Lockheed Martin F-16 "Fighting Falcon" - zastosowanie, 1974

Samolot myśliwski wielozadaniowy. USA.
Samolot myśliwski General Dynamics F-16A ADF ”Fighting Falcon” z 198. Dywizjonu Myśliwskiego należący do Air National Guard stanu Puerto Rico. (Źródło: Lockheed Martin).

Użytkownicy samolotów Lockheed Martin (General Dynamics) F-16 "Fighting Falcon":

- Arabia Saudyjska- w 2010 r. planowała zakupić do 100 egz. F-16C/D Block 52+,

- Bahrain-  w marcu 1987 r. podpisał kontrakt na dostawę 8 F-16C Block 40 i 4 F-16D Block 40. Pierwszy z nich dotarł w maju 1990 r. Samoloty otrzymały silniki F110-GE-100 oraz możliwość przenoszenia rakiet AIM-7 "Sparrow". Bahrańskie F-16C/D Block 40 weszły w skład 1. Dywizjonu Myśliwskiego 1. Skrzydła Myśliwskiego. Samo­loty te brały czynny udział w operacji Pustynna Burza. W 2016 r. na akceptację rządu USA oczekiwał wniosek Bahrajnu , który zamierzał zakupić 19 samolotów F-16V "Viper",

- Belgia- pierwszy z zamówionych w 1975 r. 96 F-16A i 20 F-16B został dostarczony w styczniu 1979 r. Pierwszą europejską jednostką NATO wyposażoną w F-16, która uzyskała gotowość bojową był 349 Dywizjon Belgijskich Sił Powietrznych, nastąpiło to 1.01.1981 r. W 1983 r. zamówiono dodat­kowe 40 F-16A-15 OCU i 4 F-16B-15 OCU. Spośród wcześniej dostarczonych, 55 F-16A i 12 F-16B należy do Block 10 (w tym przebudowane z A-1 i A-5), pozo­stałe to Block 15. W lotnictwie belgijskim na F-16 latały trzy skrzydła: 1., 2. i 10., które spełniały za­równo rolę myśliwskich, jak i myśliwsko- bombowych. W końcu lat 1990- tych rozwiązano 1. Skrzydło, a jego dywizjony włączono do dwóch pozostałych skrzydeł. W la­tach 1998- 2000 349. Dywizjon wyposa­żono w F-16A/B MLU,

- Bośnia i Hercegowina- w II połowie 1998 r. negocjowano przejęcie samolotów F-16A/B Block 15OCU, które zostały zbudowane pierwotnie dla Pakistanu, jako dar rządu amerykańskiego. Do przejęcia jednak nie doszło,

- Bułgaria- była zainteresowana nabyciem 24 egz. F-16. Do ich nabycia jednak nie doszło. W 2016 r. bułgarskie ministerstwo obrony  ogłosiło przetarg na 16 samolotów myśliwskich, które miały zastąpić samoloty Mikojan MiG-29 i Suchoj Su-25. Oferowane były m.in. używane samoloty F-16 pochodzące z zapasów USAF lub Portugalii,

- Chile- w 2002 r. nabyło w USA 10 F-16 C/D Block 50, decydując jednocześnie, że ten typ samolotu zastąpi starzejące się Northrop F-5E/F "Tiger II" i Dassault-Breguet "Mirage 50". W 2005 r. zakupiono pierwszą partię 18 używanych F-16 AM/BM z Holandii. Pierwszą transzę 6 ex-holenderskich myśliwców dostarczono z bazy 4.09.2006. Dwa lata później rozpoczęły się rozmowy, dotyczące zakupu kolejnej partii tych maszyn. Ostatecznie w 2009 r. zdecydowano się kupić kolejne 18 egz. Pierwsza szóstka została wysłana odbiorcy w 2010 r., pozostałe dotarły w 2011 r.

- Chorwacja- była zainteresowana nabyciem do 18 egz. F-16. W 2015 r. Izrael zaoferował dostawę samolotów F-16 A i F-16B zmodernizowanych do standardu ACE,

- Dania- w 1975 r. zamówiła 46 F-16A i 12 F-16B. Samoloty wyprodukowały zakłady SABCA w Belgii. Pierwszy z nich został dostar­czony w dniu 28.01.1980 r. Były wśród nich 16 F-16A-15 i 4 F-16B-15. Pozostałe to starsze serie, wszystkie do­prowadzone do standardu Block 10. Samoloty F-16 otrzymały dywizjony o podwójnym, myśliwskim i myśliwsko- bombowym przeznaczeniu: 727., 730., 723. i 726. W 1984 r. Dania zamówiła kolejne 8 F-16A i 4 F-16B. Samoloty te w wariancie Block 15 OCU dostarczył Fokker. Ponadto w drugiej połowie lat 1990- tych otrzymano je­szcze 3 F-16A Block 15 od US National Guard,

- Egipt- w marcu 1982 r. odebrał pierwsze maszyny z zakupionych wówczas 34 F-16A-15 i 6 F-16B-15. Weszły one do uzbrojenia dwóch eskadr, 72. i 74., nale­żących do 232. Pułku Myśliwskiego. W październiku 1986 r. do Egiptu przyleciały pierwsze z 34 F-16C-32 i 6 F-16D-32. Od 1986 r. na samolotach tych latał 242. Pułk (68. i 70. Eska­dry). W 1991 r. doszły kolejne: 34 F-16C- 40 i 6 F-16D-40, uzupełnione w trzy lata później 1 F-16C-40 i 5 F-16D-40. Na tych samolotach latał 262. Pułk (60. i 64. Eskadry). Ostatnie z zamówio­nych dla Egiptu samolotów, 34 F-16C-40 i 6 F-16D-40 zbudowały tureckie zakłady lotnicze TUSAS. Dostarczono je w 1994 r. do 272. Pułku w (75. i 77. Eska­dra). Razem Egipt otrzymał 175 F-16. W 2009 r. rozpoczął starania o zakup 24 samolotów F-16C/D Block 50/52+. Zgoda na ich sprzedaż została wydana w czerwcu 2009 r. W 2010 r. Lockheed Martin otrzymał kontrakt od Egiptu na dostawę 16 samolotów F-16C i 4 F-16D Block 52 (wcześniejsze informacje mówiły o możliwej sprzedaży 24 egz.). Pierwsze 8 egz. zostało dostarczonych w 2013 r., ostatnie w 2015 r.,

- Finlandia- samoloty F-16C/D rozważane były również przez Finlan­dię dla zastąpienia używanych w tym kraju samolotów Mikojan MiG-21,

- Grecja- zakupiła 34 F-16C i 6 F-16D Block 30 w końcu 1988 r. Weszły one do uzbrojenia dwóch dywizjonów 110. Skrzydła: 330. i 346. W 1997 r. otrzymano 32 F-16C i 8 F-16D Block 50. W samoloty te wyposażono 111. Skrzydło. Do jednostki tej przeniesiono też 330. Dywizjon ze 110. Skrzydła, które stało się jednostką szkolną. 347. Dywizjon ze 111. Skrzydła dysponował sa­molotami Block 50, ale wyposażonymi w zasobniki LANTIRN, a 341. Dywizjon ma samoloty Block 50D, do przełamy­wania OP przeciwnika. 330. Dywizjon dysponował F-16C/D Block 30, podobnie jak 110. Skrzydło. Jednost­ka treningowa F-16 SMET dysponowała wszystkimi odmianami,

- Holandia- otrzymała 213 F-16A/B stając się największym europejskim użytkow­nikiem tego samolotu. Holender­skie Siły Powietrzne otrzymały pierwsze 2 F-16 w dniu 6.06.1979 r. Od 1.05.1981 r. gotowość bojową uzyskała pierwsza jednostka Holenderskich Sił Powietrznych- 322 dywizjon. Kolejne jednostki Holenderskich Sił Powietrznych przezbrojone na F-16 to dy­wizjony 306., 311., 312., 313., 314., 315., 316., 322., 323. Pierwsze 47 F-16A i 13 F-16B dostarczono w odmianach Block 1, Block 5 i Block 10, już w latach 1982- 1984 doprowadzo­no je do jednolitego standardu serii Block 10. Kolejne 83 F-16A i 18 F-16B dostarczo­no w wariancie Block 15, a ostatnie 47 F-16A i 5 F-16B to Block 15 OCU. Wszy­stkie te samoloty zbudowały rodzime zakłady Fokkera. Samoloty F-16 w siłach powietrznych Ho­landii od 1983 r. standardowo używane były do zadań rozpoznania taktycznego pod oznaczeniem F-16A(R).  W 1999 r. 323. Dywi­zjon jako pierw­szy otrzymał F-16A/B MLU,

