Martinsyde F-4 "Buzzard", 1918
Nie był użyty w działaniach bojowych. Po wojnie część z nich rozeszła się po Europie. W początkach lat 20-tych latały w Finlandii, Łotwie, Portugalii. W Hiszpanii dotrwały aż do wojny domowej.
W Polsce.
Lotnictwo polskie interesowało się samolotem Martinsyde F-4 ”Buzzard” od 1919 r., ale na samolot ten nałożono wówczas zakaz wywozu. Ponadto był zbyt drogi w porównaniu z innymi oferowanymi samolotami. Dopiero w grudniu 1920 r. zakupiono jeden egzemplarz przeznaczony dla Wydziału Technicznego SŻN i CWL celem zapoznania się z nowoczesną konstrukcją lotniczą. Samolot został dostarczony lotem w styczniu 1921 r. Samolot traktowany był jako wzorzec konstrukcyjny. W dniu 28.05.1923 r. został oblatany, i w czerwcu 1923 r. został przydzielony do eskadry przy Sekcji Doświadczalnej Wojskowej Centrali Badań Lotniczych. Na przełomie 1924/25 r. poddano go remontowi. Malowanie uzupełniono czerwonymi pasami na powierzchni płatowca. Przygotowano go dla szefa Departamentu IV Ż P gen. pil. Włodzimierza Zagórskiego,w którego dyspozycji pozostał aż do marca 1926 r.
Konstrukcja:
Jednomiejscowy dwupłat o konstrukcji drewnianej.
Płaty dwudźwigarowe, bardzo gęsto użebrowane, na górnej powierzchni pokrycie sklejkowe od krawędzi natarcia do przedniego dźwigara, reszty- płócienne. Kadłub o 4 podłużnicach, wykrzyżowany drutem, kryty w przedniej części sklejką, w tylnej płótnem. Grzbiet kadłuba o przekroju półokrągłym nadbudowany za pomocą wręg i listew. Kabina odkryta.
Podwozie klasyczne stałe.
Uzbrojenie- 2 stałe karabiny maszynowe pilota Vickers wz. 09 kal. 7,9 mm. Udźwig bomb- 50 kg.
Silnik- rzędowy w układzie V Hispano-Suiza 8Fb o mocy 226 kW (300 KM), Lorraine-Dietrich 8Bb o mocy 160 kW (220 KM) lub Rolls-Royce ”Falcon III” o mocy 202 kW (275 KM).
Dane techniczne F-4 ”Buzzard” (wg [1]):
Rozpiętość- 9,99 (wg [2]- 10,0) m, długość- 7,76 m, wysokość- 3,16 (wg [2]- 2,7) m, powierzchnia nośna- 29,73 (wg [2]- 29,8) m2.
Masa własna- 822 (wg [2]- 820) kg, masa użyteczna- 268 (wg [2]- 266) kg, masa całkowita- 1090 kg.
Prędkość max- 213 (wg [2]- 214) km/h, czas wznoszenia na 2000 m- 4' 40", pułap- 7315 (wg [2]- 7350) m, zasięg- 440 km, czas lotu- 2 h 30' (2 h 15').
Źródło:
[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924”. Wyd. Bellona; Wyd. Lampart. Warszawa 1997.[2] Goworek T. ”Samoloty myśliwskie I wojny światowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1981.