Weryha-Darewski statek powietrzny, 1902
Oferta jego nie zawierała początkowo żadnych danych odnośnie konstrukcji śmigła i układu zaopatrzonego weń statku powietrznego. Opis i rysunki dostarczył dopiero z początkiem czerwca 1902 r. Oceniający propozycję Oddział Elektrotechniczny Głównego Urzędu Inżynieryjnego Ministerstwa Wojny, w którego gestii leżały wówczas problemy żeglugi powietrznej, nie był jednak wstanie ocenić korzyści praktycznych z zastosowania śmigła jego systemu, a to z uwagi na brak szczegółowych danych i obliczeń śmigła, których materiały dostarczone przez wynalazcę nie zawierały. Stąd też propozycję Darewskiego oddalono.
Do pomysłu swego śmigła Darewski powrócił w 1909 r. Uzyskał jego ochronę we Francji, gdzie 27 marca wydano mu patent wynalazczy nr 398.599, zgłoszony 18.01.1909 r. na udoskonalenie łopatek napędowych aerostatów.
Z memoriału patentowego wiemy, że proponował rozwiązanie układu i konstrukcji urządzenia nośno- napędowego, znamiennego ruchem okresowo- zmiennym łopat i tym, że w trakcie ruchu roboczego powierzchnie łopat ustawione są prostopadle do kierunku lotu, zaś podczas ruchu jałowego obracają się o 90°, eliminując do minimum wartość oporów szkodliwych. Urządzenie napędowe złożone jest z ramy, na której zamocowano dwa przeciwległe położone łuki, na których ślizgają się osie prostokątnych w obrysie łopat o amplitudzie wychylenia rzędu 90°. Łuki ślizgowe to równocześnie mechanizm krzywkowy z odpowiednimi wycięciami i sprężynami sterujący amplitudą ruchu posuwisto- zwrotnego osi łopat nośno-napędowych (płatów ruchomych) oraz zmianą kąta ich nastawienia w trakcie cyklu: ruch roboczy- ruch jałowy. Napęd urządzenia realizowany jest z silnika, którego tłoczysko wykonujące ruch posuwisto- zwrotny, połączone jest z osiami łopat za pośrednictwem dźwigni.
Proponując to rozwiązanie wyraźnie nawiązywał do tych propozycji, wyrastających jeszcze z ortopterycznej teorii lotu, które siłę ciągu Śmigla łączyły z możliwością wytwarzania odpowiedniej różnicy ciśnienia atmosferycznego po obu stronach powierzchni napędowej. Jej wartość uzależniona była od powierzchni łopaty, prędkości oraz częstotliwości jej ruchu. Różnicę wartości oporów łopat napędowych Darewski chciał uzyskać drogą zmiany kąta, pod jakim jego łopaty nośno- napędowe przecinają powietrze.
Swój wynalazek zgłosił również powtórnie do opatentowania w Rosji. Jego Świadectwo Ochrony nr 43.638 jednak w 1914 r. oddalono, odmawiając wydania patentu. Skąpa informacja ze źródeł rosyjskich nie pozwala na stwierdzenie czy rozwiązanie przedstawiane w 1911 r. w Urzędzie Patentowym Rosji dotyczyło analogicznego jak francuskie czy też stanowiło jego rozwinięcie.
Galeria
Źródło:
[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.[2] Januszewski S. "Tajne wynalazki lotnicze Polaków: Rosja 1870-1917". Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 1998.