Grumman F4F (G-36) "Wildcat", 1937
("Martlet", General Motors- Eastern Aircraft FM-1/FM-2 "Wildcat", "Wildcatfish")
W 1935 r. Biuro Aeronautyki Amerykańskiej Marynarki Wojennej ogłosiło konkurs na projekt nowego pokładowego samolotu myśliwskiego, do którego zgłoszono kilka projektów. Do dalszego rozwoju wytypowano średniopłat Brewster XF2A-1 i dwupłat Grumman XF4F-1 napędzany silnikiem Wright XR-1670-02 lub Pratt & Whitney XR-1535-92 o mocy 875 KM. Wg obliczeń miał osiągać prędkość max- 424 km/h, zasięg- 1380 km oraz pułap- 9650 m. Obie wytwórnie otrzymały zamówienie na wykonanie jednego prototypu. Ze względu znacznie nowocześniejszy układ konstrukcyjny wyżej oceniony został Brewster XF2A-1. Wówczas wytwórnia Grumman postanowiła przerobić projekt na jednopłat. W lipcu 1936 r., za zgodą US Navy, firma przystąpiła do prac projektowych nad samolotem XF4F-2, dopracowano szczegóły konstrukcji, zbudowano makietę oraz wykonano prototyp. Samolot utrzymywał silne podobieństwo do wcześniejszych, dwupłatowych myśliwców tej firmy.
Prototyp został oblatany 2.09.1937 r. Próby w locie XF4F-2 zakończyły się pomyślnie. Samolot w powietrzu zachowywał się poprawnie, osiągnął prędkość 466 km/h, wystąpiły tylko kłopoty z przegrzewaniem się silnika. Na początku 1938 r. rozpoczęto badania porównawcze prototypów Grumman XF4F-2, Brewster XF2A-1 i Seversky XNF-1 (była to wersja morska samolotu Seversky P-35). W połowie sierpnia konkurs zakończono. Ze względu na nierozwiązanie problemu przegrzewania się silnika US Navy wybrała do produkcji seryjnej XF2A-1, zleciła również dalszy rozwój samolotu Grumman XF4F-2. Zastosowano nowy, prototypowy silnik Pratt & Whitney XR-1830-76 ”Twin Wasp” z dwustopniową sprężarką. W październiku 1938 r. rozpoczęto przebudowę uszkodzonego prototypu. Samolot otrzymał oznaczenie XF4F-3 i został oblatany 12.02.1939 r. Testy w locie wykazały, że osiągi XF4F-3 były pod każdym względem lepsze od seryjnego F2A-1 ”Buffalo”. Samolot uzyskał prędkość max 537 km/h, pułap 10700 m, natomiast wznoszenie było 853 m/min. Po usunięciu wykrytych usterek, samolot XF4F-3 został przez marynarkę zaakceptowany do produkcji seryjnej.
W sierpniu 1939 r. w zakładach Grumman zamówiono 54 samoloty F4F-3. Pierwszy seryjny samolot został oblatany w lutym 1940 r. Od trzeciego egzemplarza wzmocnione zostało uzbrojenie. Dwa samoloty przebudowano na prototypy XF4F-5 napędzane silnikiem Wright R-1820-40. W piątym i szóstym seryjnym F4F-3 zastosowano wzmocnione podwozie i dodatkowe opancerzenie chroniące wrażliwe części konstrukcji oraz pilota. W listopadzie 1940 r. w oparciu o seryjny F4F-3 powstał prototyp XF4F-6, który otrzymał silnik Pratt & Whitney R-1830-90 z jednostopniową sprężarką. US Navy zamówiła ten prototyp nie będąc pewna pomyślnego zakończenia rozwoju silnika R-1830-76 a szczególnie dwustopniowej sprężarki. Samolot miał osiągi zbliżone do F4F-3. Osiągnął prędkość 513 km/h. Ze względu na pomyślne zakończenie rozwoju silnika R-1830-76 dalszy rozwój XF4F-6 został zawieszony. Ze względu na prawdopodobieństwo wystąpienia opóźnień w dostawach Pratt & Whitney R-1830-86, US Navy w 1940 r. podjęła decyzję podjęcia produkcji seryjnej XF4F-6 pod oznaczeniem F4F-3A, zamawiając 95 egz.
