Motopalloni Frenati, 1926

Silnikowy balon obserwacyjny na uwięzi. Włochy.

W latach międzywojennych do obserwacji lotniczej nadal wykorzystywano aerostaty na uwię­zi. Celem utrudnienia z góry za­planowanego ataku lotniczego na stosunkowo łatwy cel, jaki stano­wił nieruchawy balon, często zmie­niano jego stanowisko. W czasie przemieszczania aerostatu z jed­nego odcinka frontu na drugi do­konywano zawsze dość trudnego i powolnego przejścia, podczas któ­rego balon był prowadzony przez kolumnę marszową utrzymującą go na linach manewrowych i przeszkodowych. Przeciętna szybkość mar­szu wynosiła 3- 4 km/h. Niekiedy balon holowano na linie dźwigarki. Żółwie tempo trans­portu poważnie ograniczało aktywność pododdziałów.

Dla zwiększenia szybkości opera­cji zaczęto stosować w balonach obserwacyjnych wymienne gondo­le, podwieszane na czas lotu i za­opatrzone w silnik o mocy 29- 44 kW (40- 60 KM) oraz w dodatkowe usterzenie. Przeobrażenie balonu na uwięzi w miniaturowy sterowiec ułatwiało je­go użycie, ponieważ mógł on unosić się o własnych siłach, przelatując nad powierzchnią terenu z pręd­kością 30- 50 km/h. Dawało to dziesięciokrotny wzrost szybkości w porównaniu z dotychczasowym spo­sobem przemieszczania balonu. Lot mógł odbywać się przy prędkości wiatru 7- 8 m/sek. i na pułapie dochodzącym do 500 m. Po wylądo­waniu na miejscu przeznaczenia gondolę z silnikiem odczepiano, po czym mały sterowiec przekształcał się znów w zwykły balon na uwięzi.

Pomysł zmotoryzowania balonu obserwacyjnego należy do Wło­chów. W 1925 r. na zamówienie ar­mii wytwórnia Aerostatica Avorio Societa in Accomandita zbudowała prototyp motobalonu konstrukcji majora Avorio. W celu zwiększenia ruchliwości balonu obserwacyjnego AP (Avorio Palloni), w czasie jego przemieszczania do lin podwieszenia mocowano dwuosobową, aluminiową gondolę, wyposażoną w sześciocylindrowy silnik Anzani o mocy 29 kW (40 KM). W ten sposób powstał silnikowy balon obserwacyjny na uwięzi Motopalloni Frenati. Przystosowanie balonu do przemieszczania w powietrzu, polegające głównie na zmianie kosza na gondolę i doczepieniu statecznika, zajmowało żołnierzom godzinę.

Prototyp wykonał szereg udanych lotów wzbudzając zrozumiałe zainteresowanie za granicą. Prób z motobalonem Motopalloni Frenati dokonywano również w Czechosłowacji.

Również we francuskich zakładach Societe Zodiac w Puetaux (Seine), pod koniec lat 1930- tych, opracowano nowy model, a następnie wyprodukowa­no serię motobalonów Observationsballon Type Z dostarczonych przed samą wojną armii francuskiej.

W Polsce.

Jeden egzemplarz motobalonu Motopalloni Frenati zamierzano także spro­wadzić do Polski. W wyniku względnej stabilizacji stosunków międzynarodowych za­interesowanie motobalonem następnie zmalało.

W połowie lat 1930- tych, wobec ponownej groźby kon­fliktu koncepcja budowy  balonu obserwacyjnego zaopatrzonego w silnik znów odżyła. W Wytwórni Balonów i Spadochronów został zbudowany wówczas motobalon WBS Motobalon (BD-434).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.
[2] Kozak Z., Moszumański Z., Szczepański J. ”Wytwórnia Balonów i Spadochronów”. Seria ”Zarys Historii Wojennej Pułków Polskich w Kampanii Wrześniowej”. Oficyna Wydawnicza Ajaks. Pruszków 2008.
[3] Morgała A. "Motobalon WWBiS". Skrzydlata Polska nr 7/1963.
blog comments powered by Disqus