W maju 1916 r. dowództwo Cesarskiej Marynarki Wojennej Niemiec (Kaiserliche Marine) zaprosiło firmy Albatros Flugzeugwerke GmbH, Friedrichshafen, Hansa-Brandenburg, Lübeck-Travemünde, Roland, Rumpler i Sablatnig (LVG), do skonstruowania jednomiejscowych wodnosamolotów myśliwskich do osłony baz lotnictwa morskiego. Spowodowane to było zwiększoną aktywnością brytyjskich wodnosamolotów i latających łodzi, które między innymi atakowały niemieckie bazy morskie w Zeebrugge i Borkum.

16.05.1916 r. Marynarka Wojenna zamówiła trzy prototypy myśliwca Albatros W-4 (nr 747, 785 i 786) napędzane silnikiem Mercedes D.III o mocy 118 kW i uzbrojone w pojedynczy, stały karabin maszynowy. W ciągu kilku miesięcy największe firmy dostarczyły swoje prototypy do testów. W sierpniu- wrześniu 1916 r. Albatros W-4 (nr 747), Friedrichshafen FF-44 (749) i Rumpler 6B1 (751) przybyły do ​​Seeflugzeug Versuchs Kommando (SVK- Jednostka Testowania Samolotów) w Warnemünde w celu przeprowadzenia prób w locie oraz prób dzielność morskiej.

Prototypy Albatros W-4 zostały zbudowane w zakładach wodnosamolotów Albatrosa w Friedrichshagen nad jeziorem Müggelsee pod Berlinem. Samolot został skonstruowany w oparciu o udany myśliwiec Albatros D-I. Wyglądał jak D-I na pływakach, lecz był większy (m.in. zwiększono rozpiętość skrzydeł o 1 m i rozpiętość usterzenia).

Pierwszy prototyp (nr 747) został dostarczony do jednostki testowania wodnosamolotów SVK (Seeflugzeug Versuchs Kommand) w Warnemünde 28.08.1916 r., pozostałe we wrześniu i grudniu (nr 765 i 786). Testy były obiecujące i 5 września marynarka zamówiła pierwszą serię 10 samolotów. W lutym 1917 roku, 9 z nich skierowano do prób w jednostkach bojowych.

Podczas testów prototypów i eksploatacji wprowadzano modyfikacje, m.in. ulepszone typy pływaków (z uwagi na ich przyspieszone zużycie) oraz wzmocniono ich mocowania. Jeszcze w lipcu 1917 r. napływały skargi dotyczące pływaków i rozpórek. Pływaki zostały ponownie przeprojektowane i wzmocnione, co wyjaśnia różnorodność ich kształtów widocznych na W-4.

Szybko okazało się, że sklejkowa krawędź natarcia i dźwigar dolnego skrzydła rozwarstwiają się z powodu wnikania wilgoci. W kwietniu 1917 r. skrzydła W-4 wróciły do ​​zakładów, gdzie dźwigary zostały owinięte tkaniną i zaimpregnowane (wg innych źródeł- cały dolny płat został wykonany jako wodoszczelny). Ponieważ tkanina z pokrycia środkowej sekcji skrzydła miał tendencję do strzępienia się w strumieniu zaśmigłowym, w maju 1917 r. zlecono jej wymianę na mocniejszą. Zaszła też konieczność wymiany chłodnic po bokach kadłuba na bardziej efektywną chłodnicę zamontowaną w górnym płacie. W sierpniu 1917 r., począwszy od piątej partii produkcyjnej, myśliwce W-4 były wyposażane w nowe chłodnice. Otrzymały ją również wodnosamoloty będące w eksploatacji.

Kontynuowano ulepszanie płatowca. W lipcu 1917 r. samolot nr 1318 został dostarczony z krótszymi rozpórkami pływaków W tym samym czasie inżynierowie marynarki testowali Albatrosa W-4 (nr 1312) z powiększonymi lotkami i zwiększonym wzniosem płatów. Modyfikacja ta poprawiła manewrowość, jednak kosztem osiągów. Ostatecznie poprawę manewrowości uzyskano poprzez zamontowanie lotek na górnym i dolnym płacie. Otrzymały je ostatnie dwie wyprodukowane serie W-4. Samoloty z pierwszej serii produkcyjnej były uzbrojone w 1 zsynchronizowany karabin maszynowy, kolejne serie, dostarczane od kwietnia 1917 r.- w 2 karabiny maszynowe.

Do grudnia 1917 r. zbudowano 118 samolotów W-4, łącznie z prototypami. Główne warianty:
- Albatros W-4 Seria 1 - silnik Mercedes D.III o mocy 118 kW (160 KM). Uzbrojenie - 1 zsynchronizowany karabin maszynowy LMG 08/15 kal. 7,92 mm. W okresie luty- kwiecień 1917 r. wyprodukowano 10 egz.,
- Albatros W-4 Serie 2- 4 - uzbrojenie - 2 karabiny maszynowe LMG 08/15 kal. 7,92 mm. Wyprodukowano 55 egz.,
- Albatros W-4 Serie 5- 7- zmieniono chłodnicę, od serii nr 6 wprowadzono lotki na obu płatach. Wyprodukowano 50 egz.