Rozwój sytuacji w Europie spowodował iż pierwotny kontrakt produkcyjny na F4F-3 został w połowie 1940 r. rozszerzony do 200, a pod koniec roku do 578 maszyn. Dodatkowych planowano produkcję 100 samolotów przeznaczonych do treningu. Jednak rozwój produkcji seryjnej następował bardzo powoli. Do końca 1940 r. marynarka przejęła jedynie 22 F4F-3. Trafiły one na wyposażenie dywizjonów myśliwskich VF-7 i VF-4. Równolegle z produkcją F4F-3 trwała produkcja F4F-3A. Zewnętrznie niczym się nie różniły od F4F-3. Jedyną różnicą była zastosowana jednostka napędowa. Właściwości lotno-pilotażowe F4F-3A były znacznie gorsze niż F4F-3. Samoloty F4F-3A, 65 szt., dostarczone zostały między marcem a majem 1941 r. Część F4F-3A, US Navy zgodziła się przekazać marynarce greckiej. Trzydzieści samolotów załadowano na frachtowiec i wysłano na Morze Śródziemne, lecz niedotarły do adresata przed upadkiem Grecji. Partię F4F-3A przejęli Brytyjczycy.
Po wyprodukowaniu 100 egz. F4F-3 marynarka zarządziła zmianę silnika na wersję Pratt & Whitney R-1830-86, charakteryzującą się poprawioną niezawodnością. Mimo nowej jednostki napędowej oznaczenie samolotu nie zostało zmienione. Jedynie rozróżniano wczesny i późny model produkcyjny. W październiku 1941 r. US Navy nadała samolotom F4F nazwę ”Wildcat” (Dziki Kot). Do chwili wybuchu wojny US Navy łącznie otrzymała 245 F4F, w tym 58 F4F-3A. Między lipcem 1940 a październikiem 1941 r. zbudowano 285 szt. F4F-3. Około 10 samolotów F4F-3 przebudowano na samoloty rozpoznawcze F4F-3P. Użyte zostały podczas operacji Torch- lądowanie w Afryce Północnej, w rejonie Hybrydów (w 1943 r.) oraz podczas desantu na Aleuty.
Pierwsze doświadczenia wojenne wykazały potrzebę posiadania wodnosamolotu myśliwskiego mającego zdolność operowania z przystani oraz zatok na obszarach pozbawionych lotnisk. W październiku 1942 r. US Navy skierowała jeden z seryjnych F4F-3 do wytwórni EDO, specjalizującej się w produkcji pływaków oraz przebudowie samolotów. ”Wildcat” wyposażony został w parę metalowych pływaków. Przebudowę zakończono w połowie lutego 1943 r. Został oblatany 28.02.1943 r. Samolot otrzymał oznaczenie F4F-3S ”Wildcatfish”. Próby w locie zakończyły się pomyślnie i US Navy złożyła zamówienie na 100 maszyn tego typu. Do realizacji zamówienia nie doszło. F4F-3S pod względem prędkości oraz zwrotności ustępował on wszystkim typom myśliwców wroga. Prędkość maksymalna była zbyt mała jak dla myśliwca przechwytującego, gdyż nie był on wstanie dogonić żadnego japońskiego bombowca.
