Warshavsky aparat latający, 1905

Projekt pionierskiego aparatu latającego. Polska / USA.
Aparat latający wg patentu Aarona W. Warshavsky'ego. Rzut z góry na powierzchnie nośno- napędowe i sterowe. (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).

W dniu 18.04.1905 r. Aaron W. Warshavsky zgłosił w USA do opatentowania aparat latający. Patent nr 94.301 uzyskał 28.12.1909 r.

Układ aparatu latającego charakterystyczny rozwiązaniem powierzchni nośno- napędowej w postaci wirnika pracującego na osi po­ziomej. Szkielet aparatu opatrzono czterema zespo­łami wirników, sytuując je po dwa, symetrycznie po obu stronach aparatu, z przodu i z tyłu. Pracują na osiach poziomych, biegnących w poprzek szkieletu, na napędzie zespolonym (z centralnie umieszczonego w kadłubie silnika spalinowego), za pośrednictwem głównego wału napędowego, systemu przekładni zębatych oraz sprzęgieł.

Wirniki nośno-napędowe to wirniki czterołopatowe, których łopaty (o wielobocznym obrysie i dużej powierzchni) pracują na osiach, które są tak urządzone, że w trakcie obrotu łopaty wokół osi centralnej jest ona równocześnie obracana o 90°. W ten sposób w ruchu roboczym w dół nacisk na powietrze wywiera tylko jedna z łopat, inne usta­wione są prostopadle względem niej, eliminując opo­ry powierzchni. W ruchu jałowym łopata ta jest obra­cana a jej funkcje nośne przejmuje kolejna. Zmiana kąta nastawienia łopat jest możliwa dzięki zastosowa­niu na osi poszczególnych łopat mechanizmu krzyw­kowego sterującego położeniem łopaty w ruchu obro­towym wokół osi centralnej wirnika. Dzięki możliwo­ści zmiany wydłużenia osi, na których pracują po­szczególne łopaty (różnicowego z obu stron kadłuba) można uzyskać efekt kierowania lotem w płaszczyź­nie poziomej. Sterując z kolei wartością kąta nasta­wienia łopat w trakcie obrotu wirnika przydać można mu funkcji usterzenia wysokości. Można całkowicie odwrócić kierunek obrotu wirnika, przechodząc od lotu w przód do lotu w tył. Tak więc można używać wirnika do unoszenia, napędzania, sterowania lotem aparatu.

Galeria

  • Przekrój podłużny. (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).
  • Mechanizm zmiany kąta nastawienia łopat wirnika w trakcie ruchu obrotowego. (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).
  • Łopata wirnika, 7- mechanizm sterowania położeniem łopaty, 8- praca łopaty. (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
[2] Januszewski S. "Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2013.
blog comments powered by Disqus