Kostia Tadeusz
Urodził się w 1919 r. Lotnictwo pociągało go już w dzieciństwie i to- zarówno od strony technicznej jak i sportowej. W 1936 r., jeszcze jako uczeń gimnazjum spędził cały miesiąc na praktyce w parku 2 pułku lotniczego w Krakowie. Zapoznał się tam z remontami płatowców i silników, obsługą Potezów, Avii (PWS-A), PZL P-11 i innych samolotów. W dziale montażowym pracował pod kierownictwem jednego z braci Działowskich, słynnych konstruktorów- amatorów. Nadzieje na naukę latania przekreśliło niestety negatywne orzeczenie lekarskie: stwierdzono u niego jaglicę. Dopiero w rok później pomyłka wyszła na jaw i mogł ukończyć wstępne wyszkolenie szybowcowe w Bodzowie pod Krakowem. Po maturze, w 1937 r. wstąpił do Grupy Technicznej Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Warszawie (szkolącej oficerów technicznych dla lotnictwa), którą ukończył w 1939 r.
Walczył w SGO „Polesie" do kapitulacji pod Kockiem. Trafił do niemieckiej niewoli i został umieszczony w Oflagu, z którego udało mu się szczęśliwie wydostać. W latach 1941-1944 studiował na tajnej Politechnice Warszawskiej (na tzw. Kreślarskich Kursach Rysunku Technicznego). Brał udział w Powstaniu Warszawskim. Dyplom mgr inż. uzyskał w 1946 r. na Wydziałach Politechnicznych AGH w Krakowie. Pracę podjął w 1947 (wg [3]- 1946) r. w Instytucie Szybownictwa w Bielsku, jako starszy kontruktor. Równocześnie prowadził wykłady z aerodynamiki na Wydziałach Politechnicznych w Krakowie. Pracował teraz na lotnisku i mógł nareszcie pomyśleć o dalszym doskonaleniu się w pilotażu szybowcowym w Aeroklubie Bielsko Bialskim, uzyskał też licencję pilota samolotowego. Narastające obowiązki zawodowe nie pozwalały jednak poświęcać zbyt wiele czasu na latanie.
Od 1954 r. był kierownikiem biura konstrukcyjnego SZD. Opracował konstrukcję szybowców: doświadczalnego IS-5 "Kaczka" i pierwszego polskiego szybowca laminarnego IS-7 "Osa" (obydwa z Ireną Kaniewską) oraz wyczynowego SZD-8 "Jaskółka", w wersjach "Jaskółka bis", W, Z, O, ter Z i wersji z usterzeniem motylkowym SZD-14 "Jaskółka M", oraz laminarnej SZD-17X "Jaskółka L". Dał też koncepcję odmiany o powiększonej rozpiętości SZD-11 "Albatros". W 1952 r. Wł. Nowakowski, J. Niespał, T. Kostia, J. Sandauer i l. Kaniewską z SZD otrzymali Zespołową Nagrodę Państwową za opracowanie nowych typów szybowców.
W latach 1958-1964 pracował w WSK Mielec, jako kierownik Ośrodka Konstrukcji Lotniczych. W tym czasie w OKL Mielec opracowano samolot szkolno-treningowy PZL M-4 "Tarpan" i wersje szturmowe samolotu odrzutowego MiG-17 (LiM-5) oznaczone LiM-5M i LiM-6.
W 1964 r. został przeniesiony do Instytutu Lotnictwa, gdzie otrzymał stopień adiunkta, w 1971 r. docenta, a w 1979 r. obronił na Politechnice Warszawskiej pracę doktorską na temat ekonomiki samolotów rolniczych. W Instytucie wykonywał prace studialne i opiniodawcze w zakresie aerodynamiki, wytrzymałości i osiągów statków powietrznych. Opracował metodę badania sprawności i ekonomiki samolotów i śmigłowców rolniczych oraz transportowych. Od 1979 r. do przejścia na emeryturę w 1991 r., był kierownikiem Branżowego Ośrodka Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej Instytutu Lotnictwa. Przez szereg lat był prezesem Sekcji Lotniczej SIMP.
W 2001 r. został oznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Konstrukcje:
IS-5 ”Kaczka”, 1949, szybowiec doświadczalny.
IS-7 (SZD-7) ”Osa”, 1950, szybowiec doświadczalny.
SZD-8 ”Jaskółka”, 1951, szybowiec wyczynowy.
SZD-14x ”Jaskółka M” (”Motylek”), 1954, szybowiec doświadczalny.
SZD-17x ”Jaskółka L” (”Laminarka”), 1956, szybowiec wysokowyczynowy.
Lim-6bis, 1962, samolot myśliwski, szturmowy, rozpoznawczy.
Galeria
Źródło:
[1] Morgała A. ”Kierunki rozwoju samolotów wojskowych w Polsce w drugiej połowie XX w”. ”Lotnictwo stulecie przemiany”. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2003.[2] Pod redakcją Andrzeja Glassa i Tomasza Murawskiego "Polskie Szybowce 1945-2011. Problemy rozwoju". Wydawnictwo SCG. Bielsko-Biała 2012.
[3] A. Z. "Musimy mieć nowoczesny sprzęt lotniczy". Skrzydlata Polska nr 3/1957.