W marcu 1940 r. marynarka zleciła opracowanie nowej wersji XF4F-4, która posiadałaby mechanizm składania skrzydeł. Zakłady Grumman zadecydowały na prototyp XF4F-4 przebudować seryjny F4F-3. Płaty były składane hydraulicznie na płask wzdłuż boków kadłuba. Było to własne, oryginalne rozwiązanie Grummana. Na żądanie Royal Navy wzmocniono uzbrojenie, montując dwa dodatkowe nkmy Browning M-2 kal. 12,7 w płatach. Prototyp XF4F-4 oblatany został 14.04.1941 r. i skierowany do prób. Ocena ogólna samolotu była pozytywna, choć osiągi XF4F-4 były nieco słabsze niż F4F-3. Aby obniżyć masę samolotu zastąpiono skomplikowany hydrauliczny mechanizm składania płatów o wiele prostszym- ręcznym. Tak przebudowany prototyp zaakceptowany został przez US Navy, która złożyła zamówienie na 1169 F4F-4. Jako pierwsze w nową wersję uzbrojone zostały dywizjony myśliwskie na lotniskowcach USS Yorktown, USS Enterprise i i tuż przed bitwą pod Midway. Dzięki składanym skrzydłom liczba hangarowanych myśliwców na lotniskowcach typu Yorktown wzrosła z 18 do 27, czyli ok 50%. Dzięki opracowanej taktyce oraz sprzyjającym warunkom w rejonie Guadalcanalu ”Wildcatom” po raz pierwszy w wojnie nad Pacyfikiem udało się wywalczyć panowanie w powietrzu. W celu zwiększenia zasięgu zaczęto podczepiać pod F4F-4 dodatkowe zbiorniki paliwa. W jednej z pierwszych misji samoloty wyposażone w dodatkowe zbiorniki paliwa, w rejonie Nowej Georgii zaskoczyły i zestrzeliły ok. 20 japońskich samolotów, które nie spodziewały się napotkać wroga tak daleko od jego baz. Część F4F-4 przebudowanych zostało w warsztatach naprawczych na wersję fotorozpoznawczą F4F-4P. Ich liczba nie jest znana. W trakcie produkcji seryjnej zakłady Grumman zaproponowały zmianę jednostki napędowej na silnik Pratt & Whitney R-1830-90. Dla nowej odmiany zarezerwowano oznaczenie F4F-4A, jednak nie podjęto produkcji seryjnej tego samolotu. Oznaczenie F4F-4B używane było w stosunku do samolotów dostarczanych brytyjczykom. Łącznie do końca 1942 r. zakłady Grumman wyprodukowały 1169 samolotów F4F-4.
Na początku 1941 r. zakłady Grumman otrzymały zlecenie opracowania wariantu F4F przystosowanego do dalekiego rozpoznania. W tym celu seryjny F4F-4 został przebudowany na prototyp F4F-7. Z maszyny usunięto mechanizm składania płata oraz uzbrojenie. Dzięki temu skrzydło zamieniono w potężny zbiornik paliwa o pojemności 2081 l., całkowita pojemność zbiorników wynosiła ok. 2570 l. Pozwalało to utrzymać się w powietrzu prawie 24 h i przelecieć dystans 5953 km. Za kabiną pilota zamontowana została kamera fotograficzna. Prototyp F4F-7 oblatano 30.12.1941 r. Po zakończonych pomyślnie próbach zakłady Grumman otrzymały zamówienie na 100 samolotów F4F-7. Jednak po ukończeniu 21 egz., US Navy kontrakt anulowała a pozostałe samoloty ukończono jako F4F-3. Zostały one przekazane do jednostek treningowych. W kwietniu 1942 r. dwa pierwsze seryjne F4F-7 przeleciały bez międzylądowań z ze wschodniego na zachodnie wybrzeże. Po raz pierwszy bojowo samoloty użyte zostały w rejonie Guadalcanalu, gdzie wykonywały różnego typu misje rozpoznawcze daleko za liniami wroga.
W połowie 1942 r. wytwórnia Grumman była bardzo mocno przeciążona pracą, dlatego produkcję seryjną przekazano firmie General Motors. W połowie 1942 r. zakłady dotychczas produkujące samochody przystosowano do produkcji lotniczej. Otrzymały one nazwę Eastern Aircraft Division General Motors Corporation. Samoloty otrzymały oznaczenie FM-1. Pierwsza partia zmontowana została z części dostarczonych przez wytwórnie Grummana. FM-1 pierwszy lot odbył 1.09.1942 r. Do końca roku dostarczono 21 FM-1 zmontowanych z części Grummana. Od 1943 r. Eastern Aircraft całkowicie przejął wytwarzanie ”Wildcata”. Pierwszych dziesięć FM-1 miało identyczne uzbrojenie jak F4F-4, wkrótce jednak usunięto ze skrzydeł dwa nkmy kal. 12,7 mm. Ogółem wyprodukowano 909 FM-1. Produkcja ”Wildcata” była kontynuowana równolegle z myśliwcami pokładowymi nowszej generacji- Grumman F6F ”Hellcat” i Chance Vought F4U ”Corsair”. Lecz ”Wildcat” dzięki swoim zaletom stanowił idealne wyposażenie produkowanych masowo lotniskowców eskortowych.
