KAI Lockheed Martin T-50 "Golden Eagle", 2002
(KTX-2, A-50, EA-50, F-50, FA-50, RA-50)

Samolot szkolenia zaawansowanego, lekki samolot bojowy. Korea Południowa/USA.
Samolot treningowy KAI Lockheed Martin T-50 ”Golden Eagle” lotnictwa południowokoreańskiego. (Źródło: Sergey Ryabtsev via "Wikimedia Commons").
Nowoczesny samolot do szkolenia zaawansowanego KAI Lockheed Martin T-50 ”Golden Eagle” został opracowany przez firmy: koreańską Korea Aerospace Industies (KAI) i amerykańską Lockheed Martin. Prace ruszyły w 1992 r. z oznaczeniem KTX-2 (Korean Trainer, Experimental). Prototyp T-50 wystartował w sierpniu 2002 r. Pierwszy samolot seryjny wykonał pierwszy lot 28.09.2005 r. W październiku 2005 r. ruszyły dostawy samolotów seryjnych dla koreańskich sił powietrznych. W grudniu 2003 r. zamówiły one 25 samolotów T-50, a w 2006 r. planowały zamówić jeszcze 25 T-50 i 44 A-50. W lotnictwie koreańskim T-50/A-50 zastąpią obecnie używane Northrop T-38A ”Talon” i Northrop F-5B.

Trzeci i czwarty (oblatany 4.09.2003 r.) prototyp wykonano w wersji szkolno-bojowej TA-50 (wg innych źródeł- A-50 lub T-50 LIFT) z radarem Lockheed Martin AN/APG-67(V)4, wbudowanym działkiem M61A1 Vulcan kal. 20 mm i siedmioma (wg innych źródeł- pięcioma) pylonami na uzbrojenie. Samolot ma być też w pełni dostosowany do szkolenia, łącząc cechy proponowanego lekkiego samolotu bojowego A-50 oraz szkolnego T-50 (stąd oznaczenie TA-50). Koreańskie Siły Powietrzne zakupiły 22 samoloty TA-50.

Na bazie T-50 została zbudowana wersja szturmowa A-50, którego zastosowaniem będzie bliskie wsparcie lotnicze. W 2005 r. dwa prototypy A-50 wykonywały loty i były przygotowywane do prób z użyciem uzbrojenia. Wprowadzono rozwiązania, które mają zwiększyć odporność samolotu przed środkami rażenia i poprawić jego zdolności bojowe. A-50 będzie najprawdopodobniej posiadał stację ostrzegawczą o opromieniowaniu, wyrzutniki flar i dipoli, gogle do lotów nocnych, sensory obserwacji w podczerwieni, system przekazywania danych. Na bazie T-50 może również zostać zbudowana wersja myśliwska F-50. Jednomiejscowa, myśliwska wersja ma mieć dodatkowo trzeci wielofunkcyjny wyświetlacz oraz uzbrojenie do zwalczania celów powietrznych. W końcu 2005 r. miała zostać podjęta decyzja o ewentualnym zakupie F-50 oraz o ilości samolotów. W grę mogło wchodzić 140-160 myśliwców.

W 2007 r. oprócz podstawowej wersji szkoleniowej opracowywana była również lekkiego wielozadaniowego samolotu bojowego, który otrzymał oznaczenie FA-50 (lub F/A-50). Samolot był wzorowany na TA-50, ale o poszerzonych możliwościach bojowych. Najprawdopodobniej do końca 2007 r. przygotowane zostaną 3 egz. testowe FA-50. Kluczowymi elementarni wyposażenia samolotu w wersji szturmowej ma być pokładowy system ostrzegania o opromieniowaniu środkami kierowania naziemnych zestawów przeciwlotniczych, kierowane uzbrojenie bombowe, pokładowe środki walki elektronicznej do osłony własnej oraz urządzenia łączności do wymiany informacji. KAI ma nadzieję, że prototyp FA-50 będzie mógł rozpocząć loty próbne w 2009 r. lub na początku 2010 r., co umożliwiłoby zrealizowanie programu rozwojowego tego projektu do 2011 r. Dostawy mogłyby się rozpocząć od 2013 r. Przewiduje się dostawę 60 samolotów, które miałyby wejść do służby w miejsce samolotów McDonnell Douglas F-4 i Northrop F-5E/F.

