PZL-27, 1934

Samolot pasażerski, pocztowy. Polska.
Samolot pasażerski i pocztowy PZL-27. (Źródło: archiwum).

Gdy Ministerstwo Komunikacji zwróciło uwagę na rozwój szybkich pocztowych linii lotniczych na świecie w początku lat 1930- tych, został zamówiony w Państwowych Zakładach Lotniczych szybki samolot pocztowy. Projekt opracował w 1933 r. inż. Zbysław Ciołkosz, który przeniósł się do PZL z PWS. Ponieważ konstruktor miał doświadczenie w konstrukcjach drewnianych i spawanych, zaprojektował samolot konstrukcji mieszanej, choć wytwórnia PZL specjalizowała się w konstrukcjach metalowych. Rozwiązanie konstrukcyjne płata i kadłuba samolotu nawiązywało do poprzedniej konstrukcji Ciołkosza- samolotu PWS-54. Jako napęd zostały zastosowane trzy silniki rzędowe po 96 kW, przy czym silniki boczne zawieszono nisko pod płatem- w celu zapewnienia dogodnego dostępu przy obsłudze.

PZL-27 był pierwszym polskim samolotem z chowanym podwoziem. W celu uzyskania dużej smukłości kadłuba miejsca załogi i pasażerów były w jednym szeregu.

Prototyp PZL-27 został zbudowany w 1934 r. i obla­tany we wrześniu lub październiku 1934 r. Model PZL-27 pokazano w jesieni 1934 r. na Salonie Paryskim.

Samolot początkowo miał śmigła meta­lowe, później drewniane. W 1935 r. przeszedł próby w IBTL, które wykazały, że zbyt mała sztywność płata powoduje pękanie zbiorników paliwa znajdujących się w płacie. Zmusiło to do zmiany zamocowania zbiorników i usztywnie­nia płata. W celu zwiększenia skuteczności lotek zmieniono ich wychylenia. Dla zwiększenia prędkości maksymalnej, proponowano użycie silników "Gipsy Six" po 147 kW (200 KM).

Samolot po raz pierwszy został zademonstrował publicz­nie na Mityngu Lotniczym (14- 15.09.1935 r.) w Warszawie podczas otwarcia zawodów balonowych Gordon- Bennett. Przeprowadzone w PLL "Lot" w latach 1935- 1936 próby eksploatacyjne wykazały, że samolot jest mało ekonomiczny w użytkowaniu i ma stosunkowo niskie osiągi.

Gdy w 1936 r. pojawił się jego konkurent, dwusilnikowy RWD-11, okazało się, iż PZL-27 znacznie mu ustępuje.

W 1937 r. prototyp samolotu PZL-27 został zakupiony przez lotnictwo wojskowe dla Instytutu Technicznego Lotnictwa, gdzie wykorzystywany był do przewozu ładunków. W 1937 r. został rozbity w rejonie Piaseczna.

Konstrukcja.
Górnopłat wolnonośny o konstrukcji mieszanej. Załoga- 2 osoby, pasażerów- 5.
Płat trapezowy z eliptycznymi koń­cami, niedzielony, drewniany, o fokkerowskiej konstrukcji, dwudźwigarowy (dźwigary skrzynkowe), kryty sklejką brzozową. Profil Bobek 4 o gru­bości 14,2%. Lotki wychylane różnicowe, wyważone statycznie i dynamicznie, z klapkami. Klapy szczelinowe. Kadłub z rur stalowych chromomolibdenowych, kryty płótnem na szkielecie z listew drewnianych. Kabina załogi oddzielona od silnika ścianą ogniową. Z przodu fotel pilota, za nim fotel mechanika-radiotelegrafisty. Drzwi do kabiny załogi z prawej strony kadłuba. Kabina pasażerska oświetlona, wentylowana i ogrzewana. Fotele metalowe, ustawione w rzędzie jeden za drugim. Za kabiną pasażerską bagażnik na pocztę o wymiarach 0,75x1,0x0,85m.
Usterzenie spawane z rur stalowych, kryte płótnem. Statecznik poziomy przestawialny w locie.
Podwozie klasyczne, chowane w locie. Podwozie główne dwukołowe, dwugoleniowe, z amortyzatorami Dunlop z krążków gumowych, chowane ręcznym mechanizmem korbowym do tyłu w gon­dole silnikowe. Płoza ogo­nowa amortyzowana gumą.

Wyposażenie- zestaw przyrządów pilotażowo- nawigacyjnych do lotu bez widocz­ności ziemi i kontroli pracy silnika.
Radiostacja.

Napęd- 3 silniki chłodzone powietrzem, czterocylindrowe, rzędowe De Havilland ”Gipsy Major I” o mocy nominalnej 88 kW (120 KM) i maksymalnej 96 kW (130 KM) każdy.
Łoże środkowego silnika amortyzo­wane. Osłony silników duralowe, łatwo odejmowane. Śmigła dwułopatowe stałe, drewniane lub metalowe Letov. Dwa zbiorniki z blachy aluminiowej w skrzy­dłach w pobliżu kadłuba. Normalny zapas paliwa 350 l.

Dane techniczne PZL-27 (wg [2]):
Rozpiętość- 13,6 m, długość- 10,74 m, wysokość- 2,52 m, powierzchnia nośna- 25,16 m2.
Masa własna- 1450- 1470 kg, masa użyteczna- 850- 870 kg, masa całkowita- 2320 kg.
Prędkość max- 266 km/h, prędkość przelotowa- 238 km/h, prędkość min.- 96 km/h, wznoszenie- 3,8 m/s, pułap- 4000 m, zasięg- 700 km.

Galeria

  • Samolot pasażerski i pocztowy PZL-27. (Źródło: ze zbiorów CardPlane).
  • PZL-27, widok z przodu. (Źródło: ze zbiorów CardPlane).
  • PZL-27, plany modelarskie. (Źródło: Modelarz nr 3/1958).
  • PZL-27, widok z tyłu. (Źródło: archiwum).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[3] Glass A. ”Samoloty PZL 1928-1978”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1980.
[4] Glass A. "Polskie konstrukcje lotnicze do 1939". Tom 3. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2008.

blog comments powered by Disqus