- Indie- samolot F-16IN był jednym z faworytów do zwycięstwa w przetargu MMRCA na 126 maszyn i kolejnych 64 w opcji kontraktowej. Ostatecznie jednak w 2012 r. wybrany został samolot Dassault Aviation "Rafale".  W 2016 r. została podana informacja o sfinalizowaniu kontraktu na produkcję F-16 Block 70/72 wyłącznie w Indiach. Według planów, pierwsze indyjskie F-16 miały zejść z linii montażowych w latach 2019- 2020. Prawdopodobnie produkcja miałby być podjęta w firmie Tata Advanced Systems Ltd.,

- Indonezja- sprzedaż samolotów F-16 do Indone­zji była możliwa dopiero po unormowa­niu się stosunków tego państwa z sąsia­dami. Począwszy od października 1989 r. rozpoczęto zastępowanie starzejących się Mikojan MiG-21. Do 1990 r. dostarczono 8 F-16A-15 OCU i 4 F-16B-15 OCU. Stanowiły one sprzęt 3. Dywizjonu. Wszystkie 12 to fabrycznie nowe samoloty serii 15AE, 15AF i 15AG. W marcu 1996 r. planowano zakup 9 samolotów F-16A/B Block 15 OCU, które zostały zbudowane pierwotnie dla Pakistanu. Do ich sprzedaży ostatecznie nie doszło. W 2008 r. Indonezja posiadała 10 F-16A/B Block 15 OCU. W tym samym roku prowadzono rozmowy z USA dotyczące zakupu 6 samolotów F-16C/D Block 50/52 i modernizacji 6 egz. F-16A/B do tego samego standardu. Plany te nie zostały jednak zrealizowane. W 2011 r. Indonezja zakupiła w USA 24 używane samoloty F-16, które zostały zmodernizowane do standardu Block 32. Ich dostawy rozpoczęły się w 2014 r. Pozyskano wówczas również 6 samolotów Block 15 i Block 25, które zostały przeznaczone na części zamienne. W 2013 r. Departament Obrony USA złożył propozycję sprzedaży kolejnych 24 F-16C/D pochodzących z amerykańskich nadwyżek sprzętowych,

- Irak- w 2010 r. spodziewane było parafowanie umowy z Irakiem na zakup 36 egz. F-16C/D Block 52 oraz ok. 70- 90 egz. w kolejnych latach. Ostatecznie Irak zamówił 36 samolotów F-16IQ Block 52+ (30 w wersji F-16C i 6 F-16D) w ramach dwóch kontraktów po 18 egz. zawartych w latach 2011 i 2012. Pierwsze 4 egz. zostało dostarczonych w 2015 r. Do 2016 r. zbudowano 20 samolotów, z których 10 dostarczono do Iraku, a pozostałe służyły w USA do szkolenia irackiego personelu,

- Iran- zamówił 350 samolotów F-16 dla Imperial Iranian Air Force. Po przewrocie islamskim w 1979 r. amerykańska administracja ogłosiła embargo na dostawy broni do tego kraju. Ostatecznie 18 egz. F-16A i 8 F-16B (odpowiadające standardowi Block 5) z zamówienia irańskiego trafiło do Izraela,

- Izrael- w lipcu 1980 r. rozpoczęły się dostawy zamówionych początkowo 67 F-16A i 8 F-16B Block 5 (18 + 8), które otrzymały hebrajską nazwę ”Nec” (później zmieniona na ”Nec 1”), oraz Block 10 (49 F-16A). Już 7 czerwca 1981 r. użyto je bo­jowo do zbombardowania irackiego ośrod­ka atomowego Osirak k. Bagdadu. W roku 1982 r. w czasie operacji Peace for Galilee izraelskie F-16 zestrzeliły 42 syryjskie sa­moloty. F-16A/B stanowiły początkowo wyposażenie trzech dywizjonów: 110., 117.  i 253. W październiku 1987 r. dotarły do Izraela pierwsze F-16C/D Block 30. Łącz­nie do uzbrojenia 101., 109., 110. i 117. dywizjonu wprowadzono 51 F-16C i 24 F-16D Block 30, ), które w Izraelu nazwano ”Barak”. Przezbrojenie dwóch ostatnich dywizjonów w F-16C/D umożli­wiło przekazanie wcześniej tam używanych F-16A/B do 140. Dywizjonu. Część samolotów dwumiejscowych przebudo­wano do wykonywania zadań związanych z przełamywaniem systemu OP. W nadbu­dowanym na kadłubie garbie mieści się dodatkowe wyposażenie elektroniczne produkcji izraelskiej. Niespodziewane zakończenie rozwoju własnego wielozadaniowego samolotu myśliwskiego IAI ”Lavi”, wymusiło zakup kolejnych samolotów F-16C/D. W maju 1988 r. zamówiono 30 F-16C i 30 F-16D Block 40 z opcją na dalszych 15, która jednak nie została wykorzystana. Samoloty te zostały skonfigurowane zgodnie z wymaganiami izraelskimi, m.in. otrzymały mocniejszy silnik General Electric F110-GE-100 w Block 30 oraz F710-GE-200 w Block 40. Dostawy samolotów rozpoczęły się w 1991 r. Samoloty te trafiły do dywizjonów 101. i 105. Samoloty Block 30 z pierwszego z wymienionych dywizjo­nów trafiły natomiast do 109. Dywizjonu, latającego dotąd na F-16A/B. Dzięki temu na F-16A/B przezbrojono 190. Dywizjon (szkolny). Stąd z kolei samoloty trafiły do Air Combat School, gdy w drugiej połowie lat 1990- tych 190. Dywizjon przezbrojono na Boeing AH-64A "Apache". W 1994 r. zrealizowano program dostaw kolejnych 36 samolotów F-16A i 14 F-16B, odmian Block 1, Block 5 i Block 10. Wszystkie miały zostać ujednolicone do standardu Block 10. Ta dostawa była amerykańskim wynagrodzeniem za niewłączenie się Izraela do konfliktu w Zatoce Perskiej w 1991 r. Samoloty pochodziły z jednostek amerykańskich. W Izraelu otrzymały nazwę ”Nec 2”. Nowo dostarczone F-16A/B zostały częściowo przeznaczone na części zamienne.  W styczniu 2000 r. Izrael zamówił 50 samolotów myśliwsko- bombowych F-16I "Sufa", w 2001 r. zamówienie zostało zwiększone do 102 egz. W 2004 r. przejęto pierwsze dwie maszyny F-16I i do połowy 2008 r. dostarczono 92 egz. Samoloty F-16C zostały po raz pierwszy użyte 22.04.1988 r. podczas ataków na cele w Bejrucie. W tym samym rejonie w 2006 r. miało miejsce pierwsze bojowe użycie F-16I,

- Jordania- dostawy samolotów były możliwe po podpisaniu w 1994 r. porozumienia po­kojowego z Izraelem. W lipcu 1996 r. podpisano kontrakt na dostawę 12 F-16A i 4 F-16B Block 15 ADF, pochodzących z zapasów USAF. W 1997 r. rozpoczęły się ich dostawy, a w 1998 r. wyposażono w nie 2. Dywizjon. W 2003 r. zakupiono kolejne 17 samolotów F-16A/B Block 15 ADF, które były używane przez lotnictwo Gwardii Narodowej USA. Samoloty przeszły następnie modernizację do standardu Block 20 MLU w tureckich  zakładach TAI. Następnie zakupiono także 25 bardziej nowoczesnych F-16A/B Block20MLU z Holandii i Belgii. Podniosło to liczbę samolotów do 55 egz.  W 2007 r. zamówiono dodatkowe 20 egz. F-16A/B Block 20MLU: 14 w Belgii (w tym dwa dwumiejscowe) i 6 w Holandii. Te ostatnie tylko w wersji szkolno- bojowej. Dodatkowe 9 F-16AM / BM zostało dostarczonych w  2011 r. z Belgii. W 2013 r. zakupiono w Holandii 15 samolotów F-16A/B Block 20MLU, miały być dostarczone w 2016 r. W 2014 r. 12 F-16A i 1 F-16B Block 15 ADF i zmodernizowanych do wersji Block 20 MLU, zostało zakupione przez Pakistan,

- Kolumbia- w 2014 r. była zainteresowana nabyciem do 10 egz. F-16C i 2 egz. F-16D (wg innych źródeł- do 30 egz. F-16),

