Eurocopter EC 135, 1988
(MBB Bo-108)

Śmigłowiec wielozadaniowy. Francja/Niemcy.
Śmigłowiec sanitarny Eurocopter EC-135P2 (SP-HXC) Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. (Źródło: Krzysztof Godlewski- ”aviateam.pl”).

Na przełomie lat 1980-tych i 1990-tych XX w. firma Messerschmitt-Bölkow-Blohm (MBB) jeszcze samodzielnie rozpoczęła prace nad następcą śmigłowca MBB Bo 105- siedmiomiejscowym MBB Bo-108. Charakteryzował się on wyjątkowo dopracowaną, elegancką sylwetką. Pierwszy prototyp z dwoma silnikami Allison 250-C20R wystartował 15.10.1988 r. Kolejny egzemplarz miał powiększoną (przedłużoną i poszerzoną) część kabinową oraz silniki TurbomecaTM.319-1B. W tym samym czasie działa się prawdziwa rewolucja w europejskim przemyśle śmigłowcowym. W 1991 r. niemiecka MBB i francuska Aérospatiale, od lat ściśle współpracujące przy wojskowych programach Eurocopter ”Tiger” i NH-90, powołały w styczniu 1992 r. konsorcjum Eurocopter. Równocześnie zintensyfikowano prace projektowe nad nowymi modelami na rynek cywilny. Łącząc w sobie najlepsze osiągnięcia konstruktorów obydwu państw, MBB Bo-108 przekształcił się w Eurocopter EC-135. Śmigłowiec zapewnia bardzo wysoki poziom bezpieczeństwa lotu. Płatowiec tej maszyny jest zbudowany w zdecydowanej większości (54% masy własnej) z kompozytów. Dzięki rozwiązaniom zastosowanym w wirniku nośnym i ogonowym, udało się obniżyć hałas wytwarzany przez śmigłowiec do niższego poziomu niż wymagania, jakie stawiają bardzo rygorystyczne przepisy ICAO.

Eurocopter opracował dwie wersje śmigłowca, różniące się zespołem napędowym: EC-135P2, są to dwa silniki Pratt & Whitney PW 206B, a dla wersji EC-135T2, dwa silniki Turboméca Arrius 2B2. Pierwszy lot śmigłowca odbył się 15.02.1994 r. Śmigłowiec EC-135 stał się jednym ze sztandarowych produktów koncernu Eurocopter. Wszedł do eksploatacji w 1996 r.

Śmigłowce EC-135 używane są do: ratownictwa medycznego, misji poszukiwawczo-ratowniczych, w służbach bezpieczeństwa państwa oraz użytkowych i transportowych. Zostały dostarczone do Austrii, Czech, Danii, Hiszpanii, na Litwę, Niemiec, Rumunii, Szwajcarii, Szwecji, USA, Wielkiej Brytanii. W Rumunii maszyny będą montowane w zakładach Brasov, w których udziały wykupił koncern Eurocopter.

W Polsce.

W 2007 r. miał zostać dostarczony do Polski nowy śmigłowiec Eurocopter EC-135. Miała być to pierwsza maszyna tego typu w naszym kraju.

Śmigłowiec Eurocopter EC-135 był oferowany naszemu Lotniczemu Pogotowiu Ratunkowemu w przetargu na 23 nowe śmigłowce sanitarno-ratownicze, jako następca śmigłowców PZL Mi-2.

Konstrukcja:
Siedmiomiejscowy śmigłowiec w układzie klasycznym o konstrukcji mieszanej, metalowo-kompozytowej. Załoga- 1-2 osoby, w wersji sanitarnej- 1 lub 2 chorych na noszach oraz 3 członków personelu medycznego.
Wirnik nośny czterołopatowy z głowicą bezprzegubową. Konstrukcja łopat całkowicie kompozytowa. Ich końcówki zostały specjalnie ukształtowane w celu obniżenia poziomu wytwarzanego hałasu.
Wirnik ogonowy to otunelowane śmigło, nazywane fenestronem.
W tylnej części belki ogonowej zamontowane jest usterzenie poziome z pionowymi płytami brzegowymi, a także statecznik pionowy, w którego strukturę wkomponowano otunelowane śmigło ogonowe.

Wyposażenie- satelitarny układ nawigacyjny GPS, wyświetlacz map ruchomych firmy Honeywell lub Dornier, laserowy radar Dornier Hellas, służący do wykrywania przeszkód terenowych, głowica obserwacyjna (z boku kadłuba), zawierającą stabilizowane giroskopowo kamery do obserwacji w zakresie światła widzialnego i w podczerwieni, reflektor-szperacz SX-16, megafon, systemy łączności i przesyłania danych z możliwością kodowania transmisji, wciągarka.

Napęd- 2 silniki:
- pierwszy prototyp Bo-108- Allison 250-C20,
- drugi prototyp Bo-108- TurbomecaTM.319-1B,
- EC-135P2- Pratt & Whitney PW 206B o mocy startowej 463 kW (630 KM) każdy,
- EC-135T2- Turboméca ”Arrius 2B2” o mocy startowej 452 kW (615 KM) każdy.

Dane techniczne EC-135P2 (wg [5]):
Średnica wirnika- 11,2 m, długość całkowita- 12,16 m, wysokość całkowita- 3,51 m.
Masa własna- 1490 kg, masa użyteczna- 1345 kg, masa startowa max- 2835 kg.
Prędkość max- 287 km/h, prędkość max lotu poziomego- 262 km/h, prędkość przelotowa- 220 km/h, prędkość wznoszenia max- 11,7 m/s, pułap operacyjny- 6095 m, pułap zawisu z wpływem ziemi- 4570 m, pułap zawisu bez wpływu ziemi- 3880 m, zasięg max- 670, zasięg max wersji o wydłużonym zasięgu- 855 km, czas lotu max- 4 h 6', czas lotu max wersji o wydłużonym zasięgu- 5 h 9'.

Dane techniczne EC-135T2 (wg [5]):
Średnica wirnika- 11,2 m, długość całkowita- 12,16 m, wysokość całkowita- 3,51 m.
Masa własna- 1490 kg, masa użyteczna- 1345 kg, masa startowa max- 2835 kg.
Prędkość max- 287 km/h, prędkość max lotu poziomego- 262 km/h, prędkość przelotowa- 231 km/h, prędkość wznoszenia max- 11,7 m/s, pułap operacyjny- 6095 m, pułap zawisu z wpływem ziemi- 4570 m, pułap zawisu bez wpływu ziemi- 3880 m, zasięg max- 640, zasięg max wersji o wydłużonym zasięgu- 820 km, czas lotu max- 3 h 25', czas lotu max wersji o wydłużonym zasięgu- 4 h 27'.

Źródło:

[1] ar ”Kolejne Eurocoptery w Polsce”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 11/2006.
[2] Rusiecki M. ”Polski nie stać na gorsze rozwiązanie”. Lotnictwo nr 7/2006.
[3] SK ”Pierwszy śmigłowiec EC135 i pierwszy EC145 w Polsce”. Lotnictwo nr 11/2006.
[4] Rusiecki M. ”Od BK 117 do EC 145 wspólne dzieło przemysłu Niemiec i Japonii”. Lotnictwo nr 8/2005.
[5] Sobczak G. ”EC 135 w służbie Europy”. Lotnictwo nr 2/2004.
blog comments powered by Disqus