Zakłady Grumman zakończyły produkcję F4F-4 w maju 1943 r. Wcześniej zbudowano jednak dwa prototypy nowej wersji XF4F-8. Nowa wersja miała być maksymalnie odciążona i dostosowana do operowania z pokładów małych lotniskowców eskortowych, na których wykorzystywanie samolotów F6F ”Hellcat” uznano za niecelowe. Pierwszy prototyp XF4F-8 oblatano 8.11.1942 r. Drugi, poprawiony prototyp przeszedł pomyślnie badania w locie, które wykazały niewielki wzrost osiągów. Na początku 1943 r. marynarka wojenna zleciła wprowadzenie do produkcji seryjnej XF4F-8. Produkcję zlecono zakładom Eastern Aircraft Division General Motors Corporation. Nowa wersja otrzymała oznaczenie FM-2. Pierwszy seryjny egzemplarz zbudowano w czerwcu 1943 r. a do końca roku przekazano 310 szt. Do maja 1945 r. wyprodukowano 4777 (lub 3720) FM-2, z których 370 (lub 340) przekazano lotnictwu morskiemu Wielkiej Brytanii. FM-2 operowały głównie z małych lotniskowców eskortowych. Zapewniały one osłonę przeciwlotniczą podczas operacji desantowych oraz wspierały działania wojsk lądowych. W celu zwiększenia siły ofensywnej FM-2, ostatnie 1400 egz. otrzymały zaczepy dla 6 wyrzutni rakiet lotniczych typu kal. 127 mm. Wg [1]- ogółem wyprodukowano 7251 ”Wildcatów” i ”Martletów” w tej liczbie 5280 maszyn zbudowanych w Eastern Aircraft oraz 1971 egz. przez wytwórnię Grumman.
W 1939 r. lotnictwo marynarki francuskiej złożyło zamówienie na 81 samolotów Grumman F4F-3. Samoloty miały stanowić uzbrojenie trzech lotniskowców. Samoloty otrzymały oznaczenie Grumman G-36A i nieco różniły się od F4F-3. Zastosowano silnik Wright R-1820-G 205A ”Cyclone”. Samoloty wyposażone miały być w francuskie uzbrojenie i osprzęt. Do realizacji kontraktu jednak nie doszło ze względu na upadek Francji. Wyprodukowanymi samolotami zainteresowali się brytyjczycy. Zakłady Grumman, w lipcu i sierpniu 1940 r., wysłały G-36A do Wielkiej Brytanii. Po zamontowaniu nowego osprzętu i uzbrojenia (czterech nkmów kal.12,7 mm) przekazane zostały Fleet Air Arm. G-36A otrzymały oznaczenie ”Martlet” Mk I. 25.12.1940 r. ”Martlety” z 804 dywizjonu myśliwskiego FAA zestrzeliły Junkersa Ju-88A przeprowadzającego lot rozpoznawczy nad Scapa Flow. Prawie równocześnie z zamówieniem francuskim, 100 samolotów F4F-3 zamówili Brytyjczycy. Zastosowano silnik Pratt & Whitney S3C4-G. Jednak w trakcie wizyty Brytyjczycy dowiedzieli się o pracach nad nową wersją F4F-4 mającą mieć składane skrzydła. Nowa wersja samolotu ze składanymi skrzydłami była o wiele atrakcyjniejsza i Brytyjczycy uzyskali zgodę na dostawy nowych samolotów. Pierwszą partię G-36B (10 egz.) dostarczono między październikiem 1940 a kwietniem 1941 r. Ogółem na wyspy brytyjskie dotarło 46 maszyn tego typu, natomiast pozostałe 54 samoloty dostarczono do Indii i służyły na Dalekowschodnim Teatrze Działań. Początkowo G-36B miały otrzymać oznaczenie ”Martlet” Mk I, lecz po przejęciu partii francuskich G-36A zmieniono je na ”Martlet” Mk II. Jako pierwsze trafiły na wyposażenie 802 dywizjonu myśliwskiego FAA, część którego zaokrętowano na pierwszy brytyjski lotniskowiec eskortowy HMS Audacity.
