Boeing "ScanEagle", 2002

Bezzałogowy rozpoznawczy aparat latający. USA.
”ScanEagle” przygotowany do startu z katapulty, Irak. (Źródło: U.S. Marine Corps).

Bezzałogowy aparat latający "ScanEagle" powstał w wyniku kooperacji firm Insitu i Boeing. Aparat jest rozwinięciem bezzałogowego samolotu Insitu "SeaScan", który powstał pod koniec lat 1990-tych i był używany do monitorowania pogody. W lutym 2002 r. obie firmy rozpoczęły pracę nad BSL "ScanEagle". Pierwszy lot wykonał w 20.06.2002 r. Aparat podczas całego lotu może być kierowany ze stanowiska kontroli znajdującego się na ziemi lub wykonywać lot autonomicznie, według wcześniej zaplanowanej trasy z wykorzystaniem odbiornika GPS znajdującego się na pokładzie oraz systemu kontroli lotu Guidestar 111.

"ScanEagle" może realizować patrole na niskich wysokościach nad polem działań w czasie ponad 20 h. W 2007 r. przeprowadzono próby z systemem wykrywania strzelców wyborowych przez urządzenie ShotSpotter przenoszone przez "ScanEagle" a w 2008 r. z zamontowanym na pokładzie radarem z syntetyczną aperturą Nano-SAR.

Powstała również wersja "NightEagle" przeznaczona do działań nocnych, wyposażona w kamerę podczerwieni pracującą w innych zakresach fal. Istnieje możliwość modernizacji istniejących BSL "ScanEagle" do wersji "NightEagle". W warunkach polowych taka modernizacja zajmuje 2-3 godziny.

W 2004 r. "ScanEagle" wszedł na uzbrojenie US Marine Corps. Wykorzystywany był do zadań rozpoznawczych w Iraku. Od 2005 r. używany jest przez US Navy do rozpoznania taktycznego, rozpoznawania niezidentyfikowanych jednostek i kontrolowania platform wiertniczych w Zatoce Perskiej. Używane są również przez amerykańskie siły specjalne (oraz prawdopodobnie wywiad).

Firma Insitu dzierżawiła bezpilotowe "ScanEagle" użytkownikom z Kanady i Australii i były wykorzystywane w czasie operacji bojowych w Iraku i Afganistanie. "ScanEagle" (i "NightEagle") cechowaał wysoki poziom bezpieczeństwa i niski współczynnik strat.

W Polsce.

W 2008 r., w związku ze wzrostem zaangażowania Polski w misję stabilizacyjną w Afganistanie zostały podjęte starania o zwiększenie możliwości rozpoznaw­czych polskiej armii. Doraźnie wykupiono wówczas godziny lotów amerykańskich BSP "Scan Eagle".

Na przełomie lat 2010 / 2011 BSP "ScanEagle" Block D trafiły do Afganistanu. Polska otrzymała jeden system naziemny oraz 10aparatów latających. Stała się użytkownikiem jak i właścicielem systemu. Zakup został w całości sfinansowany przez stronę amerykańską poprzez program zagranicznej pomocy militarnej (Foreign Military Financing). Użytkownikiem systemu są Dowództwo Wojsk Specjalnych (JW Nil) oraz Służba Wywiadu Wojskowego. Jego obsługę na rzecz polskiego rządu zapewniała od kwietnia 2010 r. w Ghazni należącą do Boeinga spółka Insitu. Kilka osób polskiego personelu zostało przeszkolonych dla lepszego poznania "ScanEagle".

"ScanEagle" był wykorzystywany na całym obszarze prowincji Ghazni, za który odpowiadał polski kontyngent. Tylko w listopadzie 2010 r. wykryły kilkanaście prób podkładania ładunków wybuchowych na drogach i urządzania zasadzki.

Konstrukcja.
Bezzałogowy górnopłat o konstrukcji kompozytowej.
Samolot startuje z pneumatycznej katapulty, która nadaje mu prędkość 25 m/s. Lądowanie następuje z wykorzystaniem urządzenia zwanego Skyhook. Jest to słup o wysokości 15 m, do którego przyczepiona jest lina, którą przechwytuje aparat i w ten sposób znajduje się na ziemi.

Wyposażenie- w dziobie aparatu zamontowana jest stabilizowana głowica z wyposażeniem obserwacyjnym, w skład którego wchodzi kamera telewizyjna wysokiej rozdzielczości i kamera termowizyjną DRS Technologies E6000. Możliwe jest również przenoszenie urządzeń do wykrywania biologicznych i chemicznych skażeń, anomalii magnetycznych, laserowego dalmierza podświetlającego cel lub systemu wykrywającego snajperów ShotSpotter.

Silnik- tłokowy umieszczony w tyle kadłuba. Śmigło pchające.

Dane techniczne "ScanEagle" (wg [4]):
Rozpiętość- 3,11 m, długość- 1,37 m.
Masa własna- 13,1 kg, masa startowa max- 20,0 kg.
Prędkość max-  148 km/h, prędkość przelotowa- 90 km/h, pułap - 5944 m, długotrwałość lotu- ponad 24 h.

Dane techniczne "NightEagle" (wg [5]):
Rozpiętość- 3,11 m, długość- 1,64 m.
Masa własna- 16,0 kg, masa startowa max- 22,0 kg.
Prędkość max-  148 km/h, prędkość przelotowa- 90 km/h, pułap - 5944 m, długotrwałość lotu- ponad 18 h.

Galeria

  • ”ScanEagle” przechwycony podczas lądowania na pokładzie USS Saipan. (Źródło: U.S. Navy).
  • Moment zahaczenia się samolotu za linę urządzenia Skyhook. (Źródło: U.S. Navy).
  • Samolot zdejmowany z liny po wylądowaniu. (Źródło: U.S. Marine Corps).

Źródło:

[1] "ScanEagle w prezencie dla Polski". Altair.
[2] Borowski J. "Polacy w Afganistanie dostaną nowe samoloty". "Bezzałogowce".
[3] The Boeing Company.
[4] "ScanEagle Folder Insert". Intsu Inc..
[5] "NightEagle Folder Insert". Intsu Inc..
[6] Szopa M. "2015 rokiem bezzałogowców". Lotnictwo nr 7/2015.

blog comments powered by Disqus