BEKAS-N, 1968
Szybowiec doświadczalny w układzie latającego skrzydła BEKAS-N został zbudowany w USA przez Witolda Kasprzyka (Witold Kasper). Stanowił dalszy rozwój szybowców doświadczalnych BKB-1 i BKB-1A. Prace nad tą konstrukcją Kasprzyk rozpoczął w 1965 r. Szybowiec był większy od szybowców BKB, posiadał zwiększone wydłużenie do 15 oraz dodano hamulce aerodynamiczne, rozchylane w tylnej części kadłuba.
Pierwsze loty szybowiec BEKAS-N wykonał 12.04.1968 r. Próby w locie wykazały, że szybowiec jest sterowny i stateczny statycznie, niezależnie od prędkości lotu. Zaprojektowana podatność giętna i skrętna skrzydła pozwalała na loty dynamiczne bez termiki (na małych wysokościach), z wykorzystaniem energii podmuchów poziomych. Szybowiec potrafił zawisnąć na ok 10 s. dzięki energii kinetycznej wiru nadskrzydłowego! Jego doskonałość wynosiła aż 44!
W 2010 r. szybowiec BEKAS-N został sprowadzony do Polski. Jego dysponentem został dr Józef Grzybowski. Elementy konstrukcji płatowca były w dobrym stanie. Szybowiec został odbudowany i przygotowany do testów w locie. Niestety 17.11.2013 r. na lotnisku Aeroklubu Stalowowolskiego w miejscowości Turbia doszło do wypadku. Podczas holowania za samolotem szybowiec spadł z wysokości kilku metrów na ziemię. W wyniku zderzenia z ziemią pilot inż. Bogusław "Bodek" Mrozek został bardzo ciężko ranny. Mimo próby reanimacji, wkrótce zmarł.
Konstrukcja:
Jednomiejscowy szybowiec w układzie latającego skrzydła o konstrukcji drewnianej.
Płat drewniany, dzielony, jednodźwigarowy, w całości kryty sklejką, stery na końcach płata. Skos płata- 13o, wznios płata- 1,30o.
Kadłub drewniany, pokryty sklejką. Kabina zakryta.
Podwozie- płoza amortyzowana pierścieniami gumowymi, koło do obsługi naziemnej.
Dane techniczne BEKAS-N (wg [2]):
Rozpiętość- 14,94 m, długość- 3,68 (wg [3]- 3,7) m, wysokość- 1,52 m, powierzchnia nośna- 15,33 m2.
Masa własna- 181 kg, masa startowa max- 295 kg.
Prędkość max- 208 km/h, prędkość max. w burzliwym powietrzu- 161 km/h, prędkość max. przy starcie za samolotem- 158 km/h , prędkość max. przy starcie za wyciągarką- 111 km/h, prędkość przeciągnięcia- 64 km/h, doskonałość max przy prędkości 96,5 km/h- 44 , opadanie minimalne przy prędkości 87 km/h- 0,61 m/s.
Źródło:
[1] Waśkiewicz J. "Witold Kasprzyk- pilot, konstruktor-odkrywca, mały wielki człowiek".
[2] Witold Kasprzyk, Stefan Brochocki.
[3] Stowarzyszenie Lotnictwa Eksperymentalnego- EAA 991.
[4] "Katastrofa Bekasa-N pod Stalową Wolą". Altair. Agencja lotnicza Sp. z o.o..
[5] Glass A., Kubalańca J. "Polskie konstrukcje lotnicze 1939-1954". Tom 5. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2013.