Kołodziej Podešva "Tulak", 2003

Ultralekki samolot sportowy. Polska / Czechy.
Ultralekki samolot sportowy Kołodziej Podešva ”Tulak” (SP-YET), egzemplarz zbudowany w 2003 r. (Źródło: Copyright Piotr Biskupski).

Jerzy Kołodziej budowę dwumiejscowego samolotu ultralekkiego Podešva "Tulak" rozpoczął na podstawie firmowej dokumentacji na przełomie lat 1990 / 2000- nych. Całą metalowo- drewnianą konstrukcję płatowca (i nie tylko to) wykonał sam. Zamówił tylko te mechanizmy, których w warunkach domowych wykonać nie mógł. Skrzydło zostało zbudowane- z pomocą stolarza lotniczego Wiesława Płonki- w Bielsku Białej (patrz Drewlot Stolarstwo, Ślusarstwo Lotnicze Wiesław Płonka). Sosnę- z atestem- sprowadzono z północy Polski. Kadłub został zespawany z rur ze specjalnej stali wyprodukowanej w hucie Buczka w Sosnowcu. Większość prac wykonano w jego domu w Wilczycach, w dolnej kondygnacji. Żeby móc później wyciągnąć na zewnątrz główną część samolotu, należało rozebrać kawał... ściany budynku.

W budowie pomagali mu w syn Łukasz- student wydziału lotniczego Politechniki Rzeszowskiej, sądeczanin Leszek Solewski, prywatny przedsiębiorca, motolotniarz, a także kapitan Ryszard Jaworz-Dutka, limanowianin, od 1975 r. zatrudniony w PLL "Lot".

Budowa trwała ponad cztery lata. Samolot został wykonany perfekcyjnie, więc z dopuszczeniem do lotu przez ULC i rejestracją nie było żadnych problemów. Przeszedł wszelkie próby techniczne, na każdym etapie powstawania i oblatywania był poddawany kontroli specjalnej komisji. Jako napęd zamontowano silnik Walter "Mikron 3B" o mocy 55 kW. Samolot kosztował ok. 100 tys. zł. Na tyle wycenili jego wartość (materiały, urządzenia, robocizna) budowniczowie. Samolot został oblatany 16.08.2003 r. przez pilota doświadczalnego Jacka Marszałka. Otrzymał znaki rejestracyjne SP-YET i został zarejestrowany w klasie Specjal.

Oblot zapoczątkował normalną eksploatację samolotu. Stacjonował na lotnisku Aeroklubu Podhalańskiego w Łososinie Dolnej. Samolot zdobył drugą nagrodę za konstrukcję amatorską podczas 10 Stalowowolskiego Zlotu Amatorskich Konstrukcji Lotniczych im. Józefa Gorszczyńskiego (23- 25.07.2004 r.). "Tulak" latał tak dobrze, że umożliwił w Aeroklubie Podhalańskim wyszkolenie (po raz pierwszy w Polsce !) czterech pilotów ultralightów. Samolot latał na różnych trasach, liczących kilkaset kilometrów i spisywał się bez zarzutu. Niestety, latem 2006 r. silnik "Mikron 3B" przerwał pracę, w rezultacie awaryjnego lądowania samolot nadawał się tylko do kasacji.

Już w 2007 r. Jerzy Kołodziej rozpoczął budowę nowego "Tulaka". Z poprzedniego udało się wykorzystać po remoncie płaty i kółka podwozia głównego. Reszta została wykonana całkowicie od nowa. Samolot otrzymał silnik Rotax 912 o mocy 74 kW (100 KM), wygodniejszą kabinę i bogate wyposażenie pilotażowo- nawigacyjne. Samolot może służyć do szkolenia w lotach nocnych. Budowa samolotu została ukończona we wrześniu 2011 r. Otrzymał również znaki SP-YET.

Samolot prezentowany był podczas Air Show 2015 w Radomiu (22- 23.08.2015 r.). Jerzy Kołodziej wykonał pilotaż indywidualny w locie poziomym, w tym: krótki start w konfiguracji ślizgu, strome wznoszenie w locie okrężnym do wysokości 300 m, głębokie zakręty na wznoszeniu i opadaniu, przelot z prędkością maksymalną i minimalną, lot ślizgowy w locie poziomym, lot na wznoszeniu z ciasnym zawrotem (180o) oraz krótkie lądowanie.

Silnik:
- "Tulak" egzemplarz 2003 r.- 4- cylindrowy, rzędowy w układzie odwróconym, chłodzony powietrzem Walter "Mikron 3B" o mocy 55 kW (75 KM). Śmigło trójłopatowe, drewniane o stałym skoku. Pojemność zbiornika paliwa- 63 l,
- "Tulak" egzemplarz 2011 r.- 4- cylindrowy, w układzie bokser, chłodzony cieczą i powietrzem Rotax 912 o mocy 74 kW (100 KM).

Dane techniczne "Tulak" egzemplarz 2003 r. (wg [1]):
Rozpiętość- 10,0 m, długość- 6.0 m.
Masa całkowita- 495 kg.
Prędkość max- 130 km/h.

Galeria

  • Podešva ”Tulak” Jerzego Kołodzieja, egzemplarz zbudowany w 2011 r., podczas startu na nartach. (Źródło: Copyright Zbigniew Sułkowski).
  • Samolot Kołodziej Podešva ”Tulak”, drugi egzemplarz z 2011 r., w locie. (Źródło: Copyright Zbigniew Sulkowski).
  • Samolot Kołodziej Podešva ”Tulak”, drugi egzemplarz z 2011 r., podczas holowania szybowca. (Źródło: Copyright Zbigniew Sulkowski).
  • Jerzy Kołodziej z Aeroklubu Podhalańskiego przy swoim samolocie „Tulak” po wieczornym locie nad okolicą Jeziora Rożnowskiego. (Źródło: Modelarz nr 10/2019).

Źródło:

[1] "Sto godzin Tulaka". Dziennik Polski - Wiadomości Kraków, Wiadomości Małopolskie.
[2] "Skrzydlate dziecko". Dziennik Polski - Wiadomości Kraków, Wiadomości Małopolskie.
[3] "Tulak własnej roboty". Dziennik Polski - Wiadomości Kraków, Wiadomości Małopolskie.
[4] "AIR SHOW 2015: Relacja z sobotnich pokazów Aeroklubu Polskiego!". Aeroklub Polski – Latanie to nasza pasja.
[5] Gawłowski K. "Modelarnia lotnicza w Łososinie Dolnej". Modelarz nr 10/2019.
[6] Stowarzyszenie Lotnictwa Eksperymentalnego EAA 991.

blog comments powered by Disqus