Albatros W.4 był udanym samolotem, o lepszych parametrach, manewrowości i widoczności z kabiny od konkurencyjnego Hansa-Brandenburg KDW. Widoczność z kabiny KDW była bardzo słaba, a w Albatrosie- znakomita. W-4 posiadał nie tylko doskonałą manewrowość, ale także dużą prędkość wznoszenia i prędkość lotu. Jednakże, pod koniec 1917 r. Marynarka Niemiecka doszła do wniosku, że większe możliwości bojowe mają myśliwce dwumiejscowe, ze stanowiskiem strzelca, jak myśliwskie wersje Friedrichshafen FF-33 i Hansa-Brandenburg W.12 i zaprzestała zakupów jednomiejscowych myśliwców. Dlatego też ostatnia partia produkcyjna, przyjęta w listopadzie- grudniu 1917 r., została od razu zmagazynowana w Hage.

W niemieckim lotnictwie morskim Albatrosy W.4 służył głównie w bazach na wybrzeżach Morza Północnego i Flandrii (Zeebrugge), wykonując zadania obrony powietrznej. Ich użycie odnotowano również na Bałtyku, gdzie stacjonowały w Windau. Operowały też nad Morzem Egejskim z bazy w Turcji. Piloci W-4 nie odnieśli tak imponujących sukcesów, jak ich lądowe odpowiedniki. W okresie od lutego 1917 r. do sierpnia 1918 r. tylko 21 egz. zostało wycofanych ze służby- bardzo mało jak na samoloty morskie. Jednak do tego czasu w jednostkach lotnictwa morskiego został prawie całkowicie zastąpiony przez myśliwce dwumiejscowe. Z powodu małej intensywności używania, 1.08.1918 r. Marynarka Niemiecka miała wciąż 89 Albatrosy W-4, z tego 4 w bazach nad Morzem Północnym, a 5 w Turcji, natomiast 56 było zmagazynowanych. Pozostałe głównie w bazach szkolnych na Bałtyku lub w znajdowały się w naprawach.

W lipcu 1918 r., 8 egz. W-4 przekazano Marynarce Austro-Węgier w zamian za 12-cylindrowe silniki lotnicze Austro-Daimler potrzebne do niemieckich ciężkich bombowców. Otrzymały one oznaczenia E.5- E.12. Zamiast standardowych karabinów maszynowych zainstalowano austro-węgierskie Schwarzlose kal. 8-mm. Samoloty były przeznaczone do obrony powietrznej bazy morskiej w Poli, jednak nie są znane żadne szczegóły dotyczące ich użycia w walce.

Kilka samolotów W-4 zostało porzuconych na Krymie w 1918 r., później zostały użyte w czasie wojny domowej w Rosji.

W Polsce.

Polskie publikacje z lat 1970- tych podawały błędną informację o użytkowaniu wodnosamolotu myśliwskiego Albatros W-4 w Bazie Lotnictwa Morskiego w Pucku.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy dwupłat o konstrukcji drewnianej.
Skrzydła o obrysie trapezowym, drewniane, dwudźwigarowe, pokryte płótnem. Krawędź natarcia pokryta sklejką. Cięciwa skrzydeł- 1,8 m. Komora płatów jednoprzęsłowa. Płaty usztywnione między sobą jedną parą rozpórek po każdej stronie oraz cięgnami stalowymi. Rozpórki z rur stalowych. Lotki początkowo tylko na górny płacie, później na obu płatach. Szkielet lotek z rur stalowych, pokrycie płótnem. Górny płat miał półeliptyczne wycięcie w krawędzi spływu nad kabiną pilota dla polepszenia widoczności.
Kadłub drewniany o konstrukcji półskorupowej, pokryty sklejką. Przód kadłuba w rejonie silnika pokryty blachą. Kabina odkryta, wyposażona w wiatrochron.
Usterzenia o obrysie eliptycznym. Statecznik pionowy integralny z kadłubem o konstrukcji półskorupowej, pokryty sklejką. Statecznik poziomy z rur stalowych, pokryty płótnem. Szkielet sterów wykonany z rur stalowych, pokrycie płótnem. Stery wyważone rogowo.
Podwozie w postaci dwóch pływaków o konstrukcji drewnianej. Golenie z rur stalowych, usztywnione za pomocą drutów stalowych montowanych do kadłuba i dolnego pląta.

Uzbrojenie- 1 później 2 stałe karabiny maszynowe Spandau wz.08/15 kal. 7,92 mm.

Silnik- rzędowy, 6-cylindrowy, chłodzony cieczą Mercedes D.III o mocy 118 kW (160 KM). Śmigło dwułopatowe, stałe. Dwie chłodnice montowane po bokach kadłuba, później stosowano jedną chłodnicę montowaną w środkowej części górnego płata.

Dane techniczne W-4 (wg [1]):
Rozpiętość- 9,5 m, długość- 8,5 (wg [2]- 8,4) m, wysokość- 3,6- 3, 65 m, powierzchnia nośna- 31,0- 31,6 m².
Masa własna- 709- 790 kg, masa użyteczna- 280 kg, masa całkowita- 989- 1070 kg.
Prędkość max- 155- 160 (wg [2]- 158) km/h, czas wznoszenia na 1000 m- 5- 5,5', pułap- (wg [2]- 3000) m, czas lotu- 3 h.