Szumowski "aerobałka"- "aerotieła", 1893

Projekt pionierskiego balonu i sterowca. Polska / Rosja.

W 1893 r. Joachim Szumowski patentował w Wielkiej Brytanii i w USA rozwiąza­nie balonu własnego pomysłu, a w 1896 r. w Rosji- doku pływającego (patent Nr 191/1896). 19.03.1892 r. zgłosił w Rosji, z kolejnymi uzupełnieniami z 25.06. i 26.11.1892 r., do opatentowania belki specjalnego typu zwane "aerobałkami" i "aerotiełami". Patent nr 70/1894 wydano mu 28.06.1894 r. Rozwiązanie patentowano również w Wielkiej Bryta­nii (patent nr 13.831, zgłoszony 27.07.1892 r., wydany 1.10.1892 r.) i w USA (patent Nr 511.472).

W pierwszej wersji opisanej w Rosji w zgłoszeniu patentowym z 19.03.1893 r. (Świadectwo Ochrony Nr 146/1892) miało to być urządzenie przeznaczone wyłącznie dla wydobywania statków i innych cięża­rów z wody. Pomysł rozwijany w kolejnych zgłosze­niach przybrał postać rozbudowanego systemu wor­ków powietrznych służących dla celów ratownictwa okrętowego, komunikacji lądowej (budownictwo mo­stowe) i transportu towarów w powietrzu. Propono­wał wykonanie szeregu cylindrycznych worków wy­pełnionych powietrzem lub gazem umieszczonych w płóciennych rękawach. Worki te (powłoki gazowe) były połączone z sobą elastycznie, posiadały autono­miczne zawory, tak, że można było wypełniać je do dowolnych wartości ciśnienia i swobodnie kształto­wać postać elastycznych belek nośnych, zwanych "aerobałkami". Każdy z worków gazowych był impregnowany by zapobiec stratom gazu. "Aerobałki" można było łączyć z sobą w różnych konfiguracjach- zależnie od potrzeb i wymaganego udźwigu powłok wypełnionych gazem lub powietrzem (przypominały znane nam dzisiaj materace gumowe, wypełniane powietrzem). W odniesieniu do żeglugi powietrznej proponowano połączenie szeregu worków gazowych wypełnionych np. wodorem i otoczonych z zewnątrz odpowiednią ramą nadającą aerostatowi kształt ze­wnętrzny. Płaską powierzchnię powłoki gazowej aerostatu łączono linami z gondolą w taki sposób, że poprzez zmianę położenia środka ciężkości układu (przemieszczanie gondoli względem powłoki gazo­wej) można było kierować lotem. W dowolnym punkcie lokalizowano śmigło o napędzie z silnika umieszczonego w gondoli.

18.02.1894 r. na posiedzeniu VII Oddziału IRTO E.S. Fedorow w wykładzie o "aerobałkach" Szumowskiego przedstawił możliwości ich zastoso­wań w żegludze powietrznej. Inż. Szumowski, obecny na posiedzeniu, demonstrował ich modele. Postano­wiono wówczas spopularyzować pomysł Szumow­skiego. Zadania tego podjął się recenzent projektu E.S. Fedorow i tak na łamach Zapisek IRTO opu­blikowano obszerne omówienie pomysłu wynalaz­czego Szumowskiego. Rozwijając pomysł zastosowa­nia "aerobałek" w aeronautyce Szumowski opatento­wał w Wielkiej Brytanii i USA projekt sterowca, któ­rego szkic kreślił w wyżej omawianym patencie.

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
blog comments powered by Disqus