- Korea Południowa- w marcu 1986 r. Korea Południowa odebrała pierwszego F-16D Block 32, stając się pierw­szym zagranicznym użytkownikiem we­rsji C/D. Łącznie dostarczono 30 F-16C i 10 F-16D Block 32. Weszły one do uzbrojenia 19. Taktycznego Skrzydła My­śliwskiego. Z 80 F-16C i 40 F-16D Block 52, których dostawy rozpoczęty się w końcu 1994 r., 12 wyprodukował General Dynamics a 36 zmontowały zakłady Samsung z dostar­czonych z USA części. Pozostałe 72 ma­szyny w całości pochodziły już z zakładów Samsung. Samoloty F-16 używane w Korei Południowej noszą również oznaczenie KF-16C i KF-16D,

- Maroko- w grudniu 2009 r. rząd Maroka podpisał umowę na dostawę 24 samolotów wielozadaniowych F-16 Block 52+, w tym  18 maszyn w wariancie jednomiejscowym F-16C, zaś pozostałych 6 w wersji dwumiejscowej F-16D. Dostawy zostały zakończone w 2012 r.,

- Meksyk- był zainteresowana nabyciem 12- 24 egz. F-16,

- Norwegia- w 1975 r. zamówiła 72 egz. F-16A/B. Pierwszy z nich został dostar­czony w dniu 25.01.1980 r. W F-16 uzbrojono dywizjony: 331., 334. i 338. Wszystkie samoloty dla Norwegii wy­produkowały zakłady Fokker w Holandii. Norwegia nie otrzymała nowych F-16A/B Block 15 OCU. Objęła je dopiero modyfikacja MLU, a pierwszą jednostką wyposażoną w tą wersję był 322. Dywi­zjon. Wszystkie norweskie F-16 wyposażono w spadochrony hamujące (oblodzone zimą drogi startowe),

- Nowej Zelandii- w grudniu 1998 r. ogłoszono plan leasingu 28 samolotów F-16A/B Block 15OCU, które zostały zbudowane pierwotnie dla Pakistanu. Do ich leasingu ostatecznie nie doszło, na rzecz kolejnej modernizacji McDonnell Douglas A-4 "Skyhawk" (z przyczyn finansowych),

- Oman- w 2002 r. zamówił 8 F-16C i 4 F-16D Block 50. Zostały dostarczone w latach 2005- 2006. W 2011 r. została zamówiona kolejna partia 10 F-16C i 2 F-16D Block 50. Pierwszy F-16C został oblatany 14.01.2014 r.,

- Pakistan- był jednym z pierwszych państw spoza NATO, które zamówiło samoloty F-16. Na przełomie lat 1970 /  1980-tych, z uwagi na trwającą w Afganistanie wojnę administracja amerykańska wyraziła zgodę na sprzedaż tych samolotów do Pakistanu. Na początku lat 1980-tych zamówiono 40 maszyn należących do odmiany F-16A/B Block 15 (28 F-16A i 12 F-16B). Zostały one dostarczone w latach 1983- 1987 i wzięły udział w walkach z rządowym lotnictwem afgańskim i radzieckimi WWS, których samoloty i śmigłowce często przekraczały granicę obu państw. Łącznie pakistańskie F-16 zestrzeliły w tym czasie 18 samolotów i śmigłowców wojskowych. Własne straty bojowe wyniosły jeden samolot F-16 pociskiem AIM-9 ”Sidewinder” odpalonym przez inny F-16 w czasie walki z sześcioma afgańskimi Su-22M4, inne informacje mówią o jego zestrzeleniu przez sowieckiego Mikojan MiG-23ML. W latach 1988- 1989 zamówiono kolejne 71 egz. w wariancie F-16A/B Block 15OCU (54 F-16A i 17 F-16B). Żaden z nich nie dodarł jednak do Pakistanu w latach 1990- tych. Powodem tego było nałożenie embarga przez USA na dostawy broni, ze względu na pakistański program nuklearny rozwijany potajemnie we współpracy z Chińską Republiką Ludową. Do tego czasu zbudowano 28 egz., które w 2002 r. zostały one skierowane do jednostek agresorów USAF i US Navy. Zamachy terrorystyczne na Stany Zjednoczone we wrześniu 2001 r. doprowadziły do ponownego zbliżenia się administracji amerykańskiej do rządu Pakistanu. W 2006 r. zamówiono 18 (plus 18 w opcji) nowych F-16C/D Block 52+ (12 jednomiejscowych i 6 dwumiejscowych) oraz modernizację do standardu MLU i ”Falcon-Up” maszyn F-16A/B Block 15 (eksploatowane przez Pakistan oraz 26 egz. F-16A/B Block 15OCU zamówionych w latach 1988- 1989). W lipcu 2007 r. Pakistan otrzymał pierwsze egz. samolotów Block 15OCU. Samoloty serii Block 52+ zostały dostarczone w latach 2009- 2012. W 2014 r. w Jordanii zakupiono 12 F-16A i 1 F-16B Block 15 ADF zmodernizowanych do wersji Block 20 MLU. W 2016 r. Departament Stanu USA zatwierdził możliwość sprzedaży 2 F-16C i 6 F-16D Block 52 z radarami AN/APG-68(V)9 oraz zaawansowanym systemem walki radioelektronicznej ALQ-211(V)9 AIDEWS,

- Portugalia- w 1990 r. ogłoszono, że Portu­galia zamierza zakupić 20 F-16A/B z za­pasów amerykańskich. W toku kolejnych rozmów ustalono, że Portugalia zakupi 17 F-16A i 3 F-16B Block 15 OCU z bieżącej produkcji. Dostawy tych samolotów prze­prowadzono w 1994 r., jednocześnie wycofano maszyny Ling Temco Vought A-7P "Corsair II", używane dotąd przez lotnictwo Portugalii. F-16A/B dostar­czono do 201. Dywizjonu. W końcu lat 1990- tych Portugalia włączyła się w program MLU, planując zmodernizowanie wszystkich swoich maszyn. W 2013 r. 11 samolotów 12 F-16AM/BM odsprzedano Rumunii,

- Rumunia- w 2008 r. Pentagon poinformował Kongres USA o możliwej sprzedaży 48 samolotów wielozadaniowych F-16 dla Rumunii. 24 z nich miało być nowymi maszynami w wersji F-16C/D Block 50/52, zaś pozostałe 24 to zmodernizowane starsze F-16C/D Block 25. Do zawarcia transakcji jednak wówczas nie doszło. Dopiero w 2013 r. zakupiono 9 F-16AM i 3 F-16BM, które pochodziły z zapasów  Portugalii- 9 egz. i USA- 3 egz). Umowa obejmowała remont i modernizację do standardu MLU M5.2. Pierwsze 6 samolotów F-16AM zostało dostarczonych w  2016 r.,

- Singapur- w pierwszej połowie lat 1980- tych planował zakup samolotów F-16/79, ostatecznie jednak zakupiono 4 F-16A i 4 F-16B Block 15 OCU. Pierwszy z nich, przekazano w lutym 1988 r., był to dwutysięczny wyprodukowany F-16. Po­czątkowo singapurskie F-16 latały w USA, w Lukę w Arizonie, gdzie prowadzono szkolenie pilotów. Dopiero w 1990 r. przebazowano je do Singapuru, gdzie weszły do wyposażenia 140. Dywizjonu. W końcu lat 1990- tych zakupiono kolejne 8 F-16C i 10 F-16D Block 52. Samoloty te dostarczono w latach 1998- 1999, ale do 2001 r. stacjonowały one w USA, gdzie prowadzone było szkolenie pilotów singapurskich. W 2000 r. w Singapurze ponownie sformowano 143. Dywizjon, który (obok 140.) miał otrzymać nowe F-16C/D. Na początku 2001 r. rozpo­częło się przebazowanie najnowszych sa­molotów do Singapuru. Dalsze zakupy sprawiły, że Singapur stał się posiadaczem 22 F-16C i 40 F-16D Block 52,

- Słowenia- była zainteresowana nabyciem do 18 egz. F-16,

- Tajlandia- w 1985 r. zwróciła się do USA o zakup F-16. Początkowo miały to być F-16/79, lecz ostatecznie Kongres wyra­ził zgodę na sprzedaż F-16A/B lock 15 OCU. Łącznie w dwóch partiach, w 1988 r. i w 1992 r. otrzymano 26 F-16 i 10 F-16B, wszystkie w wersji Block 15 OCU. W sa­moloty te wyposażono 103. Dywizjon 1. Skrzydła i 403. Dywizjon z 4. Skrzy­dła,