Zapewne samolot FA-50 będzie punktem wyjścia do opracowania jeszcze bardziej zaawansowanego samolotu bojowego, jaki w pierwotnych planach nazywano F-50 (jednomiejscowa kabina, silnik General Electric F414 o większym ciągu od obecnie używanego F404, zasobnik celowniczy, itp.). Jego realizacja zależy od otrzymania zamówień.

Planowano również opracowanie wersji EA-50- samolot walki elektronicznej i RA-50- samolot rozpoznania powietrznego. Planowane, podstawowe wyposażenie obu przyszłych modeli T-50 obejmować ma zasobnik do stosowania aktywnych zakłóceń pracy radiolokatorów przeciwnika oraz przeciwradiolokacyjne pociski rakietowe Raytheon AGM-88 HARM, które znajdą się w wyposażeniu modelu EA-50 i zasobnik rozpoznawczy z sensorami elektrooptycznymi/w podczerwieni dla wersji rozpoznawczej typu RA-50.

Do końca 2008 r. lotnictwo południowokoreańskie zamówiło 50 egz. T-50, które miały być dostarczone do końca 2009 r. oraz 22 samoloty TA-50. Dodatkowo, w marcu 2008 r., podpisano kontrakt na dostawę 10 samolotów w odmianie T-50B, z przeznaczeniem dla zespołu akrobacyjnego Black Eagles. Samoloty te będą miały wytwornice kolorowego dymu oraz specjalne kamery do filmowania pokazu. Ich odstawa była przewidywana na lata 2009-2010. Łącznie zamówiono 82 seryjne T-50. Koreańskie siły powietrzne były zainteresowane liczbą ponad 140 tego typu maszyn. Na flotę tą miałyby się złożyć samoloty w wersji FA-50. Nowe maszyny miałyby stanowić uzupełnienie wyspecjalizowanych samolotów bojowych typu Lockheed Martin F-16 i Boeing F-15 i realizować typowe myśliwskie misje w systemie obrony powietrznej oraz jako lekkie samoloty wsparcia realizować misje bezpośredniego wsparcia lotniczego wojsk lądowych.

Koreański przemysł lotniczy zamierza również eksportować swoje samoloty. Jako potencjalnych klientów wymieniano Zjednoczone Emiraty Arabskie (40-45 egz, wybrały jednak samolot Alenia Aermacchi M-346 ”Master”), Grecję, Izrael oraz Singapur (12-16 egz.). Promocja prowadzona była także w Europie i w krajach Środkowego Wschodu, także Stany Zjednoczone, które mogą potencjalnie złożyć największe zamówienie, pragnąc zastąpić swoje Northrop T-38 ”Talon”. W 2009 r. Irak przejawiał poważne zainteresowanie zakupem samolotów T-50.

W Polsce.

Samolot KAI Lockheed Martin T-50 ”Golden Eagle” jest oferowany Polskim Siłom Powietrznym jako następca przestarzałych samolotów PZL TS-11 ”Iskra”. W dniu 27.01.2004 r. odbyła się w Polsce konferencja prasowa przedstawiciel firmy Lockheed Martin/Korea Aerospace Industries, której celem była prezentacja możliwości samolotu szkolno-bojowego T-50. W dniu 12.04.2006 r. Dowódca Sił Powietrznych gen. broni pil. Stanisław Targosz spotkał się z attache obrony akredytowanym przy ambasadzie Republiki Korei płk Myung-bok Chungiem. Rozmowy dotyczyły głównie oferty szkolenia polskich pilotów w Koreańskim Command and Staff Collage oraz możliwości, jakie oferuje nowy koreański samolot szkolenia zaawansowanego KAI Lockheed Martin T-50 ”Golden Eagle”.

