SZD-43 "Orion", 1971
Konstruktorami szybowca byli inżynierowie Jerzy Śmielkiewicz, Tadeusz Łabuć i Jan Knapik. ”Orion” powstał w bardzo krótkim czasie. Dokumentacja konstrukcyjna została wykonana w rekordowo krótkim czasie 3 miesięcy. Zastosowano mieszany typ konstrukcji drewno-metal-laminat. Równolegle z dokumentacją konstrukcyjną powstawała dokumentacja technologiczna i oprzyrządowanie. Budowa szybowców przebiegała w trudnych warunkach produkcyjnych ze względu na szeroko zakrojoną kooperację między zakładami przedsiębiorstwa, będącą na ukończeniu przebudową pomieszczeń produkcyjnych oraz biegnącą równolegle budowę ”Jantarów”. Niemniej jednak w rok od momentu rozpoczęcia prac konstrukcyjnych nastąpił oblot pierwszego prototypu, w dniu 30.12.1971 r., a w cztery miesiące później drugiego.
W ciągu pierwszego półrocza 1972 r. przeprowadzono cykl prób w locie, wprowadzono niezbędne zmiany konstrukcyjne i po zakończeniu prób przekazano oba szybowce Aeroklubowi PRL. W czasie prób stwierdzono, że szybowiec jest prawidłowy i przyjemny w locie. Próby w locie, prace wyposażeniowe oraz loty zapoznawcze i treningowe kadry trwały do momentu wyjazdu ekipy na Mistrzostwa. Dwa ”Oriony” nasi reprezentanci dostali na tyle wcześnie, że mogli na nich wystartować już w Szybowcowych Mistrzostwach Polski. Okazało się przy tym, że nowe szybowce górują nad ”Cobrami 15” tak bardzo, że po drugiej konkurencji Franciszek Kępka i Jan Wróblewski startujący na ”Orionach” wycofali się z zawodów, latając poza konkurencją i traktując mistrzostwa jako trening. Szybowce spotkały się z pozytywną oceną zawodników, a wyniki osiągnięte przez nich na Szybowcowych Mistrzostwach Świata w Vrsacu w Jugosławii przeszły najśmielsze oczekiwania: Jan Wróblewski zajął pierwsze (i drugi w karierze mistrzowski tytuł), a Franciszek Kępka trzecie miejsce (i trzeci w karierze tytuł II wicemistrza świata) w klasie standard.
Po zawodach jeden z nich został dość szybko skasowany w wypadku, a jego fragment (tylna część należy do rozbitego ”Jantara”) można zobaczyć na pomniku w Lesznie Wielkopolskim, drugi znajduje się w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.
Konstrukcja:
Jednomiejscowy grzbietopłat o konstrukcji mieszanej drewno-metal-laminat.
Skrzydło dwudzielne, o obrysie trapezowym. Konstrukcja półskorupowa, dźwigarowa z pokryciem sklejkowym formowanym w betonowym foremniku negatywowym, z pokryciem zewnętrznym z laminatu epoksydowego. Lotki laminatowe, bezszczelinowe. Hamulce aerodynamiczne laminatowe, na górnej i dolnej powierzchni skrzydła.
Kadłub kijankowy- przednia część o konstrukcji drewnianej z pokryciem z laminatu epoksydowego, w części zaskrzydłowej bezwręgowa rura duralowa z metalowym statecznikiem kierunku. Zaczep holowniczy zabudowany w okolicach sterownicy. Kabina zakryta.
Usterzenie w układzie T. Stery kierunku i wysokości laminatowe. Ster wysokości dwuczęściowy.
Podwozie jednotorowe, główne chowane w locie, z tyłu małe kółko z pełnej gumy.
Wyposażenie: podstawowy zestaw przyrządów. Przystosowany do zabudowy aparatury tlenowej SAT-5 oraz radiostacji RS-3A.
Dane techniczne SZD-43 (wg [2]):
Rozpiętość- 15,0 m, długość- 7,31 m, wysokość- 1,6 m, powierzchnia nośna- 11,6 m2.
Masa własna- 215 kg, masa użyteczna- 140 kg, masa startowa bez balastu- 373 kg, masa startowa z balastem max- 442 kg.
Prędkość dopuszczalna- 250 km/h, prędkość minimalna- 69 km/h, doskonałość max- 40 przy prędkości 92 km/h, opadanie minimalne- 0,62 m/s przy prędkości 86 km/h.
Źródło:
[1] ”Polskie szybowce”[2] ”Szybowcowy zakątek Pepego (Piotra Puchalskiego)”
[3] Kubańca J., Knapik J. ”Szybowiec wysokowyczynowy SZD-43 Orion”. Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 7/1973.
[4] ”Fotograficzny Rejestr Szybowców”