Ostrzeniewski Aleksander
Aleksander Ostrzeniewski urodził się ok. 1855 r. Inżynier, absolwent Instytutu Technologicznego w Petersburgu (1878 r.), pracował w kolejnictwie rosyjskim. Na przełomie XIX/XX w. był naczelnikiem odcinka budowy kolei Transsyberyjskiej w Orenburgu.
Utrzymywał żywe kontakty z krajem. Członek Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie od początku lat 1890- tych. Angażował się także w akcjach patriotycznych, w 1897 r. znajdujemy jego nazwisko na liście ofiarodawców- fundatorów pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie. Współpracownik Czasopisma Technicznego i Przeglądu Technicznego.
Jego zainteresowania koncentrowały się wokół problematyki komunikacyjnej i energetycznej, ale podnosił również kwestie związane z budową wodociągów warszawskich i gospodarką komunalną. Jednym z jego najciekawszych pomysłów był projekt siłowni pływowej, wykorzystującej siłę odpływów i przypływów morskich, który chciał realizować na wybrzeżach Bretanii we Francji. Na przełomie stuleci opracował kilka propozycji opalania kotłów parowych paliwem płynnym, które próbował realizować w odniesieniu do parowozu i samochodu. Z końca XIX stulecia pochodzą też jego pomysły dotyczące wykorzystania pary przegrzanej i systemu kotłów różnicowych. Na jego dorobek składa się kilka patentów wynalazczych i kilkanaście artykułów oraz kilka broszur. Interesowała go także problematyka światopoglądowa, filozoficzna i religijna.
W zakresie problematyki lotniczej opublikował w 1898 r. na łamach Czasopisma Technicznego artykuł Żegluga napowietrzna, w którym dał wykład podstawowych zasad sztuki konstruowania ornitoptera. W 1914 r. opublikował broszurę Opór w powietrzu zpadochronów, w której przedstawił również własne pomysły związane z układem, statecznością i pracą płatów aerodyny.
W latach 1875- 1882 opracował pierwszy projekt swego ornitoptera, budowa skrzydeł którego wzorowana była na skrzydłach owada. W 1914 r. w studium Opór w powietrzu zpadochronów przedstawił kilka koncepcji aparatu pionowego startu i lądowania. Propozycje te można traktować jako alternatywne w stosunku do innych, funkcjonujących już wówczas układów aerodyny. Ostrzeniewski, jako pierwszy w piśmiennictwie polskim, zwrócił na nie uwagę, kreśląc przy tym hipotetyczny kształt aparatów latających opartych na zasadzie odrzutu.
W 1914 r. Ostrzeniewski proponował nową koncepcję samolotu, w którym płat nośny o obrysie prostokąta miano zastąpić płatem w formie koła, kwadratu, pięcio- lub sześciokąta. Taki aparat latający, a ściślej jego powierzchnia nośna, przejmowała funkcje spadochronu, sprowadzającego statek powietrzny na ziemię.
Aleksander Ostrzeniewski zmarł ok. 1917 r.
Konstrukcje:
Ostrzeniewski ornitopter, 1882, projekt ornitoptera pionierskiego.
Ostrzeniewski aparat pionowego startu i lądowania, 1914, projekt pionierskiego aparatu latającego pionowego startu i lądowania.
Ostrzeniewski samolot, 1914, projekt samolotu pionierskiego.
Źródło:
[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.[2] Januszewski S. "Tajne wynalazki lotnicze Polaków: Rosja 1870-1917". Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 1998.
[3] Januszewski S. "Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2013.