Bechyne Bogumił

Bogumił Bechyne, Czech działający z początkiem XX w. w Krakowie, wraz z innym Czechem- Rozumem, zbudował latach w 1909- 1910 r. w Krakowie samo­lot, wzorowany na samolocie Blériot XI ”La Manche”.

Urodził się 17.02.1883 r. w Nymburku (pow. Poděbrady) jako syn Fryderyka i Anny z domu Erdt. W Krakowie pojawił się z przełomem 1908/1909 r., kiedy to warsztat obsłu­gi samochodów Emila Rudawskiego przy pl. Kossaka zyskał przedstawicielstwo czeskiej firmy samochodo­wej Laurin i Klement. Rudawski sprowadził Bechyne’go z Mladá Boleslav, jako doświadczonego mecha­nika samochodowego. W garażach Rudawskiego po­wstał wspomniany samolot, a także silnik lotniczy konstrukcji Rozuma-Bechyne.

Po likwidacji, z przełomem 1911/1912 r., warszta­tów Rudawskiego Bechyne podjął pracę w garażach spółki akcyjnej Auto- Central Garage Star, która to spółka powstała z połączenia garaży Rudawskiego ze Spółką Omnibusów i Auto­mobilów, a wykonywała remonty i naprawy samo­chodów i silników wszelkich typów, budowała karo­serie, wynajmowała garaże, sprowadzała samochody Laurin i Kement, sprzedawała benzynę, pneuma­tyki, akcesoria samochodowe. Spółkę Omnibusów i Automobili założyli dr Feliks St. Twaróg, prezes Towarzystwa urzędników budowy tanich domów na Salwatorze, Eugeniusz Jakesch, wówczas kierownik biura Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń oraz Bogumił Bechyne, Wiosną 1911 r. zakupili oni 4 omnibusy motorowe Laurin & Kiement i urucho­mili regularną komunikację pasażerską na trasie Sal­wator, ul. Kościuszki, Zwierzyniecka, Basztowa, dworzec. Funkcjonowała od 1.07.1911 r. do października 1912 r. Upadła nie mogąc sprostać konkurencji tramwaju elektrycznego. Była to pierwsza w Polsce próba prowadzenia stałej komunikacji samochodowej w mieście.

W 1912 r. w firmie powstał samochód "Star", któ­ry zamierzano produkować seryjnie. W 1913 r. wyda­no nawet prospekt reklamowy przedstawiający "Sta­ra" i zamierzenia jego twórców. Zamierzali utworzyć w Krakowie Pierwszą Krajową Fabrykę Samochodów i Motorów (na bazie spółki Omnibusów i Automobi­li), z kapitałem akcyjnym 2 mln koron. Konstrukto­rem "Stara" był Bechyne, a jego prototyp wykonano w 3- 4 egzemplarzach. Był to mały samo­chodzik typu cyclecar. Nie udało się jednak zgromadzić kapitału, utworzyć spółki i podjąć produkcji pierw­szego samochodu osobowego skonstruowanego na terenie ziem polskich.

"Star" powstał w ledwie kilku egzemplarzach, otrzymał znakomite recenzje. Chwalili go wszyscy, którzy znaleźli okazję nim jazdy, m.in. Edward Lux, kierowca hrabiów Potockich i Jan Staber szofer hra­biów Potulickich. Prawdopo­dobnie w 1913 r. w "Starze" przy ul. Szlak w Krako­wie sfotografowano Józefa Piłsudskiego.

W 1913 r. Bechyne poślubił Józefę Galasównę, cór­kę majstra studniarskiego, ur. w 1889 r. w Krakowie. W 1921 r. Bechyne  był dyrektorem firmy Labor w Krakowie. Firma produkowała części samochodowe, m.in. odlewy aluminiowe do tłoków cylindrów silników samochodowych i lotni­czych, upadła z początkiem wielkiego kryzysu ok. 1930 r. i w tym czasie ślad po Bechyne ginie. Zapewne wyje­chał do Czechosłowacji, tam bowiem po II wojnie światowej żyło pięcioro jego dzieci (Marian, Łu­cjan, Bogumiła, Krystyna, Anna).

Konstrukcje:
Rozum-Bechyne samolot, 1910, samolot pionierski.

Źródło:

[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.
[3] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
blog comments powered by Disqus