 r. został przydzielony do eskadry przy Sekcji Doświadczalnej Wojskowej Centrali Badań Lotniczych. Na przełomie 1924/25 r. poddano go remontowi. Malowanie uzupełniono czerwonymi pasami na powierzchni płatowca. Przygotowano go dla szefa Departamentu IV Ż P gen. pil. Włodzimierza Zagórskiego,w którego dyspozycji pozostał aż do marca 1926 r.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy dwupłat o konstrukcji drewnianej.
Płaty dwudźwigarowe, bardzo gęsto użebrowane, na górnej powierzchni pokrycie sklejkowe od krawędzi natarcia do przedniego dźwigara, reszty- płócienne. Kadłub o 4 podłużnicach, wykrzyżowany drutem, kryty w przedniej części sklejką, w tylnej płótnem. Grzbiet kadłuba o przekroju półokrągłym nadbudowany za pomocą wręg i listew. Kabina odkryta.
Podwozie klasyczne stałe.

Uzbrojenie- 2 stałe karabiny maszynowe pilota Vickers wz. 09 kal. 7,9 mm. Udźwig bomb- 50 kg.

Silnik- rzędowy w układzie V Hispano-Suiza 8Fb o mocy 226 kW (300 KM), Lorraine-Dietrich 8Bb o mocy 160 kW (220 KM) lub Rolls-Royce ”Falcon III” o mocy 202 kW (275 KM).

Dane techniczne F-4 ”Buzzard” (wg [1]):
Rozpiętość- 9,99 (wg [2]- 10,0) m, długość- 7,76 m, wysokość- 3,16 (wg [2]- 2,7) m, powierzchnia nośna- 29,73 (wg [2]- 29,8) m2.
Masa własna- 822 (wg [2]- 820) kg, masa użyteczna- 268 (wg [2]- 266) kg, masa całkowita- 1090 kg.
Prędkość max- 213 (wg [2]- 214) km/h, czas wznoszenia na 2000 m- 4' 40", pułap- 7315 (wg [2]- 7350) m, zasięg- 440 km, czas lotu- 2 h 30' (2 h 15').

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924”. Wyd. Bellona; Wyd. Lampart. Warszawa 1997.
[2] Goworek T. ”Samoloty myśliwskie I wojny światowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1981.
blog comments powered by Disqus