Szumowski "aerobałka"- "aerotieła", 1893
W 1893 r. Joachim Szumowski patentował w Wielkiej Brytanii i w USA rozwiązanie balonu własnego pomysłu, a w 1896 r. w Rosji- doku pływającego (patent Nr 191/1896). 19.03.1892 r. zgłosił w Rosji, z kolejnymi uzupełnieniami z 25.06. i 26.11.1892 r., do opatentowania belki specjalnego typu zwane "aerobałkami" i "aerotiełami". Patent nr 70/1894 wydano mu 28.06.1894 r. Rozwiązanie patentowano również w Wielkiej Brytanii (patent nr 13.831, zgłoszony 27.07.1892 r., wydany 1.10.1892 r.) i w USA (patent Nr 511.472).
W pierwszej wersji opisanej w Rosji w zgłoszeniu patentowym z 19.03.1893 r. (Świadectwo Ochrony Nr 146/1892) miało to być urządzenie przeznaczone wyłącznie dla wydobywania statków i innych ciężarów z wody. Pomysł rozwijany w kolejnych zgłoszeniach przybrał postać rozbudowanego systemu worków powietrznych służących dla celów ratownictwa okrętowego, komunikacji lądowej (budownictwo mostowe) i transportu towarów w powietrzu. Proponował wykonanie szeregu cylindrycznych worków wypełnionych powietrzem lub gazem umieszczonych w płóciennych rękawach. Worki te (powłoki gazowe) były połączone z sobą elastycznie, posiadały autonomiczne zawory, tak, że można było wypełniać je do dowolnych wartości ciśnienia i swobodnie kształtować postać elastycznych belek nośnych, zwanych "aerobałkami". Każdy z worków gazowych był impregnowany by zapobiec stratom gazu. "Aerobałki" można było łączyć z sobą w różnych konfiguracjach- zależnie od potrzeb i wymaganego udźwigu powłok wypełnionych gazem lub powietrzem (przypominały znane nam dzisiaj materace gumowe, wypełniane powietrzem). W odniesieniu do żeglugi powietrznej proponowano połączenie szeregu worków gazowych wypełnionych np. wodorem i otoczonych z zewnątrz odpowiednią ramą nadającą aerostatowi kształt zewnętrzny. Płaską powierzchnię powłoki gazowej aerostatu łączono linami z gondolą w taki sposób, że poprzez zmianę położenia środka ciężkości układu (przemieszczanie gondoli względem powłoki gazowej) można było kierować lotem. W dowolnym punkcie lokalizowano śmigło o napędzie z silnika umieszczonego w gondoli.
18.02.1894 r. na posiedzeniu VII Oddziału IRTO E.S. Fedorow w wykładzie o "aerobałkach" Szumowskiego przedstawił możliwości ich zastosowań w żegludze powietrznej. Inż. Szumowski, obecny na posiedzeniu, demonstrował ich modele. Postanowiono wówczas spopularyzować pomysł Szumowskiego. Zadania tego podjął się recenzent projektu E.S. Fedorow i tak na łamach Zapisek IRTO opublikowano obszerne omówienie pomysłu wynalazczego Szumowskiego. Rozwijając pomysł zastosowania "aerobałek" w aeronautyce Szumowski opatentował w Wielkiej Brytanii i USA projekt sterowca, którego szkic kreślił w wyżej omawianym patencie.
Źródło:
[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.