W marcu 1941 r. załadowano na statek i wysłano dla marynarki greckiej 30 egz. F4F-3A. Jednak inwazja wojsk niemieckich na Grecję pokrzyżowała plany i statek zawinął do Gibraltaru. Samoloty przejęli brytyjczycy, którzy wcielili je do 805 i 806 dywizjonu myśliwskiego FAA. Otrzymały one oznaczenie ”Martlet” Mk III. Samoloty tego typu operowały głównie z baz lądowych w basenie Morza Śródziemnego. W połowie 1942 r. rozpoczęto dostawy do Wielkiej Brytanii samolotów F4F-4B, napędzanych silnikami Wright R-1820-40B i o wzmocnionym uzbrojeniu. Otrzymały one oznaczenie ”Martlet” Mk IV. Pierwsze samoloty trafiły w lipcu 1942 r. do 892 dywizjonu myśliwskiego FAA. Łącznie Brytyjczycy otrzymali 220 sztuk F4F-4B. Gdy produkcję ”Wildcatów”, przeniesiono z wytworni Grumman do zakładów General Motors, przejęły one zamówienie złożone przez FAA. Samoloty FM-1 nieco różniące się od F4F-4 otrzymały oznaczenie ”Martlet” Mk V. Zamówiono 312 samolotów. Stanowiły one wyposażenie lotniskowców eskortowych, osłaniając konwoje przemierzające Atlantyk. Na początku 1944 r. Brytyjczycy zaczęli otrzymywać samoloty FM-2. Otrzymały one nazwę ”Martlet” Mk VI, wkrótce zmienioną na ”Wildcat” Mk VI. W marcu 1944 r. w ramach przygotowań Royal Navy do działań na Pacyfiku postanowiono m.in. ujednolicić nazewnictwo samolotów. Łącznie Royal Navy otrzymała 370 (lub 340) FM-2.
Po raz pierwszy bojowo ”Wildcatów” jak wyżej wspomniano użyli Brytyjczycy. Myśliwce ”Martlet” 25.12.1940 r. nad Scapa Flow zestrzeliły niemiecki samolot rozpoznawczy Junkers Ju-88. Jednak ”Martlety” na Europejskim Teatrze Działań Wojennych widywane były niezmiernie rzadko. O wiele większą rolę odegrały na Pacyfiku. ”Wildcat” był w pierwszej fazie wojny nad Pacyfikiem podstawowym amerykańskim samolotem pokładowym. Był on w owym czasie jedynym alianckim samolotem myśliwskim na Dalekim Wschodzie mogącym nawiązać równorzędną walkę ze słynnym Mitsubishi A6M ”Reisen” (”Zero”). 7.12.1941 r. pierwsze ”Wildcaty” zostały zniszczone na ziemi podczas nalotu na Pearl Harbor. Samoloty F4F wzięły udział w obronie wyspy Wake. Mimo znacznych strat obrońcy Wake dzielnie odpierali ataki wroga. 9.12.1941 r. ”Wildcat” z 211 dywizjonu zestrzelił japoński bombowiec G3M ”Nell”. Było to pierwsze zwycięstwo powietrzne uzyskane na tym typie samolotu w wojnie nad Pacyfikiem. Ocalałe na wyspie F4F bohatersko wspierały obronę, przyczyniając się do odparcia pierwszego desantu. Podczas walk kpt. Henry T. Elrod zatopił lekkimi bombami japoński niszczyciel! Na początku lutego 1942 r. po raz pierwszy w akcji wzięły ”Wildcaty” operujące z pokładów lotniskowców. Podczas ataków na wyspy Gilberta i Marshalla F4F zestrzeliły co najmniej dwa myśliwce A5M4 ”Claude”. ”Wildcaty” pozostawały w linii praktycznie przez cały okres zmagań nad Pacyfikiem. Były one podstawowym myśliwcem marynarki wojennej do 1943 r. biorąc udział m.in. w bitwach: na Morzy Koralowym, o Midway, podczas lądowania w Afryce Północnej oraz przewlekłych walkach o Guadalcanal. Zakończyły swą karierę na pokładach lotniskowców eskortowych zwalczając wrogie okręty podwodne oraz osłaniając siły inwazyjne. Wykorzystywane były również przez dywizjony obserwacyjne piechoty morskiej m.in. do korygowania ognia artylerii. W latach 1941-1943, gdy ”Wildcaty” były podstawowym myśliwcem US Navy zestrzeliły ponad 900 samolotów wroga tracąc jedynie 178. Dawało to doskonały stosunek zwycięstw do strat własnych 5:1.