- Tajwan- starał się o zakup F-16/J79 jeszcze w 1979 r. Jednak poprawiające się stosunku USA- Chiny spowodowały wstrzymanie sprzedaży tych samolotów (na życzenie ChRL). Tajwan opracował wówczas własny samolot wielozadaniowy AIDC F-CK-1 "Ching-Kuo", wykorzystując cichą pomoc techno­logiczną USA. Ostatecznie jednak w 1992 r. prezydent George Bush (senior) zgodził się na sprzedaż 120 samolotów F-16 do Tajwanu (równolegle zakupiono też 60 Dassault-Breguet "Mirage 2000", by przyśpieszyć proces uno­wocześniania lotnictwa Tajwanu). Wszyst­kie tajwańskie F-16: 80 F-16A i 40 F-16B, zbudowano w specjalnej wersji Block 20. Pierwsze samoloty dostarczono w lipcu 1996 r. Początkowo trafiły one do 21. FS z bazy Luke w Arizonie, gdzie prowadzono szkolenie pilotów. Pierwsze samoloty przebazowano do Taj­wanu w kwietniu 1997 r. Początkowo Tajwan otrzymał je­dynie pociski AIM-9M i AGM-65B, ale w 2000 r. dostarczono też AIM-120, AGM- 65G i przeciwokrętowe AGM-84,

- Turcja- jest jednym z większych użytkowników samolotów F-16, łącznie nabyła 270 egz. Pierwszy kontrakt na zakup 136 F-16C i 24 F-16D został podpisany w 1983 r. W 1985 r. dostarczono do zakładów TUSAS (znanych też jako TAI- Turkish Aerospace Industry) części 2 F-16C i 6 F-16D Block 30, które zostały zmontowane w Turcji. 20.10.1987 r. w Turcji oblatano pierwszy F-16C Block 30, zbudowany już całkowicie w TUSAS. W latach 1987- 1995 turecki przemysł dostarczył 152 samoloty F-16. Pierwsza partia 34 F-16C i 9F-16D była wykonana w standardzie Block 30, pozostałe 102 F-16C i 15 F-16D Block 40. W 1992 r. w zakładach TAI zamówiono kolejne 34 F-16C i 6 F-16D Block 50. Ich dostawy rozpoczęły się w 1996 r. W tym samym roku zamówiono kolejne samoloty 26 F-16C i 14 F-16D Block 50 z radarami AN/APG-68(V)5 i zdolnością do przenoszenia samonaprowadzających się pocisków przeciwradiolokacyjnych AGM-88 HARM. Produkcja w TAI w była prowadzona w latach 1995- 1999. Całkowita produkcja w TAI wyniosła 278 F-16 (46 dla Egiptu, 152 Block 30 oraz Block 40 i 80 Block 50). W kwietniu 2005 r. Turcja zawarta ze Stanami Zjednoczonymi porozumienie, które zakładało zmodernizowa­nie tureckiej floty F-16 (37 Block 30, 104 Block 40, 76 Block 50) do standardu Block 50+ (później ich  liczbę zmniejszono do: 37 Block 30, 101 Block 40, 73 Block 50, ale kontrakt podpisano tytko na 165 samolotów Block 40 i Block 50). Zmiany zakładały m.in. instalację radaru pokłado­wego AN/APG-68(V)9, kolorowych wyświetlaczy wie­lofunkcyjnych w kokpicie, nahełmowych wyświetlaczy JHMCS, gogli noktowizyjnych AN/ANVS-9, systemu transmisji danych Link 16, zaawansowanego syste­mu identyfikacji swój- obcy, zintegrowanych nawi­gacyjnych systemów bezwładnościowo- satelitarnych, nowych systemów walki elektronicznej BAE Systems AN/ALQ-178(V)5+. Ostatnie zamówienie Turcja złożyła  w 2007 r. na 30 samolotów F-16 Block 50+, z czego 14 F-16C i 16 F-16D z zewnętrz­nymi zbiornikami konforemnymi. Kontrakt podpisano w 2009 r. Pierwsze dostawy zrealizowano w 2011 r. i miały zakończyć się w 2016 r.,

- USA- w 1978 r. zamówiono pierwsze 1388 egz. seryjnych F-16A/B (w tym 204 F-16B). Pierwszy F-16A przekazano do 388 TFW (Tactical Fighter Wing- Taktyczne Skrzydło Myśliwskie) w dniu 6.01.1979 r. W październiku 1980 r. 4 TFS (Tactical Fighter Squadron- Tak­tyczny Dywizjon Myśliwski) wchodzący w skład 388 TFW uzyskał status gotowości bojowej. Do 1983 r. kolejne jednostki USAF zostały przezbrojone na F-16: 66 Tactical Training Wing , 58 Tactical Training Wing, 363 Tactical Fighter Wing, 474 Tactical Fighter Wing, 8 Tactical Fighter Wing (Korea Południowa), 50 Tactical Fighter Wing (Niem­cy), 401 Tactical Fighter Wing (Hiszpania). Samoloty tego typu otrzymał również zespół akrobacyjny US Air Force Thunderbird Air Demonstration Squadron. W 1982 zapadła decyzja o wyposażeniu w samoloty F-16 jedno­stek sił rezerwowych (Air Force Reserve) oraz lotnictwa Gwardii Narodowej (Air National Guard). Jako pierwsza otrzymała je jednostka Gwardii Narodowej 169 TFG w 1983 r. Dywizjon z rezerwy sił powietrznych 466 TFS odebrał pierwszego F-16 29.01.1984 r. USAF otrzymało ostatecznie 665 F-16A, 121 F-16B.

Pierwszy egzemplarz F-16C dla USAF dostarczono 19.06.1984 r. Pierwszą jednostką przezbrojoną na F-16C/D został 33 TFS (Tactical Fighter Squad­ron- Taktyczny Dywizjon Myśliwski) stacjo­nujący w bazie Shaw w Południowej Karolinie. Samoloty F-16D praktycznie nie są używane do treningu pilotów. Wersja ta pojawiła się w jednostkach myśliwców taktycznych praktycznie wyłącznie jako dwumiejscowy samolot myśliwsko-bombowy zdolny do działania w dzień i w nocy w każdych warunkach pogodowych. Drugi pilot pełni wtedy funkcję obserwatora operującego systemami rozpoznania i uzbrojenia. Jako samoloty treningowe F-16D używany jest tylko w tych państwach, które uprzednio nie wprowadziły na uzbrojenie wcześniejszych wersji. Pierwsze egzemplarze F-16C/D z silnikami General Electric F110 trafiły do 86 TFW (Tacti­cal Fighter Wing- Taktyczne Skrzydło Myś­liwskie) stacjonującego w bazie Ramstein AFB w Niemczech.

W 2013 r. do jednostki 82.ATRS,Det 1 dostarczono pierwszy bezzałogowy cel powietrzny QF-16, który powstał w wyniku przebudowy F-16A. Jednak wstępną gotowość operacyjną bezzałogowe samoloty uzyskały w 2016 r.

Jednostki, które używały samoloty F-16 w 2000 r.:

Jednostki sił regularnych USAF

Air Combat Command
27. Skrzydło Myśliwskie (Cannon, Nowy Meksyk) w składzie 8. Armii Lotniczej,
20. Skrzydło Myśliwskie (Shaw, Płd. Karolina) w składzie 9. Armii Lotniczej,
347. Skrzydło (Moody, Georgia) w składzie 9. Armii Lotniczej,
366. Skrzydło (Mountain Home, Idaho) w składzie 12. Armii Lotniczej,
388. Skrzydło Myśliwskie (Hill, Utah) w składzie 12. Armii Lotniczej.

USAFE (Amerykańskie Siły Powietrzne w Europie)
52. Skrzydło Myśliwskie(Spangdahlem, Niemcy) w składzie 3. Armii Lotniczej,
31. Skrzydło Myśliwskie (Aviano, Włochy) w składzie 16. Armii Lotniczej.

Pacific Air Force (Siły Powietrzne Pacyfiku)
35. Skrzydło Myśliwskie (Misawa, Japonia) w składzie 5. Armii Lotniczej,
8 Skrzydło Myśliwskie (Osan, Korea Płd.) w składzie 7. Armii Lotniczej,
51 Skrzydło Myśliwskie (Osan, Korea Płd.) w składzie 7. Armii Lotniczej,
354. Skrzydło Myśliwskie (Eielson, Alaska) w składzie 11. Armii Lotniczej.

Inne jednostki:
57. Skrzydło (Nellis AFB, Nevada) w składzie Air Combat Command Weapons and Tactics Center (Centrem Szkolenia Taktyczno- Bojowego),
53. Skrzydło (Eglin, Floryda) w składzie USAF Warfare Test Center,
82. Skrzydło Szkolne (Sheppard AFB, Texas) z 2. Armii Lotniczej ze składu Air Education and Training Command (Dowództwo Szkolenia Lotniczego),
56. Skrzydło Myśliwskie (Luke AFB, Arizona) z 19. Armii Lotniczej ze składu Air Education and Training Command (Dowództwo Szkolenia Lotniczego),
46. Skrzydło Doświadczalne(Eglin AFB, Floryda) ze składu Air Force Materiel Command (Dowództwo Zaopatrzenia USAF) Air Force Development Test Center (Centrum Badawczo -Rozwojowe Sił Powietrznych),
412. Skrzydło Doświadczalne (Edwards, California) ze składu Air Force Flight Test Center (Centrum Badań w Powietrzu Sił Powietrznych),
75. Baza Lotnicza- jednostka logistyczna (Hill, Utah).

