Rogowski hydroplan, 1915

Projekt wodnosamolotu wojskowego. Polska / Rosja.
W dniu 16.01.1915 r. Roman Rogowski w piśmie do wielkiego księcia Aleksandra Michajłowicza oznajmił, że opracował projekt hydroplanu, na który chciałby uzyskać patent wynalazczy z Ministerstwa Handlu i Przemysłu. Świadom wartości militar­nych swego wynalazku, który mógłby służyć np. do bombardowania celów żywych i obiektów wojsko­wych nieprzyjaciela, jako wierny syn Ojczyzny, chciałby przedstawić go władzom wojskowym. Ma nadzieję, że wielki książę pomoże w realizacji hydro­planu, którego użycie w działaniach wojennych przy­niesie korzyść w tych trudnych dla kraju czasach. Dodaje przy tym, że zbudował model swego aparatu, który działał dobrze, a jego rysunki w każdej chwili może na żądanie wielkiego księcia pokazać. Załączył do tego swą prośbę do Ministerstwa Handlu i Prze­mysłu o wydanie patentu wynalazczego z opisem hydroplanu.

Ofertę Rogowskiego przekazano na początku lute­go 1915 r. Głównemu Zarządowi Wojskowo- Technicznemu (GWTU), który już kilka dni później wezwał go o wniesienie opłaty skarbowej w wysokości 2 rb., informując, że jego wniosek zostanie rozpatrzo­ny po przysłaniu dwu znaczków skarbowych. Zwra­cając mu pismo adresowane do Ministerstwa Handlu i Przemysłu z opisem wynalazku (GWTU nie pośred­niczyło w kontaktach wynalazców z urzędem paten­towym), proszono go o dostarczenie rysunków i szczegółowego opisu hydroplanu, jeśli chce, by jego oferta była rozważana.

Rogowski odpowiedział już 27.02.1915 r., za­łączając do wniosku o ocenę jego propozycji znaczki skarbowe, schematyczny opis hydroplanu i kilka rysunków.

Komitet Techniczny GWTU dyskutował jego ofertę i projekt aparatu latającego 12.03.1915 r. W opisie i rysunkach Rogowski kreślił samolot dwu­płatowy, ze skrzynkowym usterzeniem wysokości, w którym górne płaszczyzny płata głównego i usterzenia ogonowego (w osi podłużnej samolotu) połą­czono półcylindryczną powierzchnią wklęsło- wypukłą. Kadłub projektowano w formie łodzi, opatrzonej podwoziem kołowym, a dodatkowo śrubą- użytecz­ną w ruchu aparatu na wodzie.

Generał Nil L. Kirpiczew- referujący projekt Ro­gowskiego- zwrócił uwagę, że cylindryczna powierzchnia pomiędzy płatami wprowadzona została w charakterze urządzenia ratowniczego- spadochro­nu, którego Rogowski chciał używać w razie np. awa­rii silnika samolotu. Kirpiczew podkreślił, że spado­chron ten jest bardzo niebezpieczny w eksploatacji, odrzucany od samolotu w przypadku awarii według wszelkiego prawdopodobieństwa będzie mocno huś­tał się w powietrzu i nie będzie skuteczny. Z drugiej zaś strony propozycja ta zwiększa ciężary samolotu i jego opory w locie. Spadochron Rogowskiego uznać należy za urządzenie nie tylko bezużyteczne, ale i złe. Dorzucił jeszcze, że z powodu wysokiego położenia środka ciężkości wodnopłata i dużej powierzchni żagli (płaszczyzn) nie będzie on stateczny na wodzie, a nie ma też żadnych urządzeń do utrzymania jego stateczności poprzecznej w powietrzu. Wady rozwią­zania hydroplanu Rogowskiego eliminują go z kon­kurencji ze stosowanymi współcześnie samolotami i wodnopłatami. W konkluzji Komitet Techniczny uznał, że zastosowanie samolotu Rogowskiego w działaniach wojennych nie jest potrzebne. Decyzję tę przekazano wynalazcy 17.03.1915 r.

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
[2] Januszewski S. "Tajne wynalazki lotnicze Polaków: Rosja 1870-1917". Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 1998.
blog comments powered by Disqus