Kaiser-Fleetwings XH-10T "Twirly Bird”, ok. 1943

Śmigłowiec doświadczalny. USA.
Śmigłowiec doświadczalny z podwoziem pływakowym Kaiser-Fleetwings XH-10T "Twirly Bird”. (Źródło: archiwum).

W 1943 r. Bernard W. Sznycer został zatrudniony przez Henry’ego Kaisera- znanego przemysłowca okrętowego. Pracodawca polskiego inżyniera zasłynął w czasie II wojny świtowej wprowadzeniem taśmowej produkcji statków typu Liberty. Były budowane masowo w Kanadzie i USA w celu zastąpienia strat wojennych. Statki te charakteryzowały się bardzo uproszczoną konstrukcją, dlatego zbudowanie jednego statku zajmowało tylko 40 dni. Rekordzistą serii był statek Robert E. Peary (od położenia stępki do zwodowania stocznia potrzebowała 4 dni, 15 h i 30 min.). W sumie wybudowano 2751 statków tego typu. Osiągniecie H. Kaisera było bardzo istotnie, ponieważ statki typu Liberty ostatecznie przeważyły szalę zwycięstwa w bitwie o Atlantyk na stronę Aliantów. Na początku bitwy łupem niemieckich U-botów padały bowiem statki o większym tonażu, niż alianckie stocznie zdołały wyprodukować w tym czasie. Dopiero wprowadzenie statków typu Liberty, przy jednoczesnym opracowaniu skuteczniejszych metod zwalczania niemieckich okrętów podwodnych, uchroniło Aliantów przed klęską.

W marcu 1943 r. Henry Kaiser nabył firmę lotniczą Fleetwings, Inc., która weszła w skład jego koncernu przemysłowego pod nazwą Fleetwings Division of Kaiser Cargo Inc.. Firma produkowała masowo podzespoły samolotów bojowych innych firm, m.in. Chance Vought F4U "Corsair", Boeing B-17 "Flying Fortress", Douglas "Havoc" i inne. Ponadto firma zbudowała prototypy samolotów wojskowych i doświadczalnych własnej konstrukcji, m.in. bombowo- torpedowego Kaiser-Fleetwings XBTK oraz samolotów bezpilotowych i samolotów- latających bomb.

W 1943 r. Henry Kaiser zlecił zespołowi konstrukcyjnemu z Franklin Institute, kierowanemu przez Ralpha H. McClarrena, opracowanie projektu śmigłowca. W składzie tego zespołu pracował Bernard Sznycer (wg [1]- był on głównym konstruktorem śmigłowca, co jednak wydaje się być mało prawdopodobne). Po pięciu miesiącach wytężonej pracy powstał śmigłowiec Kaiser-Fleetwings XH-10T "Twirly Bird” z podwoziem pływakowym (do startu z wody). W literaturze spotykane są inne oznaczenia śmigłowca: H-10 lub po prostu "Kaiser helicopter" i "Fleetwings helicopter". Miał to być morski śmigłowiec, przystosowany do operowania z pokładów statków typu Liberty. Jego przeznaczeniem miało być zwalczanie niemieckich okrętów podwodnych.

Zbudowano dwa prototypy XH-10, ale prawdopodobnie tylko pierwszy z nich został ukończony i zarejestrowany (NX41804). Loty próbne wykonywał w latach 1944- 1945 startując z powierzchni jeziora w parku Bristol. Ponieważ w latach 1940- tych technologia budowy śmigłowców była zupełną nowością, napotkano szereg poważnych problemów konstrukcyjnych i aerodynamicznych. Konstrukcji śmigłowca nie udało się dopracować i wkrótce po zakończeniu II wojny światowej prace nad nim zostały wstrzymane.

Konstrukcja.
Dwumiejscowy śmigłowiec o konstrukcji metalowej, zbudowany w klasycznym układzie konstrukcyjnym.
Wirnik nośny trójłopatowy.
Kadłub o konstrukcji metalowej w postaci kratownicy spawanej z rur stalowych. Pokrycie płócienne. Kabina zakryta z miejscami obok siebie.
Wirnik ogonowy trójłopatowy.
Podwozie w postaci dwóch gumowych pływaków.

Silnik- gwiazdowy, siedmiocylindrowy.

Źródło:

[1] Glass A., Kubalańca J. "Polskie konstrukcje lotnicze 1939- 1954". Tom 5. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2013.
[2] ”Wkład Polaków w rozwój techniki śmigłowcowej”. Polska Technika Lotnicza. Materiały Historyczne nr 2/2009.
[3] Secret Projects Forum.

blog comments powered by Disqus