Jednostki Rezerw Sił Powietrznych (Air Force Reserve)

301. Skrzydło Myśliwskie (Carswell Field, Texas) w składzie 10. Armii Lotniczej,
419. Skrzydło Myśliwskie (Hill, Utah) w składzie 10. Armii Lotniczej,
944. Skrzydło Myśliwskie (Luke, Arizona) w składzie 10. Armii Lotniczej.

Jednostki Powietrznej Gwardii Narodowej (Air National Guard)

113. Skrzydło Myśliwskie (Andrews, Maryland), District of Columbia ANG,
114. Skrzydło Myśliwskie (Joe Foss Field, Płd. Dakota), South Dakota ANG,
120. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Great Falls IAP, Montana), Montana ANG,
122. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Fort Wayne IAP, Indiana), Indiana ANG,
127. Skrzydło Myśliwskie (Selfridge, Michigan), Michigan ANG,
128. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Dane County IAP, Madison, Wisconsin), Wisconsin ANG,
132. Skrzydło Myśliwskie (miejski port lotniczy Des Moines, Iowa), Iowa ANG,
138. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Tulsa IAP, Oklahoma), Oklahoma ANG,
140. Skrzydło Myśliwskie (Buckley, Colorado), Colorado ANG,
144. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Fresno, Kalifornia), California ANG,
147. Skrzydło Myśliwskie (Ellington Field, Houston, Texas) Texas ANG,
148 Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Duluth IAP, Minnesota), Minnesota ANG,
149 Skrzydło Myśliwskie (Kelly, Teksas), Texas ANG,
150  Skrzydło Myśliwskie (Kirtland, Nowy Meksyk), New Mexico ANG,
156. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Muniz, San Juan, Puerto Rico), Puerto Rico ANG,
158. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Burlington IAP, Vermont), Vermont ANG,
162. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Tuscon IAP, Arizona), Arizona ANG,
169. Skrzydło Myśliwskie (McEntire, Płd. Karolina), South Carolina ANG,
174. Skrzydło Myśliwskie (Hancock Field, Syracuse, Nowy Jork), New York ANG,
177 Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Atlantic City IAP, New Jersey), New Jersey ANG,
178 Skrzydła Myśliwskie (miejski port lotniczy Springfield- Beckley, Ohio), Ohio ANG,
180 Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Toledo Express, Ohio), Ohio ANG,
181 Skrzydło Myśliwskie (Hulman Field, Terra Haute, Indiana), Indiana ANG,
183. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Springfield, Illinois), Illinois ANG,
185. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Gateway, Sioux City, Iowa), Iowa ANG,
187 Skrzydło Myśliwskie (Dannelly Field, Montgomery, Alabama), Alabama ANG,
188 Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Fort Smith, Arkansas), Arkansas ANG,
192. Skrzydło Myśliwskie (port lotniczy Byrd IAP, Richmond, Virginia), Virginia ANG.

Jednostki, które używały samoloty F-16 w przeszłości:
23 Skrzydło (Pope, Płn. Karolina),
31. Skrzydło Myśliwskie (Homestead, Floryda),
50. Taktyczne Skrzydło Myśliwskie (Hahn, Niemcy),
56. Skrzydło Myśliwskie (McDill, Floryda),
81. Taktyczne Skrzydło Myśliwskie (Bentwaters, Wielka Brytania),
86. Skrzydło Myśliwskie (Ramstein, Niemcy),
363. Skrzydło Myśliwskie (Shaw, Płd Karolina),
401. Taktyczne Skrzydło Myśliwskie (Torrejon, Hiszpania),
474. Taktyczne Skrzydło Szkolne (Nellis, Newada),
482. Skrzydło Myśliwskie Air Force Reserve (Homestead, Floryda),
507. Grupa Myśliwska Air Force Reserve (Tinker, Oklahoma),
906. Grupa Myśliwska Air Force Reserve (Wright-Patterson, Ohio),
924. Skrzydło Myśliwskie Air Force Reserve (Bergstrom, Teksas),
926. Skrzydło Myśliwskie Air Force Reserve (NAS New Orleans, Louizjana),
125. Skrzydło Myśliwskie Air National Guard (port lotniczy Jacksonville IAP, Floryda), Florida ANG,
142. Skrzydło Myśliwskie Air National Guard (Kingsley Field, Oregon), Oregon ANG,
182. Grupa Myśliwska Air National Guard (port lotniczy Greater Peoria, Illinois), Illinois ANG,
184. Grupa Myśliwska Air National Guard (McConnell, Kansas), Kansas ANG,
191. Grupa Myśliwska Air National Guard (Selfridge, Michigan), Michigan ANG,
VF-43 US Navy (NAS Oceana, Virginia),
VF-45 US Navy (NAS Key West, Floryda),
VF-126 US Navy (NAS Miramar, Kalifornia),
Navy Fighter Weapons School US Navy (NAS Miramar, Kalifornia)- słynna szkoła Top Gun.

- Wenezuela- była jednym z pierwszych użytkowników F-16, stając się wówczas jedynym państwem używającym te samoloty w Ameryce Południowej . Pierw­sze samolot dostarczono w listopadzie 1983 r. Łącznie Wenezuela zakupiła 18 F-16A i 6 F-16B Block 15,

- Włochy- w 2001 r. podpisano porozumienie z USA o dzierżawie na okres 5 lat 34 samolotów F-16A/B Block 15. W 2009 r. włoskie ministerstwo obrony prowadziło rozmowy na temat przedłużenia o 18 miesięcy dzierżawy samolotów. Przewidywano, że ok. 15 F-16 będzie latało we Włoszech do końca 2012 r. Pozwoliłoby to na zachowanie ciągłości obrony powietrznej Włoch do czasu uzyskania pełnej gotowości samolotów Eurofighter ”Typhoon”.

Zastosowanie bojowe samolotów F-16.

USA

- Operacja "Pustynna Burza" ("Desert Storm")- był to najliczniejszy typ spośród wszyst­kich, użytych w Zatoce Perskiej samolo­tów amerykańskich- 249 egz. F-16 lata­ły w pięciu, tymczasowo sformowanych skrzydłach, na bazie dowództw przerzu­conych z USA (trzy skrzydła) i z Europy (dwa). Samoloty realizowały początkowo ogólne, pośrednie wsparcie wojsk lądo­wych, a później także bezpośrednie, ra­zem z samolotami Fairchild Republic A-10A "Thunderbolt II". Pierwsze F-16 ruszyły na Irak już o świcie 17.01.1991 r. W pierwszym okresie wojny bombardo­wały one koszary, instalacje wojskowe, zakłady przemysłowe, rafinerie naftowe, elektrownie, węzły kolejowe i drogowe. 19.01.1991 r. F-16 po raz pierwszy pojawiły się w rejonie Bagdadu. Pod koniec stycznia wysiłek F-16 prze­niesiono w kierunku izolacji pola walki. Głównym ich celem stały się teraz szlaki zaopatrzenia wojsk, linie komunikacyj­ne. Głównym zadaniem F-16 stało się od początków lutego bezpośrednie przygoto­wanie do rozpoczęcia działań na lądzie. Celem działań prowadzonych w tym cza­sie było rozmiękczenie irackiej obrony poprzez wyeliminowanie z wojsk jak naj­większej ilości czołgów, transporterów opancerzonych, baterii artylerii, stanowisk dowodzenia oddziałów i związków tak­tycznych wojsk lądowych. W dniach 24-28.02.1991 r., w dniach ofensy­wy lądowej F-16 poza wypełnianiem do­tychczasowych zadań wykonały, obok A-10A wiele lotów na bezpośrednie wsparcie walczących wojsk lądowych. Łącznie w toku operacji "Desert Storm" samoloty F-16 wykonały ok. 13 500 lo­tów bojowych, z czego ok. 1000 w nocy. Stanowi to aż 34 % wszystkich lotów bojowych USAF. Stracono 5 samolotów, cztery inne samolo­ty zniszczono w wypadkach.,

- Operacja "Northern Watch" I "Southern Watch"- począwszy od 1991 r. samoloty F-16 uczestniczyły w egzekwowaniu rezolucji ONZ o strefie bez lotów (No Fly Zone - NFZ) w południowym i północnym Iraku. Działania te były objęte operacjami (odp.: "Southern Watch" i "Nothern Watch"). 27.12.1992 r. Boeing E-3 "Sentry" wykrył w NFZ naruszyciela. Był nim iracki Mikojan MiG-25. Po podjęciu decyzji o jego zestrzeleniu naprowadzono na niego F-16D Block 42, pilotowany przez dwuosobową załogę pod dowództwem ppłk Gary North'a. Od­palony z dużej odległości Raytheon AIM-120 AMRAAM zniszczył cel. Było to pierwsze bojowe użycie nowego pocisku i pierwsze zestrzelenie uzyskane dla USAF przez F-16. Miesiąc później, 16 stycznia 1993 r. F-16 ponownie użyły rakiety AMRAAM - tym razem ofiarą padł iracki Mikojan MiG-29. Zwy­cięstwo uzyskał pilot z 23. Dywizjonu z 52. FW, operujący z Turcji.

