Douglas DC-2, 1934

Samolot pasażerski. USA.
Samolot pasażerski Douglas DC-2 (SP-ASJ) Polskich Linii Lotniczych ”Lot” na egipskim lotnisku Almaza. (Źródło: via ”Wikimedia Commons”).

Samolot pasażerski Douglas DC-2 (Douglas Commercial- 2) był rozwinięciem doświadczalnego samolotu Douglas DC-1 z 1932 r. Prototyp DC-2 został oblatany 11.05.1934 r., a w trzy miesiące później wszedł na linie amerykańskie. W 1934 r. samolot DC-2 stanął do wyścigu Londyn-Melbourne (17 600 km), w którym brały udział samoloty rekordowe, i zajął w nim drugie miejsce. DC-2 ustanowił ponadto 19 rekordów amerykańskich i międzynarodowych (m.in. wykonał, przelot w poprzek USA w 12 h 45 min oraz przelot o długości 5 000 km w 18 h 22 min, czyli ze średnią prędkością 272 km/h). W latach 1934-1936 wyprodukowano 218 egz. (według niektórych publikacji- 193). Samolot DC-2 uzyskał opinię najnowocześniejszego i najbezpieczniejszego samolotu pasażerskiego, który mógł nawet na jednym silniku kontynuować start w razie awarii i ewentualnie dalszy lot. Był to również pierwszy samolot pasażerski mający, oprócz wyposażenia do lotów bez widoczności, pilota automatycznego oraz podwójny komplet przyrządów pokładowych. Należał także do pierwszych samolotów, na których zastosowano klapy do lądowania, przestawialne śmigła i konstrukcję półskorupową o pokryciu z gładkiej blachy.

Zakupionych został przez wielu przewoźników lotniczych Ameryki, Europy (linie holenderskie, szwajcarskie, hiszpańskie i niemieckie) i Azji. Jeden egzemplarz samolotu Douglas DC-2 został zakupiony, w celach porównawczych, przez ZSRR. Wielka Brytania zakupiła 22 egz. dla potrzeb RAF, dostarczane pod oznaczeniem DC-2K od połowy 1941 r. Większość z nich została wcielona do brytyjskiego No. 31 Squadron, działającego w Indiach w służbie ewakuacyjnej i transportowej. Samoloty DC-2 służyły w komunikacji lotniczej przez wiele lat, tak że w 1965 r. było jeszcze w użyciu 5 egz.

Dalszym rozwojem konstrukcji był samolot pasażerski i transportowy Douglas DC-3 (C-47 ”Dakota”). Rozwinięciem DC-2 był również samolot bombowy Douglas B-18, którego zbudowano 318 egz.

W Polsce.

W 1935 r. PLL ”Lot” kupił 2 samoloty Douglas DC-2, które otrzymały znaki rejestracyjne SP-ASK i ASL. W lutym 1937 r. odkupiono od niemieckiej Lufthansy jeden DC-2 w częściach (zdemontowany przez Niemców dla zapoznania się z konstrukcją), który w dniu 23.11.1937 r. rozbił się w locie z Salonik do Sofii. W 1939 r. SP-ASK został internowany w Rydze, gdzie po aneksji Łotwy, trafił do sowieckiego lotnictwa. Został zniszczony podczas ataku Niemiec na ZSRR w 1941 r. Natomiast SP-ASL został ewakuowany do Rumunii. Ponieważ znajdujące się w Rumunii samoloty zostały internowane, to dyrekcja PLL ”Lot” aby część z nich odzyskać, dokonała fikcyjnej sprzedaży DC-2 (oraz Lockheed L-14H, Lockheed L-10A i Junkers Ju-52) brytyjskim liniom lotniczym Imperiał Airways, nadając im angielskie znaki rejestracyjne. Jednak w wyniku nacisków ambasady niemieckiej w Bukareszcie samoloty nie zostały zwrócone. Po kilku miesiącach został przejęty przez rumuńskie lotnictwo komunikacyjne.

