Domaradzki Flying-machine, 1913- 1914

Projekt ornitoptera pionierskiego. Polska / USA.
Układ aparatu latającego z płatem przemiennym: stałym- ruchomym (1- przekrój poprzeczny statku od tyłu z oznaczonym mechanizmem i oscylacją płata w mchu okresowo- zmiennym). (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).
W dniu 24.06.1913 r. Adalbert Domaradzki zgłosił w USA do opaten­towania maszynę latającą (Flying-machine). Patent nr 1.098.024 wydano mu 26.05.1914 r.

Był to statek powietrzny (złożony z kadłuba, dwupłatowych pła­tów nośnych, usterzenia oraz śmigieł i wirników nośno- napędowych o napędzie z silnika spalinowego) znamienny mechanizmem przemiany ruchu rotacyjnego wału silnika napędowego na ruch okresowo- zmienny skrzydeł, me­chanizmem umożliwiającym przemianę płatów rucho­mych w stałe i vice versa tym, że celem zwiększenia skuteczności działania płatów ruchomych kierowany jest pod nie strumień zaśmigłowy wirników nośnych. Kadłub na podwoziu kołowym mieści załogę statku powietrznego, sil­niki oraz na wysięgnikach- płaty nośne, śmigła oraz me­chanizmy transmisji napędów.

Płaty dolne i górne, połączone słupkami, pracują na napędzie zespolonym od wspólnego silnika. Oparte są na przegubowo dzielonych dźwigarach. Przez przekładnię pa­sową ruch obrotowy wału silnika napędowego przekazy­wany jest na tarczę krzywkową, a z niej na odpowiednią ramę poruszającą się z góry w dół. Za pośrednictwem odpowiednich połączeń i popychaczy ruch okresowo- zmienny przekazywany jest na dźwigar górnego płata. W trakcie ruchu tego płata w górę i w dół zmieniane są równocześnie jego kąty natarcia. Dolne skrzydła, o mniejszej rozpiętości, poruszają się po­dobnie w ruchu okresowo- zmiennym, z góry w dół, przy czym mechanizm ich napędu sprzężony jest z mechanizmem ruchu skrzydeł górnych. Górne skrzy­dła można przy tym unieruchomić, a zaciągając równocześnie odpowiednim pokryciem luki pomiędzy płatem a ramą, w obrębie której skrzydła wykony­wały ruch machający, uzyskać płat stały. Analogicznie, do roli płata stałego, przysposobić można płat dolny. W locie wznoszącym pracują skrzydła rucho­me oraz zespół czterech wirników nośnych, osadzonych parami przed i za pła­tami. W locie poziomym zasadniczą rolę odgrywają płaty stałe oraz dwa śmigła napędowe na osiach poziomych, których układ objaśniają rysunki. Statek po­wietrzny zaopatrzony jest w usterzenie wysokości i kierunku.

Memoriał patentowy wskazuje, że jego uwaga koncentrowała się na mechanizmie przemiany ru­chu rotacyjnego wału silnika napędowego na ruch okresowo- zmienny skrzy­deł, a także na stworzeniu mechanizmu umożliwiającego przemianę płatów ruchomych w płaty stałe, a także zwiększeniu skuteczności pracy ruchomych skrzydeł, co chciał uzyskać drogą doprowadzenia pod nie strumienia zaśmigłowego wirników nośnych.

Galeria

  • Układ i elementy konstrukcyjne aparatu Domaradzkiego. (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).
  • Układ i elementy konstrukcyjne aparatu Domaradzkiego. (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
[2] Januszewski S. "Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2013.

blog comments powered by Disqus