- Operacja "Deny Flight"- trwająca od 12.04.1993 r. do 20.12.1995 r. wojskowa operacja lotnicza NATO mająca na celu egzekucję ustanowionego przez ONZ zakazu lotów statków powietrznych w określonych strefach zakazu lotów nad terytorium Bośni i Hercegowiny. Istota operacji polegała na zapobieganiu powtarzającym się naruszeniom zakazu lotów wojskowych statków powietrznych nad określonymi przez ONZ strefami oraz wsparciu powietrznym dla lądowych jednostek sił pokojowych Narodów Zjednoczonych (UNPROFOR). Jedną z najsłynniejszych akcji, w której brały udział F-16 był atak na lotni­sko Udbina w serbskiej Krajinie (część Chorwacji opanowana przez Serbów je­szcze w 1991 r., odbita przez Chorwatów w lipcu 1995 r.). Na lotnisku stacjonowały cztery J-22 "Orao", cztery G-4 "Super Galeb", sześć J-21 "Jastreb" i G-2 "Galeb", jeden Mil Mi-8 i cztery SA-341/342 "Gazelle". Wymienione samoloty i śmigłowce wielokrotnie ucze­stniczyły w różnych akcjach bojowych. Serbowie niewiele sobie robili z tak zwa­nej strefy bez lotów. Wtedy zapadła decy­zja o zniszczeniu tego lotniska. Uderzenie przeprowadzono 21.11.1993 r. Wśród wyznaczo­nych do grupy uderzeniowej samolotów znajdowało się: 6 F-15E "Strike Eagle", 10 F-16C, 4 brytyjskie i 2 francu­skie SEPECAT "Jaguar", 2 Dassault-Breguet "Mirage 2000N-K2" i cztery holenderskie F-16A. Lotnisko w Udbinie przestało istnieć i nie zostało już odbudowane aż do chorwackiego odbicia Krajiny w sierpniu 1995 r. 28.02.1994 r. dwie pary samolotów F-16C z 526. Dywizjonu 86. Skrzy­dła zaatakowały 6 samolotów G-4 "Super Galeb". Pro­wadzący F-16C odpalił AIM-120A zestrzeliwując wypro­wadzający z ataku samolot. W pogoni za uciekającą grupą odpalił on kolejno dwa pociski AIM-9 "Sidewinder", za każdym razem niszcząc kolejny samolot. Wkrótce nadleciała następna para F-16C, której prowadzący odpalił "Sidewindera" uzyskując czwar­te zestrzelenie. Dwa pozostałe samoloty serbskie umknęły wykorzystując górskie doliny jako kryjówkę. 2.06.1995 r. serbska rakieta plot. "Kub" trafiła w F-16C z 555. Dywizjonu 31. Skrzydła, pilotowanego przez kpt. Scotta F. O'Grady. Pilot po katapultowaniu w zachodniej Bośni zdołał się ukryć, przez sześć dni unikać min lub schwyta­nia przez serbskie wojska. Został uratowany w dniu 8 czerwca.

- Operacja "Deliberate Force"- militarna operacja reagowania kryzysowego przeprowadzona między 30.08.1995 r. a 20.09.1995 r. Uderzenia lotnicze w ramach operacji "Deliberate Force", zapewniały wsparcie operacji pokojowej sił pokojowych ONZ w Bośni i Hercegowinie UNPROFOR. Jej istota polegała na zapobieganiu powtarzającym się naruszeniom zakazu lotów wojskowych statków powietrznych nad określonymi przez ONZ strefami bezpieczeństwa oraz wsparciu powietrznym dla jednostek UNPROFOR. W operacji brały udział, obok innych, samoloty F-16 należące do USAF oraz lotnictwa wojskowego Holandii i Turcji.

- Operacja" Desert Fox"- samoloty F-16 wzięły udział w operacji "Pustynny Lis", która trwała od 16 do 19.12.1998 r. Celem nalotów były irackie instalacje, w których- jak przypuszczano- produkowano lub składowano broń masowego rażenia.

- Operacja "Allied Force"- operacja lotnicza przeprowadzona przez siły NATO między 24.03.1999 r. i 20.06.1999 r. w Federalnej Republice Jugosławii, mająca doprowadzić do zakończenia czystek etnicznych na terenie Kosowa i przywrócenia wieloetnicznego charakteru tej prowincji oraz wymuszenia procesu demokratyzacji w Jugosławii. Uczestniczyły w niej również amerykańskie samoloty F-16 oraz belgijskie, duńskie, holenderskie, norweskie, portugalskie i tureckie. W czasie uderzenia na sy­stem OP Jugosławii doszło do walki powietrznej. Z Batajnicy pod Belgra­dem zdołało wystartować kilka MiG-29, należących do 127. Dywizjonu 204. Puł­ku Lotnictwa Myśliwskiego. Trzy maszyny tego typu padły łatwym łu­pem natowskich myśliwców: dwa zestrzeliły F-15C, podczas gdy trzeci został trafiony przez F-16A MLU z 322. Dywizjonu holenderskiego. Wszy­stkie trzy cele otrzymały trafienia rakietami AMRAAM. Kilka kolejnych samolotów zniszczono bombami kierowanymi na ata­kowanych lotniskach {Batajnica pod Bel­gradem i Slatina koło Pristiny). Po wstępnym obezwładnieniu OP Jugo­sławii do ataku ruszyła trzecia fala samolo­tów NATO, której zadaniem było uderze­nie na wybrane obiekty wojskowe, mające znaczenie dla potencjału obronnego pań­stwa. Były to zakłady remontowe sprzętu plot, co najmniej dwie elektrownie: pod Belgradem i w Pristinie, zakłady produkcji samolotów pod Pancevem, wybrane zakła­dy produkcji zbrojeniowej w Krjagulcu oraz kilka składów amunicji. W atakach brały udział, m.in. samoloty F-16C Block 40 z 31. Skrzydła oraz tu­reckie F-16C Block 40 ze 182. Dywizjonu. Po pierwszych pięciu dniach działań i wywalczeniu powietrznej przewagi siły NATO przystąpiły do działań, mających na celu zredukowanie potencjału bojowego Serbii do stopnia uniemożliwiającego jej prowadzenia działań przeciwko kosowskim Albańczykom. 31 marca przystąpiono do zwalczania wojsk serbskich zaangażowanych w walki i czystki etniczne w Kosowie. Do poszukiwania i zwalczania zgrupowań wojsk i sprzętu bojowego ruszył m.in. amerykańskie i turec­kie F-16C. 2.05.1999 r., ofiarą pocisku przeciwlotniczego "Igła" padł samolot F-16C Block 40 z 353. Dywizjo­nu 31. Skrzydła. Dwa dni później pilot z 78. Dywizjonu 52. Skrzydła lecąc na F-16C Block 50 zestrzelił pociskiem AIM-120B jugosłowiańskiego MiC-29.

- Operacja "Enduring Freedom"- samoloty F-16C wzięły udział w operacji "Enduring Freedom" w Afganistanie w 2001 r. Były to maszyny z 366. skrzydła myś­liwskiego stacjonującego w bazie Al Seeb w Omanie. W związku z brakiem aktywności lotnictwa afgańskiego F-16C wykonywały je­dynie misje uderzeniowe na cele naziemne. Podczas tej operacji nie stracono ani jednego F-16.

- Druga wojna w Zatoce Perskiej (Operacja "Iraqi Freedom")-  kolejną akcją zbrojną, w której uczest­niczyły samoloty F-16, była wojna w Iraku w 2003 r. Maszyny zo­stały rozmieszczone w bazie Prince Sułtan w Arabii Saudyjskiej (14. dywizjon myśliwski- 18 F-16C/D Block 50/52 i 457. dywizjon myśliwski- 6 F-16C/D), w bazie Al Jabe w Kuwejcie (22. dywizjon myśliwski- 8 F-16C) oraz w bazie Al Udeid w Katarze {157. dywizjon myśliwski- 15 F-16C). Ponadto w czasie działań wojennych do akcji włą­czono 23. dywizjon myśliwski wyposażony w samoloty F-16C/D Block 50/52. W czasie tych działań wojennych nie utraco­no ani jednej maszyny F-16, a realizowane zadania ograniczyły się do misji uderzenio­wych.