Podczas kieleckich targów MSPO 2008 koreański KAI wraz z Lockheed Martinem wystawił model samolotu T-50 ”Golden Eagle” w polskich barwach. W dniu 30.01.2009 r. gen. broni pil. Andrzej Błasik, płk. pil. Rościsław Stepaniuk i kpt. pil. Jerzy Marut wykonywali loty zapoznawcze na samolocie T-50 podczas wizyty Dowódcy Sił Powietrznych w Republice Korei.

Konstrukcja:

Uzbrojenie:
- TA-50- trzylufowe działko General Electric M61A1 Vulcan kal. 20 mm. Uzbrojenie podwieszane na siedmiu węzłach: podkadłubowym, czterech podskrzydłowych i dwóch na końcach płata. Samolot może przenosić: kierowane pociski rakietowe Raytheon AIM-9M ”Sidewinder” oraz Raytheon AGM-65G ”Maverick”, niekierowane pociski rakietowe, bomby kierowane laserowo rodziny ”Paveway”, kasety bombowe oraz zwykłe bomby Mk 82,
- FA-50- ma przenosić między innymi kierowane pociski rakietowe powietrze-powietrze AIM-120C AMRAAM oraz bomby kierowane JDAM.

Wyposażenie:
- FA-50- otrzyma system samoobrony radioelektronicznej, w postaci urządzenia ostrzegającego przed opromieniowaniem radiolokacyjnym oraz wyrzutników flar i dipoli, a także system wymiany informacji taktycznej pracujący w formacie Link 16. Rozważa się też wyposażenie samolotu w instalację do uzupełniania paliwa w locie.

Silnik- General Electric F404-102.

Dane techniczne:

Galeria

  • Modele samolotów KAI Lockheed Martin T-50 ”Golden Eagle” oraz TA-50 prezentowane na MSPiO 2011 r. (Źródło: Copyright Tomasz Hens).
  • Model samolotu KAI Lockheed Martin TA-50 ”Golden Eagle” prezentowany na MSPiO 2011 r. (Źródło: Copyright Tomasz Hens).
  • Model samolotu KAI Lockheed Martin T-50 ”Golden Eagle” prezentowany na MSPiO 2011 r. (Źródło: Copyright Tomasz Hens).
  • Model samolotu KAI Lockheed Martin T-50 ”Golden Eagle” prezentowany na MSPiO 2011 r. (Źródło: Copyright Tomasz Hens).

Źródło:

[1] PK ”T-50 w dwóch nowych wariantach”. Lotnictwo nr 5/2007.
[2] PK ”T-50 teraz w wersji szturmowej”. Lotnictwo nr 6/2007.
[3] Woźniak M. ”Z życia Sił Powietrznych”. Lotnictwo nr 5/2006.
[4] Butowski P. ”Współczesne samoloty szkolenia zaawansowanego”. Lotnictwo nr 11/2006.
[5] (MK) ”Koreański- nie tylko treningowy- T-50”. Lotnictwo nr 12/2005.
[6] Woźniak M. ”Z życia WLOP”. Lotnictwo nr 2/2004.
[7] (MG) ”T-50 dla Iraku?” Nowa Technika Wojskowa nr 4/2009.
[8] Fiszer M., Gruszczyński J. ”Korea Aerospace Industries T-50 Golden Eagle z bliska”. Nowa Technika Wojskowa nr 1/2009.
[9] Abraszek P. ”Przemysł lotniczy na MSPO 2008”. Nowa Technika Wojskowa nr 10/2008.
[10] Czyżyk H. "Dowódca Sił Powietrznych generał pilot Andrzej Błasik". Lotnictwo, nr 11/2011
blog comments powered by Disqus