Połtora-Paweł śmigłowiec, 1915
W sierpniu 1914 r. Grzegorz Połtora-Paweł przedstawił swoim przełożonym projekt śmigłowca, którego wdrożenie dałoby nowe narzędzie prowadzenia zwiadu powietrznego i zastąpiłoby- jego zdaniem- pełnioną w tym zakresie rolę balonu na uwięzi.
Dowództwo warszawskiego Parku Aeronautycznego delegowało go do Petersburga. Tam, kontaktując się ze środowiskiem specjalistów, dopracował projekt i w 1915 r. przedstawił go Głównemu Zarządowi Wojskowo-Technicznemu.
Miał to być śmigłowiec dwuwirnikowy, z wirnikami osadzonymi współosiowo, w układzie rotodyny. Jego wirniki charakteryzowała możliwość sterowania prędkością obrotów. Kadłub opatrzony był na końcu w usterzenie kierunku. Znamienny dla śmigłowca był system utrzymania równowagi za pomocą automatycznego urządzenia przesuwającego w kadłubie balast. Ponad wirnikiem Połtora-Paweł wprowadzał składany spadochron, w razie potrzeby sprowadzający statek powietrzny na ziemię. Napęd realizowano z silnika mechanicznego, usytuowanego w kadłubie. Elementy jego konstrukcji pełniły równocześnie rolę chłodnicy silnika mechanicznego chłodzonego wodą. Załogę tego śmigłowca stanowić miało dwu ludzi- pilot i mechanik.
Źródło:
[1] Januszewski S. "Tajne wynalazki lotnicze Polaków: Rosja 1870-1917". Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 1998.