Belgia

- Operacja "Allied Force"- w operacji wzięło udział 12 samolotów F-16A MLU. W dniu 24.03.1999 r. samoloty 1. Dywizjonu stanowiły osłonę samolotów F-117A oraz F-15E atakujących bombami kierowanymi  serbskie lotniska.

Dania

- Operacja "Allied Force"- w operacji wzięło udział 9 samolotów F-16A MLU. W dniu 24.03.1999 r. samoloty 730. Dywizjonu stanowiły osłonę samolotów F-117A oraz F-15E atakujących bombami kierowanymi  serbskie lotniska.

Holandia

- Operacja "Deny Flight"- to trwająca od 12.04.1993 r. do 20.12.1995 r. wojskowa operacja lotnicza NATO mająca na celu egzekucję ustanowionego przez ONZ zakazu lotów statków powietrznych w określonych strefach zakazu lotów nad terytorium Bośni i Hercegowiny. Początkowo skierowano 10 holenderskich F-16A z 306. Dywizjonu. W dniu 21.11.1993 r. cztery F-16A z 315. Dywizjonu wzięły udział w ataku na lotni­sko Udbina w serbskiej Krajinie. W następnym tygodniu holenderskie F-16A z zasobnikami rozpoznawczymi wraz z francuskimi Dassault-Breguet "Mirage F1CR" odnalazły i rozpoznały dywizjon S-75M "Wołchow". Dywizjon ten został następnie zniszczony przez grupę samolotów Boeing F/A-18D "Hornet", F-15E i francuskie SEPECAT "Jaguar".

- Operacja "Deliberate Force"- 18 samolotów F-16 wzięło udział w operacji "Deliberate Force", przeprowadzonej między 30.08.1995 r. a 20.09.1995 r. Celem operacji było wsparcie operacji pokojowej sił pokojowych ONZ w Bośni i Hercegowinie UNPROFOR.

- Operacja "Allied Force"- w operacji wzięło udział 18 samolotów F-16. W dniu 24.03.1999 r. samoloty F-16A MLU z 322. Dywizjonu i F-16A z 323. Dywizjonu stanowiły osłonę samolotów F-117A oraz F-15E atakujących bombami kierowanymi  serbskie lotniska. Z Batajnicy pod Belgra­dem zdołało wystartować kilka MiG-29, należących do 127. Dywizjonu 204. Puł­ku Lotnictwa Myśliwskiego. Trzy maszyny tego typu padły łatwym łu­pem natowskich myśliwców: jeden z nich  został trafiony przez F-16A MLU z 322. Dywizjonu. Było to pierw­sze zwycięstwo NATO- wskich F-16.

Izrael

- Operacja "Opera"- Izrael był pierwszym użytkownikiem samolotów F-16 poza NATO. Ich dostawy rozpoczęły się w lipcu 1980 r. Już 7.06.1981 r. użyto ich bojowo do zbom­bardowania irackiego ośrodka atomowego Osirak k. Bagdadu. Plany akcji izraelskiej przygotowywano już od 1979. Początkowo myślano o wykorzystaniu grupy uderzeniowej złożonej z sa­molotów McDonnell Douglas A-4 "Skyhawk" i McDonnell Douglas F-4 "Phantom II". Jednak zasięg tych sa­molotów zmuszał do tankowania ich w po­wietrzu, co nad obcym terytorium było bar­dzo ryzykowne. Dopiero dostarczone w 1980 r. F-16 dawały możliwość osiągnięcia celu bez tankowania. Uderzenie, któremu nadano kryptonim "Opera" wyznaczono na 10.05.1981 r. Jednak tuż przed startem akcję od­wołał premier Izraela, Menachem Begin. Nowy termin wyznaczono na 7.06.1981 r. Ataku na reaktor dokonała ósemka F-16A, osłaniana przez samoloty F-15A. Zasko­czenie było tak kompletne, że żadna z osła­niających ośrodek baterii "Kub" nie odpaliła ani jednego pocisku, a samoloty przywitał nad celem jedynie słaby ogień małokalibro­wych dział przeciwlotniczych. Tylko jeden izraelski pilot chybił - jego bomby trafiły w okoliczne budynki. Atakowany obiekt do sa­mych fundamentów zamieniono w warstwę gruzu zmieszaną z resztkami instalacji. Wszystkie F-15 i F-16 wróciły do swoich baz nie niepokojone przez nikogo także w drodze powrotnej.

- w dniu 28.04.1982 r. para F-16A przechwy­ciła i zniszczyła dwa syryjskie śmigłowce Mi-8, lecące z zaopatrzeniem dla obozów terrorystów mieszczących się w południo­wym Libanie. Niestety, brak bliższych da­nych o tym pierwszym w historii samolotu F-16 zwycięstwie powietrznym. no pięć godzin później. 14.07.1981 r. ppłk Amir Nachumi zestrzelił syryjskiego MiG-21, był to pierwszy na F-16 przypadek zestrzelenia myśliwca przeciwnika. W pierwszej połowie 1982 r. izraelskie F-16 zniszczyły jeszcze pięć kolejnych myśliwców syryjskich, 3 MiG-21 i 2 Mikojan MiG-23.

- Bitwa nad doliną Bekaa- w czerwcu 1982 r. izraelskie siły zbrojne, w ramach operacji  "Pokój dla Galilei", wkroczyły do targanego konfliktami wewnętrznymi Libanu. Jak zwykle w przypadku konfliktów bliskowschodnich spektakularną rolę odegrało znakomicie wyposażone i wyszkolone lotnictwo państwa żydowskiego. Głównym celem izraelskich lotników było zniszczenie rozlokowanego w dolinie Bekaa syryjskiego ugrupowania przeciwlotniczego, na które składały się liczne baterie rakietowych zestawów przeciwlotniczych produkcji radzieckiej (dwie sy­ryjskie brygady "Kub", w składzie po sześć baterii każda i mieszana brygada ra­kiet "Wołchow" i S–125 "Newa", dysponująca sied­mioma bateriami). Podjęte działania doprowadziły do zmasowanego użycia nad Libanem syryjskiego lotnictwa, a w konsekwencji licznych walk powietrznych, zakończonych spektakularną porażką arabskich lotników. W dniu 9.06.1982 r. doszło do pierwszego starcia z lotnictwem syryjskim. Nad doliną Bekaa pojawiło się wówczas ok. 100 myśliwców Mikojan MiG-21MF, MiG-21bis i MiG-23. Na zbliżającego się przeciwnika na­prowadzono patrolujące F-15A. Dzięki E-2C zajęły one bardzo dogodną pozycję do ataku i odpaliły liczne AIM-7F. Ponieważ Syryjczycy utrzymywali zwarty szyk, rakiety zniszczyły aż 22 samo­loty. Teraz dopiero pozostali wykonali gwałtowny unik, rozsypując się na małe grupki. Do akcji włączyły się czekające na ten moment F-16A, uzbrojone jedynie w AIM-9. Zdołały one zniszczyć siedem sa­molotów, nim zaskoczeni i zaszokowani piloci syryjscy zdołali wyjść z walki. Następnego dnia ponownie doszło do starcia z syryjskimi  MiG- ami. Scenariusz walki powietrznej niemal do­kładnie powtórzono, lecz tym razem sy­ryjska formacja rozsypała się natychmiast po odpaleniu rakiet "Sparrow" przez F-15. Doszło do manewrowych walk na małe odległości, w których brały udział zarów­no F-16, jak i F-15. Samolotom F-16  przy­padło w udziale zestrzelenie 37 MiG- ów. Jeden z pilotów, w jednym locie zestrze­lił aż 4 MiG- i! Reszta z 82 (najwyższe zna­ne liczby mówią o 92) utraconych w obu dniach walk samolotów syryjskich padło łupem F-15. Wszystkie izraelskie myśliwce wróciły do swych baz. Źródła zachodnie podają, że izraelskie F-16 zestrzeliły w czasie bi­twy nad doliną Bekaa 44 samoloty przeciwnika, nie ponosząc żadnych strat. Źródła radzieckie, podawały co innego- 47 do 23, na korzyść Izraela, przy czym te 47 trzeba podzielić między F-16 i F-15.

