SZD-46 "Ogar 2", 1979
W końcu 1976 r. przystąpiono do opracowania do motoszybowca SZD-45A "Ogar" nowego skrzydła z dźwigarem szkło- epoksydowym. Przyczyną podjęcia prac były kłopoty z dostawami drewna sosnowego odpowiedniej jakości oraz zbyt pracochłonna technologia drewnianych (lamelowanych) pasów dźwigara głównego motoszybowców "Ogar". Skłoniło to głównego konstruktora mgr. inż. Tadeusza Łabucia, do zastąpienia drewna- kompozytem. Projekt tego motoszybowca otrzymał oznaczenie SZD-46 "Ogar 2". Wkrótce rozszerzono zakres zmian, w wyniku czego miały powstać całkowicie kompozytowe skrzydła do tego motoszybowca.
Dokumentacja konstrukcyjna tego skrzydła została ukończona na początku trzeciego kwartału 1977 r. i wtedy zapadła decyzja o zaniechaniu produkcji motoszybowca "Ogar". Do wdrożenia projektu zatem nie doszło.
Zainteresowanie motoszybowcem na rynku nie malało jednak, a pojawiły się nadzieje na uruchomienie w kraju produkcji silników PZL-Franklin 2A-120 o mocy 44 kW (60 KM), które przewidywano do ewentualnego wykorzystania jako napęd motoszybowców. Istniały zatem możliwości wykorzystania projektu przekonstruowanego skrzydła, po ewentualnych przeróbkach. W 1979 r. podjęto więc w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym prace studialne nad nową koncepcją motoszybowca, którego osiągi byłyby lepsze od osiągów motoszybowca "Ogar". Aby przyśpieszyć prace konstrukcyjne, zakładano maksymalne wykorzystanie zespołów szybowców, które aktualnie produkowano- głównie SZD-50 "Puchacz".
Projekty wstępne, opracowane przez mgr. inż. Tadeusz Łabucia, nosiły oznaczenia: O1, O2, O21, O22, T1 i T2. Wywodziły się one od usytuowania miejsc dwuosobowej załogi- litera "O" oznaczała obok siebie, zaś "T"- tandem. W wersjach O zakładano wykorzystanie zmodyfikowanego przodu kadłuba "Ogara", zaś w wersjach T- przodu kadłuba szybowca "Puchacz". Belka ogonowa we wszystkich wersjach była praktycznie jednakowa, podobnie jak usterzenie wysokości, którego geometrię zapożyczono również od szybowca "Puchacz".
W celach poglądowych wykonano uproszczone modele kadłuba (w skali 1:25) wersji T z różnym usytuowaniem płata i jednostki napędowej. Miał nią być silnik PZL-Franklin 2A-120 z przekładnią paskową. Wszystkie projekty miały układ ze śmigłem pchającym, przy czym tylko wersja O1 miała dwułopatowe śmigło stałe lub trójpołożeniowe US 136 000, zaś pozostałe wersje - trzyłopatowe śmigła składane.
We wszystkich wersjach była jednakowa rozpiętość skrzydeł (18,0 m). Ich geometrię zapożyczono od szybowca "Puchacz", wprowadzając jedynie następujące zmiany: przedłużono końcówki, przesunięto w stronę spływu hamulce aerodynamiczne oraz - w zależności od wersji- zastosowano różny skos. Różne było natomiast usytuowanie skrzydeł względem kadłuba: wersje O2, O22, T1 i T2 były górnopłatami, zaś wersje O1 i O21- dolnopłatami.
Różny też- w zależności od wersji- był układ podwozia. Preferowano układ jednotorowy z chowanym przednim kołem o średnicy 350 mm oraz stałym, amortyzowanym kołem głównym 400 mm, jednak w wersji O27 (dolnopłat) zastosowano układ trzykołowy z kołem przednim. W górnopłatach oraz w wersji O27 (wyższe podwozie) przewidywano dodatkowe, chowane kółka wspornikowe na końcach skrzydeł.
Przedłużające się próby z niedopracowanym silnikiem uniemożliwiały kontynuowanie prac konstrukcyjnych. W końcu, z powodu braku odpowiedniej jednostki napędowej, całość prac nad SZD-46 "Ogar 2" zamknięto.
Dane techniczne O22, projektowane (wg [2]):
Rozpiętość- 18,0 m, długość- 7,9 m, wysokość- 2,4 m, powierzchnia nośna- 19,25 m2.
Masa w locie- ok. 700 kg.
Doskonałość- ok. 24,7.
Dane techniczne T2, projektowane (wg [2]):
Rozpiętość- 18,0 m, długość- 8,34 m, wysokość- 2, 32 m, powierzchnia nośna- 19,25 m2.
Masa własna- 460 kg, masa w locie- 680 kg.
Prędkość min.- 72,4 km/h, doskonałość max przy prędkości 97 km/h- 27,3, opadanie minimalne 0,95 m/s przy prędkości 85,5 km/h.
Galeria
Źródło:
[1] Pod redakcją Andrzeja Glassa i Tomasza Murawskiego "Polskie Szybowce 1945-2011. Problemy rozwoju". Wydawnictwo SCG. Bielsko-Biała 2012.[2] Kubalańca J. "Nie zrealizowane konstrukcje SZD (6)". Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 11/1999.