Jest prawdopodobne, że na samolocie Douglas DC-2 walczył w Finlandii, w czasie ”Wojny Zimowej”, przybyły z Paryża por. Feliks Pecho (u finów Feliks Peczo). Latał w pułku bombowym LeR 4 (Lentorykmentti 4), wyposażonym m.in. w samoloty Bristol ”Blenheim” Mk.I, Douglas DC-2 oraz Junkers K-43. Nie są znane żadne szczegóły na temat jego służby, jednak wiadomo że por. Pecho był doświadczonym pilotem a przed wojną latał w Polsce u przewoźników cywilnych oraz brał udział w Kampanii Wrześniowej.

W okresie listopad-grudzień 1941 r. brytyjski samolot Douglas DC-2K nr AX755, należący do brytyjskiego 267 Squadronu, został użyty do przewozu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych gen. Władysława Sikorskiego podczas jego podroży do Moskwy na rozmowy ze Stalinem. Generał leciał tym samolotem na kilku etapach podróży: Kair-Teheran i prawdopodobnie w drodze powrotnej Baku-Kair.

Konstrukcja:
Dolnopłat o konstrukcji metalowej. Załoga- 2-3 osoby, pasażerów- 14-17.
Płat był trójdzielny, trójdźwigarowy, wielopodłużnicowy, półskorupowy. Skrzydła wyposażone w lotki. Pod skrzydłami i kadłubem znajdowały się klapy krokodylowe.
Kabiny zakryte, kabina pasażerska ogrzewana i wentylowana.
Usterzenie klasyczne o konstrukcji metalowej.
Podwozie klasyczne chowane w locie.

Wyposażenie- pilot automatyczny, trzy radiostacje, radionamiernik, dwa reflektory do lądowania i dwie race oświetlające na spadochronach. Instalacje: elektryczna, pneumatyczna, hydrauliczna, przeciwoblodzeniowa.

Napęd- 2 silniki gwiazdowe Wright ”Cyclone” o mocy 652 kW (887 KM) każdy.
Samoloty używane w Polsce- silniki gwiazdowe Bristol ”Pegasus VI” o mocy nominalnej 493 kW (670 KM) i mocy startowej 570 kW (775 KM).

Dane techniczne DC-2 (wg [6]):
Rozpiętość- 25,9 (wg [5]- 26,0) m, długość- 18,9 m, wysokość- ,4 m, powierzchnia nośna- 87,3 m3.
Masa własna- 5590 (wg [5]- 5400) kg, masa użyteczna- 2660 kg, masa całkowita- 8250 (wg [5]- 8400) kg.
Prędkość max- 330 (wg [5]- 340) km/h, prędkość przelotowa- 264 (wg [5]- 320) km/h, wznoszenie- 5,3 (wg [5]- 5,0) m/s, pułap- 7000 (wg [5]- 6840) m, zasięg- 1770 (wg [5]- 1745) km.

Galeria

  • Samolot pasażerski Douglas DC-2 (SP-ASK) Polskich Linii Lotniczych ”Lot”. (Źródło: www.forum.odkrywca.pl).

Źródło:

[1] T.M. ”Lisunow Li-2”. Nowa Technika Wojskowa nr 12/1997.
[2] Ciupek J. ”Srebrny ptak LOTu”. Lotnictwo z szachownicą nr 4.
[3] Marszałkiewicz J. ”Z Polski dla Finlandii”. Lotnictwo z szachownicą nr 10.
[4] Liwiński J. ”Lotnictwo komunikacyjne we wrześniu 1939 r.”. Lotnictwo nr 5/2005.
[5] Chołoniewski K. ”Samoloty DOUGLAS jako pojazdy Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych”. Lotnictwo nr 4/2004.
[6] Mikulski M., Glass A. ”Polski transport lotniczy 1918-1978”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1980.
blog comments powered by Disqus