Pakistan

W okresie maj 1986 r.- listopad 1988 r. pakistańskie F-16A kilkakrotnie przechwy­tywały afgańskie samoloty naruszające przestrzeń powietrzną Pakistanu w czasie wojny domowej w Afganistanie. Oficjal­nie Pakistańskie Siły Powietrzne uzyskały wówczas osiem zwycięstw powietrznych. Dwóch pilotów 9. Dywizjonu zestrzeliło łącznie trzy samoloty afgańskie (dwa Suchoj Su-22, w tym jeden prawdopodobnie i Antonow An-26), zaś piloci 14. Dywizjonu uzyskali pięć kolejnych zwycięstw (dwa MiG-23, dwa Su-22 i jeden Su-25). Utraty dwóch MiG- 23 nie potwierdzają źródła rosyjskie. Poza wymienionymi pakistańskie samo­loty przypuszczalnie zestrzeliły jeszcze trzy inne samoloty. Ponieważ wspomnia­ne trzy zwycięstwa zostały odniesione nad terytorium Afganistanu, więc oficjal­ne źródła pakistańskie odmawiają ich uznania. 29.04.1987 r. nato­miast jeden z pakistańskich F-16A został omyłkowo zestrzelony przez innego F-16A, w czasie starcia z MiG-23.

Norwegia

- Operacja "Allied Force"- w operacji wzięło udział 6 samolotów F-16. W dniu 24.03.1999 r. samoloty F-16A z 338. Dywizjonu stanowiły osłonę samolotów F-117A oraz F-15E atakujących bombami kierowanymi  serbskie lotniska.

Portugalia

- Operacja "Allied Force"- w operacji wzięło udział 3 samolotów F-16. W dniu 24.03.1999 r. samoloty F-16A z 201. Dywizjonu stanowiły osłonę samolotów F-117A oraz F-15E atakujących bombami kierowanymi  serbskie lotniska.

Turcja

- Operacja "Deliberate Force"- 16 tureckich samolotów F-16 wzięło udział w operacji "Deliberate Force", przeprowadzonej między 30.08.1995 r. a 20.09.1995 r. Celem operacji było wsparcie operacji pokojowej sił pokojowych ONZ w Bośni i Hercegowinie UNPROFOR.

- Operacja "Allied Force"- w operacji wzięło udział 11 samolotów F-16. Tu­reckie F-16C Block 40 ze 182. Dywizjonu wzięły udział w uderzeniach na wybrane obiekty wojskowe, mające znaczenie dla potencjału obronnego pań­stwa.

OCU i 4 F-16B-15 OCU. Stanowią one sprzęt 3 Eskadry bazującej w Ishwahyudi. Wszystkie 12 to fabrycznie nowe samoloty serii 15AE, 15AF i 15AG.

Wenezuela

Samoloty F-16A występowały po stronie rządowej, w czasie próby przewrotu wojskowego, dokonanej 27.11.1992 r. W czasie tych działań wenezuelskie F-16A zestrze­liły trzy samoloty rebeliantów. Dwa z tych zwycięstw odniósł por. Beltran Vie Ima, w obu przypadkach ofiarami były Rockwell OV-10 "Bronco" rebeliantów. F-16 zaatakowały też opano­waną przez rebeliantów bazę Barquisimelo, gdzie zniszczyły 8 Northrop F-5 na ziemi.

Inne wersje:
Lockheed Martin (General Dynamics) F-16A/B ”Fighting Falcon”
Lockheed Martin (General Dynamics) F-16C/D ”Jastrząb” (”Fighting Falcon”)
Lockheed Martin F-16E/F ”Fighting Falcon”

Galeria

  • Samolot F-16C Block 50 ”Fighting Falcon” z 35. Skrzydła Myśliwskiego USAF. (Źródło: Lockheed Martin).
  • Samolot F-16A Block 15OCU ”Fighting Falcon” lotnictwa Portugalii z pociskami ACM-65B ”Maverick”. (Źródło: Lockheed Martin).
  • Samolot F-16A lotnictwa wojskowego Wenezueli. (Źródło: Chris Lofting via Wikimedia Commons).

Źródło:

[1] (ŁP) ”Nowe F-16 dla Egiptu coraz bliżej”. Nowa Technika Wojskowa nr 8/2009.
[2] (ŁP) ”F-l6 dla Tajwanu”. Nowa Technika Wojskowa nr 8/2009.
[3] (PA) ”Kolejne F-16 dla Turcji”. Nowa Technika Wojskowa nr 3/2009.
[4] Fiszer M., Gruszczyński J. ”Korea Aerospace Industries T-50 Golden Eagle z bliska”. Nowa Technika Wojskowa nr 1/2009.
[5] Pospišil M., Stolár M. J. ”Siły Powietrzne i Kosmiczne Sił Obronnych Izraela”. Lotnictwo nr 1/2010.
[6] (PA) ”Chile chce więcej F-16”. Nowa Technika Wojskowa nr 11/2008.
[7] (PA) ”Oferta dla Rumunii”. Nowa Technika Wojskowa nr 6/2008.
[8] (PA) ”F-16 dla Indonezji”. Nowa Technika Wojskowa nr 4/2008.
[9] (AR) ”F-16 dla Maroko...”. Nowa Technika Wojskowa nr 2/2010.
[10] (AR) ”... i dla Egiptu”. Nowa Technika Wojskowa nr 2/2010.
[11] Pacholski Ł. ”Pakistańskie F-16”. Nowa Technika Wojskowa nr 2/2010.
[12] Nowicki J. "General Dynamics F-16 Fighting Falcon". Lotnictwo Aviation International nr 10/1991.
[13] Rybak E. F., Gruszczyński J. "F-16 Fighting Falcon". Biblioteka Magazynu Lotnictwo Wojskowe nr 4. Wydawnictwo Magnum-X. Warszawa 2001.
[14] Wasilewski A. "Samolot myśliwski F-16C/D Block 52+". Seria Typy Broni i Uzbrojenia nr 210. Dom Wydawniczy Bellona i Agencja Wydawnicza CB. Warszawa 2004.
[15] Rybak E.F., Jaxa-Małachowski R. "F-16C". Seria Przegląd Konstrukcji Lotniczych nr 28. Wydawnictwo Agencja Lotnicza Altair Sp.z o.o. Warszawa 1996.[16] Rochowicz R. ”Nowości Peace Sky”. Nowa Technika Wojskowa nr 3/2006.
[17] Pospišil M., Stolár M. J. ”Siły Powietrzne i Kosmiczne Sił Obronnych Izraela”. Lotnictwo nr 1/2010.
[18] (PA) ”Włoski F-16 dłużej”. Nowa Technika Wojskowa nr 12/2008.
[19] (PA) ”Chile chce więcej F-16”. Nowa Technika Wojskowa nr 11/2008.
[20] (PA) ”F-16 dla Indonezji”. Nowa Technika Wojskowa nr 4/2008.
[21] Pacholski Ł. ”Pakistańskie F-16”. Nowa Technika Wojskowa nr 2/2010.
[22] "Dodatkowe F-16 dla Pakistanu". Lotnictwo nr 3/2016.
[23] "Rumunia chce kupić kolejne F-16". Lotnictwo nr 4/2016.
[24] "Bułgarski przetarg na myśliwce". Lotnictwo nr 5/2016.
[25] "Jordania wymienia F-16 i Pilatusy". Lotnictwo nr 5/2016.
[26] "Nowe irackie nabytki". Lotnictwo nr 10-11/2016.
[27] "Pożegnanie z QF-4, powitanie QF-16". Lotnictwo nr 12/2016.
[28] "Rumunia otrzymała F-16". Lotnictwo nr 12/2016.
[29]  Strembski M. "Arabskie zakupy w USA". Lotnictwo nr 12/2016.
[30]  "Rumunia i Chorwacja zakupi F-16". Lotnictwo nr 8/2015.
[31]  "Egipskie lotnictwo rośnie w siłę…". Lotnictwo nr 9/2015.
[32]  " … irackie też". Lotnictwo nr 9/2015.
[33] "Indonezja planuje zakup kolejnych F-16". Lotnictwo nr 2/2014.
[34] "Singapur zainteresowany modernizacją swoich szesnastek". Lotnictwo nr 3/2014.
[35] "Kolejne nowe F-16 dla Omanu". Lotnictwo nr 4/2014.
[36] "Jordańskie F-16 dla Pakistanu". Lotnictwo nr 4/2014.
[37] "Kolumbia przymierza się do zakupu F-16". Lotnictwo nr 7/2014.
[38] Czulda R. "Modernizacja lotnictwa Turcji". Lotnictwo nr 8/2014.
[39] "Zakończenie dostaw F-16 do Maroka". Lotnictwo nr 10/2012.

blog comments powered by Disqus