Szczepanik "Aeromobil", 1902

Projekt śmigłowca w układzie rotodyny. Polska / Austro-Węgry.
Projekt śmigłowca w układzie rotodyny ”Aeromobil” Jana Szczepanika. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 51-52/1975).

Jan Szczepanik w latach 1895- 1902 prowadził eksperymenty z budowanymi przez siebie modelami śmigłowca- rotodyny. W 1902 r. opracował projekt statku powietrznego ("Aeromobil"), którego ideę wykorzystał literacko Ludwik Szczepański w powieści Król powietrza. Po­wieść z najbliższej przyszłości (1908 r.) i Przewrót. Powieść z najbliższej przyszłości (1911 r.). Oba utwory należą do popularnego nurtu powieści militarnych, prognozujących szybkie wyzwolenie Polski oraz wy­buch wojny światowej. Bohaterem książek jest inży­nier Jan Silnicki wynalazca statku powietrznego, aeromobilu o nazwie Wolność, który okaże się obiek­tem przetargowym w walce z Prusami i otworzy aliantom drogę do ich stolicy. Losy niezwykłego stat­ku przekształconego w pancernik powietrzny ukaza­ne na tle teatru działań wojennych oraz perypetii miłosnych bohatera stanowią właściwą treść książek.

Miał to być śmigłowiec w układzie rotodyny, dwuwirnikowy, o wirnikach przeciwbieżnych, o średnicy 13 m, podtrzymywany w locie dwoma stałymi płaszczyznami nośnymi. Ka­dłub opatrywał podwoziem kołowym a silniki umieszczał w gondoli. Napęd realizowano za pomocą silnika spalinowego. Poza nim aparat posiadał kilka silników elektrycznych na akumulatory. Miały to być silniki opracowane przez Szczepanika, a zapewniające realizację lotu w czasie 4- 6 h. Akumulatory mogły być doładowywane w czasie lotu energią sło­neczną na zasadzie termoelektryczności. Do lotu poziomego służyły dwa śmigła umieszczone z przodu i z tyłu aparatu (po jednym). Średnica śmigieł 5,0 m. Moc silnika spalinowego 110 kW (150 KM), śmigła o 400 obr/min. Długość śmigłowca miała sięgać 15,0 m, ciężar całkowity 2 ton, udźwig 500- 1000 kg, prędkość lotu 120 km/h.

Wirniki napędzane być miały silnikami elektrycz­nymi. Stateczność uzyskiwano przez niskie położenie środka ciężkości. Zapewniać miał ją również wirnik. Poprzez zmianę liczby obrotów wirniki mogły automatycznie przywracać równowagę. Materiałem konstrukcyjnym statku powietrznego były stalowe rury, bambus, aluminium. Jego konstrukcja miała być ażurowa. Kabina podobna do wagonu kolejowego, wykonana z blach aluminiowych. Podstawa zaopa­trzona w rodzaj zderzaków-amortyzatorów. Na fron­towej ścianie biało-czerwonymi literami nazwa Wolność.

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
[2] Jewsiewicki W. "Z teki pomysłów wynalazczych. Aeromobil". Skrzydlata Polska nr 51-52/1975.

blog comments powered by Disqus