Diehl BGT Defence AIM-2000 "IRIS-T", lata 1990-te
Na bazie pocisku rakietowego klasy powietrze-powietrze IRIS-T firma Diehl BGT Defence opracowała przeciwlotniczy zestaw rakietowy średniego zasięgu IRIS-T SL. Powstał on jako uzupełniający zestaw rakietowy dla niemieckiego segmentu amerykańsko-europejskiego przeciwlotniczego systemu rakietowego MEADS dla Bundeswehry. Mają być one używane przeciwko mniej wymagającym celom, natomiast do zwalczania najgroźniejszych celów mają służyć rakiety Lockheed Martin PAC-3 MSE. Założenia dla programu IRIS-T SL zdefiniowano w 2004 r. Podstawą koncepcji było wykorzystanie całej przedniej części rakiety lotniczej IRIS-T, mającej średnicę 127 mm i mieszczącej głowicę samonaprowadzania, bloki elektroniki i głowicę bojową, połączoną z nowym, większym i mocniejszym silnikiem rakietowym, który miał zapewnić odpowiednie charakterystyki dynamiczne przy odpaleniu pocisku z ziemi.
Pierwszy projekt pocisku na bazie lotniczej rakiety IRIS-T, pochodzący z 2002 r.- IRIS-T/GL (Ground Launched), przedstawiał pocisk z silnikiem o średnicy zwiększonej do 160 mm, długości całkowitej 3139 mm i masie startowej 106 kg. Planowany zasięg miał wynieść 10 km. W tej fazie prac rozważano jeszcze możliwość zachowania oryginalnej, półkulistej osłony czujnika głowicy samonaprowadzania, a korpus silnika rakietowego planowano wykonać ze stopów lekkich. Wkrótce rozpoczęto poszukiwania możliwości poprawy osiągów opracowywanego pocisku. Zwiększono średnicę silnika rakietowego do 170 mm, pojawiła się osłona aerodynamiczna części głowicowej, zmniejszająca opór czołowy. Masa startowa wzrosła do 120 kg, ale planowany zasięg rakiety przekroczył 25 km. Konstrukcję pocisku nadal modyfikowano. W celu zmniejszenia jego masy korpus silnika wykonano z lżejszych od stopów lekkich i bardzo wytrzymałych kompozytów. Ponownie zwiększono średnicę silnika do 180 mm. Wystawiany podczas światowych salonów uzbrojenia w 2008 r. pocisk IRIS-T SL miał zmienną średnicę kadłuba (127/180 mm), długość całkowitą z osłoną aerodynamiczną głowicy 3400 mm, a jego masa startowa osiągnęła ok. 140-150 kg. Masa kompletnego pojemnika transportowo-startowego, o wymiarach 3500x400x400 mm, z pociskiem IRIS-T SL/SLM miała wynieść 222 kg. Pojemnik będzie hermetyczny i przystosowany do długotrwałego składowania. System naprowadzania pocisku IRIS-T SL/SLM będzie kombinowany- w pierwszej fazie będzie to naprowadzanie inercyjne z korektą za pomocą GPS, w środkowym etapie lotu tor pocisku będzie korygowany dzięki łączu radiowemu, zaś termowizyjny system samonaprowadzania (IIR) skieruje pocisk na cel. Planowany zasięg max miał osiągnąć ponad 35 km. Prędkość max pocisku miała trzykrotnie przekraczać prędkość dźwięku.
W 2007 r. Federalny Urząd ds. Techniki Wojskowej i Zaopatrywania (Bundesamt fur Wehrtechnik und Beschaffung- BWB) podjął decyzję zastosowaniu IRIS-T SL jako uzupełniającego zestawu dla systemu przeciwlotniczego MEADS. Dotąd jego rozwój był prywatnym przedsięwzięciem firmy Diehl BGT Defence. Pierwszy doświadczalny start pocisku systemu IRIS-T SL został zaplanowany na drugą połowę 2009 r. Według kontraktu pomiędzy Diehlem a BWB system IRIS-T SL ma być gotowy w 2012 r. Wprowadzenie go do uzbrojenia było planowane na 2013 r.
W 2008 r. zademonstrowano wersję IRIS-T SLM (Surface Launch Medium), która ma być eksportową odmianą systemu IRIS-T SL, o otwartej architekturze, umożliwiającej prostą i skuteczną integrację z jakimkolwiek systemem obrony przeciwlotniczej.
Kolejny przeciwlotniczy zestaw rakietowy- IRIS-TSLS (Standard), wykorzystuje standardowe lotnicze pociski IRIS-T (AIM-2000), odpalane z analogicznej wyrzutni jak w przypadku systemu IRIS-T SL/SLM. Pocisk IRIS-T startuje pionowo, ze standardowej lotniczej belki pośredniej LAU-7, zamocowanej do podnoszonej ramy. W tej postaci, w marcu 2008 r., przeprowadzono pierwsze udane strzelanie systemu na poligonie w Republice Południowej Afryki. Nowością w tym systemie miało być wprowadzenie pojemnika transportowo-startowego przy zachowaniu standardowej rakiety lotniczej. Składowanie pocisków i przeładowanie wyrzutni znacznie się w ten sposób uprości.
W Polsce.
Na początku lat 2000-nych przewidywano wyposażenie Wojsk Obrony Przeciwlotniczej w sprzęt rakietowy nowej generacji, mogący zwalczać rakiety balistyczne, pociski samosterujące i bezpilotowe aparaty latające. Jako następcę zestawów S-125 ”Newa” rozważano m.in. perspektywiczny NATO-wski zestaw MEADS.
Konstrukcja:
Źródło:
[1] Gyurösi M. ”Nowości obrony przeciwlotniczej AD 2008”. Nowa Technika Wojskowa nr 8/2008.[2] Zawadzki W. ”Mniejsze i nowocześniejsze-WLOP 2003”. Lotnictwo nr 1/2003.