Orlican VT-16 (M-25, M-28) "Orlik", 1959
Szybowiec "Standard" konstrukcji inż. Jirzigo Maitejczka oblatany został w 1959 r. Od tej pory przechodzili szereg ewolucji. Pierwsza wersja nosząca oznaczenie VT-15 (lub M-15) przeznaczona była na mistrzostwa świata w 1960 r. W zawodach tych jednak szybownicy CSRS nie brali udziału.
Szybowiec skierowany do produkcji seryjnej, który otrzymał skrzydła o rozpiętości 16,0 m, otrzymał oznaczenie VT-16 "Orlik". Szybowce używane były w aeroklubach.
Na Szybowcowe Mistrzostwa Świata w Argentynie w 1963 r. przygotowano nową wersję o rozpiętości skrzydeł 18 m, oznaczoną symbolem M-28 i M-25 (wg [5]- była to wersja VT-116 "Orlik II"). Jego doskonałość wynosiła 37. Jednak Czechosłowacy na mistrzostwa nie pojechali.
Wersja VT-116 "Orlik II" została opracowana w 1963 r. Przeznaczony jest w zasadzie do lotów prędkościowych i wysokościowych, może służyć również jako maszyna treningowo- wyczynowa w klubach, jednak akrobacja jest na nim zakazana. Nowa wersja wyróżnia się zewnętrznie, w stosunku do poprzedniego typu, przede wszystkim wyrównaniem grzbietowego wgłębienia w środkowej partii kadłuba (przy przejściu: skrzydła- kadłub), nowym kształtem steru kierunkowego, i skrzydłami o profilu laminarnym.
W Polsce.
Na szybowcach Orlican VT-16 ”Orlik” latali również polscy szybownicy, np.:
- w połowie sierpnia 1963 r. odwiedził lotnisko w Vrchlabi szybowcowy wicemistrz świata Jerzy Popiel. Podczas pobytu w szkole szybowcowej zapoznał się z nowościami technicznymi czechosłowackiego szybownictwa. Skorzystał z zaproszenia kolegów z CSRS i wykonał lot zapoznawczy na M-25,
- Julian Ziobro i Andrzej Kmiotek startowali na szybowcach VT-16 podczas VI Międzynarodowych Mistrzostw Szybowcowych Czechosłowacji (Vrchlabi, 1964 r.), zajmując odpowiednio 1 i 31 miejsce,
- w październiku 2005 r. Zdzisław Borawski latał na szybowcu VT-16 w słowackiej Nitrze.
Konstrukcja VT-116.
Jednomiejscowy wolnonośny górnopłat o konstrukcji drewnianej, z zastosowaniem detali złożonych z laminatów.
Skrzydła o profilu laminarnym. Konstrukcja drewniana, wypełniacz skrzydeł wykonany z piany polistyrenowej. Klapy hamulcowe, wykonane z blachy duralowej, wysuwają się obustronnie.
W przedzie kadłuba znajduje się zaczep do holowania za samolotem, z boku- do startu za wyciągarką. Kabina zakryta.
Podwozie jednotorowe, składające się z kółka głównego i płozy ogonowej.
Do montażu i demontażu szybowca potrzeba co najmniej 6 ludzi.
Dane techniczne VT-16 "Orlik" (wg [3]):
Rozpiętość- 16,0 m, długość- 7,54 m, wyoskość- 1,6 m, powierzchnia nośna- 12,8 m2.
Masa własna - 224 kg; masa w locie - 300 kg; masa w locie max- 320 kg.
Prędkość dopuszczalna (z otwartymi hamulcami)- 200 km/h, prędkość holowania za samolotem- 144 km/h, prędkość startu za wyciągarką- 110 km/h, prędkość minimalna- 82 km/h, doskonałość max- 32 przy prędkości 74 km/h, opadanie max- 0,56 m/s. przy prędkości 82,5 km/h.
Dane techniczne VT-116 "Orlik II" (wg [5]):
Rozpiętość- 16,0 m, długość- 7,55 m, wysokość- 1,68 m, powierzchnia nośna- 12,80 m2.
Masa własna- 220 kg, masa w locie max- 320 kg.
Prędkość max- 210 km/h, prędkość max w locie na holu- 140 km/h, prędkość max przy starcie za wyciągarką- 110 km/h, prędkość minimalna- 65 km/h, doskonałość max przy prędkości 75 km/h- 33; minimalne opadanie przy prędkości 67 km/h- 0,6 m/s.
Galeria
Źródło:
[1] Borawski Z. ”Na żaglu w Nitrze”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2006.[2] Konieczny J. R. "Vrchlabi 1964". Skrzydlata Polska nr 33/1964.
[3] "Szybowiec wyczynowy klasy standard VT-16 Orlik (CSRS)". Skrzydlata Polska nr 33/1964.
[4] (jtj) "Rozmaitości z Czechosłowacji". Skrzydlata Polska nr 38/1963.
[5] Konieczny J. R. "Orlik i śmigłowce". (Źródło: Skrzydlata Polska nr 2/1965).