Po zakończeniu II wojny światowej inżynierowie firmy Ryan Aeronautical Company rozważali możliwość przebudowania samolotu Ryan FR "Fireball" w taki sposób, aby mógł on startować pionowo. W 1947 r. Biuro Lotnictwa US Navy zainteresowane takim rozwiązaniem, przyznało firmie Ryan kontrakt na opracowanie odrzutowego samolotu myśliwskiego zdolnego do pionowego startu. Kontrakt ten był częścią programu badawczego mającego określić, czy jest możliwe zbudowanie samolotu bojowego przeznaczonego do bazowania na pokładach okrętów podwodnych. W latach 1947- 1950 prowadzono testy wytrzymałościowe zdalnie sterowanego samolotu VTOL, a w 1951r. rozpoczęto testy w locie.

W 1953 r., na zlecenie USAF, wytwórnia Ryan opracowała załogowy samolot oznaczony jako Ryan X-13 "Vertijet" (oznaczenie fabryczne Ryan Model 69). Nazwa Vertijet jest zlepkiem dwóch angielskich wyrazów Vertical (pionowy) i Jet (odrzutowiec). Celem projektu X-13 było zademonstrowanie zdolności samolotu odrzutowego do pionowego startu, zawisu, przejścia do lotu poziomego, oraz pionowego lądowania. W ramach programu zbudowano 2 prototypy.

Samolot został zbudowany w układzie bezogonowego górnopłata. Posiadał jednomiejscową kabinę z przechylanym fotelem pilota. Do napędu zastosowano silnik turboodrzutowy Rolls-Royce "Avon" o ciągu 44,6 kN. Na dziobie maszyny zainstalowano hak, a pod kadłubem- podpórkę w postaci metalowej nogi, zapewniającej odpowiedni dystans od platformy lądowania. Maszyna lądowała na specjalnej platformie, która była wyposażona w zaczep z liną służącą do zawieszania X-13. Po zakończeniu procedury lądowania platforma była obracana do pozycji horyzontalnej, co umożliwiało transportowanie samolotu. Sterowanie maszyną podczas zawisu odbywało się przy pomocy wektorowanego ciągu silnika głównego, a obroty wokół osi pionowej umożliwiały zainstalowane na końcach skrzydeł dysze.

Prototyp, wyposażony w tymczasowe podwozie, wykonał pionowy start z przejściem do lotu poziomego 10.12.1955 r. Pierwsze lądowanie odbyło się w sposób klasyczny, ale późniejsze testy kończyły się po przejściu do zakładanej pozycji pionowej i lądowaniu na platformie. Po wstępnych testach zdemontowano podwozie kołowe zastępując je metalową kratownicą umożliwiającą lądowanie w pozycji pionowej. Po zakończeniu testów rozpoczęto opracowywanie procedury lądowania, polegającej na zawieszaniu maszyny na linie przy pomocy haka dziobowego. Drugi prototyp, oblatany 11.04.1957 r., wystartował z platformy startowej, wykonał lot z przejściem do pozycji horyzontalnej, a później znów do pionowej lądując przy pomocy haka na rozpiętej na końcu platformy startowej linie.

W 1958 r. program rozwojowy samolotu Ryan X-13 "Vertijet" został zakończony na wniosek USAF, ze względu na brak możliwości przebudowy na maszynę bojową. Oba egzemplarze znajdują się w muzeach na terenie Stanów Zjednoczonych. Pierwsza maszyna prototypowa znajduje się w Muzeum Lotnictwa i Kosmosu (San Diego Air and Space Museum) w San Diego, natomiast drugi egzemplarz jest prezentowany na wystawie w Narodowym Muzeum Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych (National Museum of the United States Air Force) w Dayton w stanie Ohio.

W Polsce.

Prof. Gustaw Mokrzycki po przyjeździe do USA podjął prace nad latającym skrzydłem, które rozpoczął już w Polsce na początku lat 1930- tych (PZL-22). W firmie Ryan opracował w tym układzie koncepcję i projekt wstępny samolotu pionowego startu i lądowania pod nazwą Vertical Take Off. Projekt został skierowany do realizacji pod nazwą Ryan X-13 "Vertijet".

Konstrukcja.
Jednomiejscowy samolot zbudowany w układzie bezogonowego górnopłata. Konstrukcja metalowa.
Kabina zakryta.

Silnik- turboodrzutowy Rolls-Royce "Avon" o ciągu 44,6 kN.

Dane techniczne Ryan X-13 (wg [2]):
Rozpiętość- 6,4 m, długość- 7,14 m, wysokość- 4,62 m, powierzchnia nośna- 17,8 m².
Masa własna- 2424 kg, masa startowa- 3272 kg.
Prędkość max- 560 km/h, pułap- 6100 m, zasięg- 307 km.