W Polsce.
W drugiej połowie lat 1930-tych wystąpił ostry kryzys sprzętowy w jednostkach myśliwskich. Podstawowe wyposażenie stanowiły już wówczas przestarzałe górnopłaty PZL P-11 i PZL P-7. Projekt samolotu myśliwskiego LWS-4 został odrzucony, natomiast projekty PZL-50 i PZL-45 stanowiły zbyt odległą perspektywę. W ten sposób powstała kilkuletnia luka w wyposażeniu polskiego lotnictwa w nowoczesne samoloty myśliwskie. Aby ją wypełnić na początku 1939 r. zdecydowano się dokonać zakupów zagranicznych samolotów myśliwskich.
W czerwcu Polska otrzymała oferty amerykańskie na myśliwce Curtiss ”Hawk 75A”, Brewster F-2A ”Bufallo” i Grumman G-36 ”Wildcat”. Do ich zakupu nie doszło z przyczyn przede wszystkim finansowych i terminowych. Pierwszeństwo uzyskała oferta francuska (Morane-Saulnier MS-406C1).
W latach 1945-1947 na samolocie Grumman "Wildcat" wykonywał loty w Aircraft and Armament Experimental Establishment (Instytut Doświadczalny Samolotów i Uzbrojenia) w Boscombe Down legendarny polski pilot doświadczalny Janusz Żurakowski.
Konstrukcja:
Jednomiejscowy średniopłat o konstrukcji metalowej.
Podwozie klasyczne chowane w locie. W tylnej części kadłuba hak do lądowania na lotniskowcu. W wersji wodnosamolotu F4F-3S- dwa metalowe jednoredanowe pływaki przymocowanych do kadłuba i skrzydeł.
Uzbrojenie:
- XF4F-1, 1 stały karabin maszynowy kal. 7,62 mm i 1 stały najcięższy karabin maszynowy kal. 12,7 mm,
- XF4F-2, 2 stałe, zsynchronizowane, karabiny maszynowe kal. 7,62 mm lub 1 kal. 12,7 mm i 1 kal. 7,62 mm. Istniała również możliwość zamontowania 2 dodatkowych karabinów maszynowych kal. 12,7 mm lub zamiast nich 2 bomby po 45 kg,
- XF4F-3, F4F-3, początkowo 2 stałe karabiny maszynowe kal. 7,62 mm w kadłubie i 2 najcięższe karabiny maszynowe kal. 12,7 mm w płatach, później 4 najcięższe karabiny maszynowe Colt Browning M2 kal. 12,7 mm w płatach,
- F4F-3, F4F-3A, F4F-3S, FM-1, FM-2, ”Martlet” Mk I, Mk II, Mk III, Mk V, Mk VI, 4 najcięższe karabiny maszynowe Colt Browning M2 kal. 12,7 mm,
- F4F-4, ”Martlet” Mk IV, 6 najcięższych karabinów maszynowych Colt Browning M2 kal. 12,7 mm,
- Grumman G-36A, 6 karabinów maszynowych Darne kal. 7,65 mm,
- XF4F-8, 4 najcięższe karabiny maszynowe Colt Browning M2 kal. 12,7 mm w płatach.
