Piasecki PA-39 Multiple Helicopter Heavy Lift System (MHHLS), 1972

Zespół połączonych śmigłowców do transportu bardzo ciężkich ładunków. USA.
Piasecki PA-39 Multiple Helicopter Heavy Lift System w pierwszej wersji, złożonej z dwóch śmigłowców Sikorski CH-53D. (Źródło: ”Report 39-X-11 Multiple Helicopter Heavy Lift System Feasibility Study. Final Report”).
Na początku lat 1970- tych US Army zgłosiła zapotrzebowa­nie na śmigłowiec o udźwigu ponad 62 ton przeznaczony do transportu ciężkich czołgów i rakiet. W tym czasie największe śmigłowce Boeing CH-47 "Chinook" i Sikorsky CH-53E "Super Stallion" zabierały odpowiednio 14 i 16 ton.

W firmie Piasecki Aircraft Corporation (PiAC) opracował wówczas koncepcję, oznaczoną Piasecki PA-39, złączenia kilku śmigłowców w jeden latający zespół przez połączenie ich konstrukcją kratownicową. Projekt otrzymał oznaczenie MHHLS (Multiple Helicopter Heavy Lift System). Prace projektowe prowadzone były przez Kazimierza Korsaka, Kennetha R. Meenena, Donalda N. Meyersa i Franka Piaseckiego.

Pierw­sza wersja przewidywała połączenie dwóch śmigłowców Sikorsky CH-53D "Sea Stallion" (wg innych źródeł- Sikorsky CH-53E lub Sikorsky CH-54 "Tarhe") i miała służyć do transportu kontenerów. Rozważano kilka koncepcji połączenia śmigłowców:
- "ogon do ogona" (tail to tail),
- "nos do ogona" (nose to tail),
- "obok siebie" (side by side).

Druga wersja, złożona z czterech śmigłowców CH-53E, miała unosić ładunek 60 ton. Układ taki miał być sterowany przez jednego pilota. W niektórych projektach, układ napędowy miał być połączony, aby umożliwić przenoszenie mocy z jednego do drugiego śmigłowca w przypadku zatrzymania silnika. Gdy nie występowała potrzeba transportu dużych ładunków, śmigłowce CH-53E, po rozłączeniu, mogły być używane w swej podstawowej roli.

Zakładano, że budowa nowego olbrzymiego śmigłowca byłaby znacznie droższa i trwałaby o wiele dłużej, niż stworzenie takiego zespołu ze śmigłowców już wypró­bowanych. US Army rozwiązała jednak problemy prze­mieszczania ciężkich ładunków za pomocą transportu kołowego, rzecznego i samolotów transportowych. Samolot Lockheed C-141 "Starlifter" z 1963 r. zabierał ładunki do 50 t, a Boeing C-17 "Globemaster III" z 1991 r. zabiera do 78 t.

Galeria

  • Pierwsza strona raportu ”Report 39-X-11...” Jednym z wymienionych konstruktorów jest Kazimierz Korsak. (Źródło: ”Report 39-X-11 Multiple Helicopter Heavy Lift System Feasibility Study. Final Report”).
  • Piasecki PA-39 MHHLS w pierwszej wersji, złożonej z dwóch śmigłowców Sikorski CH-53D. Pierwszy wariant połączenia- ”tail to tail”. (Źródło: ”Report 39-X-11 Multiple Helicopter Heavy Lift System Feasibility Study. Final Report”).
  • Piasecki PA-39 MHHLS w pierwszej wersji, złożonej z dwóch śmigłowców Sikorski CH-53D. Drugi wariant połączenia- ”nose to tail”. (Źródło: ”Report 39-X-11 Multiple Helicopter Heavy Lift System Feasibility Study. Final Report”).
  • Piasecki PA-39 MHHLS w pierwszej wersji, złożonej z dwóch śmigłowców Sikorski CH-53D. Trzeci wariant połączenia- ”side by side”. (Źródło: ”Report 39-X-11 Multiple Helicopter Heavy Lift System Feasibility Study. Final Report”).
  • Kolejność łączenia dwóch śmigłowców Sikorski CH-53D w drugim wariancie ”nose to tail”. (Źródło: ”Report 39-X-11 Multiple Helicopter Heavy Lift System Feasibility Study. Final Report”).
  • Piasecki PA-39 Multiple Helicopter Heavy Lift System w drugiej wersji, złożonej z czterech śmigłowców CH-53E. (Źródło: via ”Piasecki Aircraft Corporation”).

Źródło:

[1] Glass A., Kubalańca J. "Polskie konstrukcje lotnicze 1939- 1954". Tom 5. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2013.
[2] K. Korsak, K. R. Meenen, D. N. Meyersa i F. Piasecki "Report 39-X-11 Multiple Helicopter Heavy Lift System Feasibility Study. Final Report". Piasecki Aircraft Corporation. Philadelphia 1972.
blog comments powered by Disqus