- FM-2, 4 najcięższe karabiny maszynowe Colt Browning M2 kal. 12,7 mm w płatach oraz 6 wyrzutni niekierowanych pocisków rakietowych HVAR kal. 127 mm.
Silnik:
- XF4F-2, o układzie podwójnej gwiazdy, zaopatrzony w jednostopniową sprężarkę, Pratt & Whitney R-1830-66 o mocy startowej 782 kW (1064 KM),
- XF4F-3, silnik Pratt & Whitney XR-1830-76 ”Twin Wasp” z dwustopniową sprężarką, o mocy startowej 897 kW (1220 KM),
- F4F-3, F4F-3S, F4F-4, F4F-7, FM-1, ”Martlet” Mk V, silnik Pratt & Whitney R-1830-76 lub 86 o mocy 897 kW (1220 KM),
- XF4F-5, silnik Wright R-1820-40 o mocy 897 kW (1220 KM),
- F4F-3A, ”Martlet” Mk III, XF4F-6, silnik Pratt & Whitney R-1830-90 z jednostopniową sprężarką, o mocy 895 kW (1217 KM),
- XF4F-8, silnik Wright XR-1820-56 ”Cyclone” z jednostopniową sprężarką o mocy 971 kW (1320 KM),
- FM-2, ”Martlet” Mk VI, silnik Wright R-1820-56W ”Cyclone” o mocy startowej 993 kW (1350 KM),
- G-36A ”Martlet” Mk I silnik Wright R-1820-G 205A ”Cyclone” o mocy 897 kW (1220 KM),
- G-36B ”Martlet” Mk II silnik Pratt & Whitney S3C4-G o mocy 897 kW (1220 KM),
- ”Martlet” Mk IV silnik Wright R-1820-40B lub Pratt & Whitney R-1830-76 lub 86 o mocy 897 kW (1220 KM).
Dane techniczne (wg [1]):
Rozpiętość |
Długość |
Wysokość |
Masa |
Masa |
Prędkość |
Pułap |
Zasięg |
|
Model |
[m] |
[m] |
[m] |
[kg] |
[kg] |
[km/h] |
[m] |
[km] |
XF4F-2 |
10,36 |
7,77 |
1830 |
2440 |
466 |
8350 |
1190 |
|
XF4F-3 |
11,58 |
8,53 |
2,8 |
2200 |
2763 |
537 |
10210 |
1460 |
F4F-3 |
11,58 |
8,8 |
2,8 |
2372 |
3200 |
532 |
11270 |
1380 |
F4F-3A |
11,58 |
8,8 |
2,8 |
2362 |
3108 |
502 |
10450 |
1330 |
F4F-3S |
11,58 |
11,9 |
5,5 |
2814 |
3791 |
388 |
8450 |
965 |
XF4F-5 |
11,58 |
8,9 |
2213 |
2746 |
492 |
10820 |
||
XF4F-6 |
11,58 |
2258 |
3200 |
513 |
10360 |
|||
F4F-7 |
11,58 |
9,07 |
2,8 |
2471 |
4678 |
498 |
8200 |
5955 |
F4F-4 |
11,58 |
8,8 |
2,8 |
2670 |
3970 |
514 |
10360 |
1240/2050 |
FM-1 |
11,58 |
8,8 |
2,8 |
|||||
FM-2 |
11,58 |
8,8 |
3,0 |
2510 |
3725 |
518 |
10850 |
1450/2170 |
Źródło:
[1] Zalewski K. ”F4F Wildcat”. Nowa Technika Wojskowa nr 12/1994 i 1/1995.[2] Cynk J. B. ”Polskie lotnictwo wojskowe w okresie międzywojennym”. Lotnictwo nr 11/2004.
[3] Zuk B. "Janusz Zurakowski. Legend in the skies.", St. Catharines 2004 via "Niepolskie Statki Powietrzne Polskich Lotników"