Zainspirowany przelotem kanału La Manche przez Louisa Blériota, francuski przedsiębiorca Armand Deperdussin założył firmę Aéroplanes Deperdussin, której pierwsze hangary stanęły w 1909 r. W tym samym roku Armand Deperdussin poznał znakomitego inżyniera Louisa Béchereau, któremu powierzył stanowisko dyrektora technicznego swojej firmy. Béchereau był odpowiedzialny za konstrukcję wszystkich maszyn powstałych w tej wytwórni. Samolot miał nowoczesną konstrukcję, był tani i prosty. W tym samym roku zaczęła się jego produkcja seryjna. Samoloty seryjne różniły się jednak szczegółami konstrukcji i typami zastosowanych silników, montowano m.in. silniki rotacyjne Gnôme i Clerget, gwiaździste, 3- cylindrowe Anzani i austriackie rzędowe Austro-Daimler. W 1911 zmieniono nazwę firmy na Société Pour Avions Deperdussin (SPAD). W końcu 1911 r. został zbudowany dwumiejscowy samolot, który otrzymał oznaczenie Deperdussin typ B. W 1913 r. zbudowano wersję pływakową samolotu, nie wzbudziła ona jednak zainteresowania.

Samoloty Deperdussin typ B były używane w początkowym okresie wojny jako samoloty rozpoznawcze, ale szybko zostały zastąpione pewniejszymi samolotami firmy Farman. Do połowy 1915 r. pozostawały na wyposażeniu szkół lotniczych.

W 1912 r. Louis Béchereau zaprojektował, z udziałem holenderskiego inż. Fryderyka Koolhovena, samolot oznaczony jako Deperdussin typ TT. W 1913 r. Armand Deperdussin został aresztowany pod zarzutem defraudacji. Zarządzanie firmy przeszło w ręce znanego pioniera lotnictwa Louisa Blériot’a. Pod jego kierownictwem rozpoczęto produkcję seryjną. W latach 1913- 1914 zbudowano łącznie 100 samolotów tego typu. Samolot posiadał niezłe osiągi. Opływowe formy kadłuba, podwozia, płatów i usterzenia odzwier­ciedlały współczesne osiągnięcia w zakresie aerodynamiki. Na jego konstrukcję wyraźny wpływ miały jednomiejscowe samoloty wyścigowe firmy Deperdussin, które od 1912 r. ustanowiły kilka światowych rekordów prędkości.

Na początku I wojny światowej w samoloty Deperdussin typ TT były uzbrojone dwie eskadry lotnictwa francuskiego. Wiosną 1914 r. na niektórych samolotach instalowano karabiny maszynowe Colt albo Madsen na wysokich stojakach do strzelania do przodu nad śmigłem. Dla prowadzenia ognia strzelec musiał wyłazić z kabiny na kadłub. Taka akrobatyka nie wywołała entuzjazmu u lotników i o realnym bojowym zastosowaniu tego uzbrojenia nic nie wiadomo. Później na kilka rosyjskich samolotów Deperdussin otrzymało bardziej udane uzbrojenie strzeleckie, do którego obsługi już nie trzeba było opuszczać kabiny. Niewielką ilość samolotów otrzymało brytyjskie morskie lotnictwo. Samolot był używany na froncie zachodnim jako rozpoznawczy mniej więcej do końca 1914 r., a później w jednostkach szkolnych. Samolot miał jednak szereg wad. Lotnicy skarżyli się na trudności z pilotowaniem samolotów i na ograniczoną widoczność z przedniej kabiny. Również charakterystyki lotno- techniczne już wówczas zaczęły odstawać od osiągnięć najnowszych konstrukcji.

W 1913 r. Deperdussin TT uczestniczył w konkursie samolotów wojskowych dla lotnictwa rosyjskiego. Pomimo tego, że zajął dopiero trzecie miejsce, został przyjęty na uzbrojenie. Produkcję seryjną zlecono firmie Towarzystwo Akcyjne Żeglugi Powietrznej A. Lebiediew. Pierwszy samolot seryjny ukończono w czerwcu 1914 r. Dla armii firma zbudowała 68 (wg innych źródeł- 63) egz., dodatkowo pewną ilość zakupiono bezpośrednio we Francji. Dwa samoloty  Deperdussin typ TT zostały przekazane przekazał lotnictwu marynarki wojennej. Wyposażone zostały w podwozie z pływakami. Morski Sztab Generalny zlecił przeróbkę 24.07.1914 r. i Witold Jarkowski wspólnie z Louis Janoir’em szybko opracowali wersję w wariancie wodno- lądowym. Samo­lot otrzymał trzy pływaki, dwa pod płatami i je­den pod płozą ogonową. Jesienią 1914 r. hydroplany przekazano marynarce.

Samoloty Deperdussin były budowane na licencji również w firmie Dux, niestety brak informacji czy był to Deperdussin typ B, czy też Deperdussin typ TT. Pierwszy samolot seryjny rozbił się, grzebiąc w swoich szczątkach pasażera, pilot Adam Haber-Włyński został ciężko ranny. Materiały źródłowe podają, że samolot posiadał wady konstrukcyjne. Konstruktorzy firmy Duks, nie chcąc płacić firmie Deperdussin za licencję, zakupili francuski samolot i po skopiowaniu, przystąpili do produkcji seryjnej. Nie wiem ile ich zbudowano w firmie Dux, znalazłem tylko informację o zbudowaniu i przekazaniu wojsku pierwszej partii 10 egz.

W 1914 r. również firma S.S. Szczetinina i M.A. Szczerbakowa w Petersburgu otrzymała zamówienie na 40 samolotów Deperdussin TT. Nie dostarczyła ani jednego egzemplarza.

Samoloty Deperdussin TT weszły na wyposażenie 19, 22 i 23 korpuśnych oddziałów lotniczych zastępując tam starsze typy: Nieuport IV i Farman F-XVI. Chociaż ich eksploatacja potwierdziła wszystkie krytyczne o nich I uwagi, to jednak były one lepsze od samolotów starszych typów, górowały nad nimi zwłaszcza prędkością. Oddziały lotnicze intensywnieje eksploatowały i samoloty  szybko traciły resurs. Kilka maszyn stracono w walkach powietrznych. Samoloty te aktywnie uczestniczyły w walkach na froncie rosyjsko- niemieckim do połowy 1916 r. Niektóre z nich dotrwały do końca I wojny światowej.

Samoloty Deperdussin TT używane były również w lotnictwie Belgii, Hiszpanii, Paragwaju, Portugalii, Serbii i Turcji. Co najmniej jeden ex- rosyjski samolot został zdobyty prze wojska niemieckie.

W Polsce.

Produkcję seryjną samolotów Deperdussin TT w firmie Towarzystwo Akcyjne Żeglugi Powietrznej A. Lebiediew uruchomił Witold Jarkowski, pełniący wówczas funkcję dyrektora i głównego konstruktora. Zaprojektował on wówczas pierwszy w historii lotnictwa nowoczesny zakład wielkoseryjnej produkcji samolotów, który został zbudowany na Komendanckim Aerodromie w Sankt Petersburgu. Dzięki inżynierskim i administracyjnym talentom Jarkowskiego, Towarzystwu Lebiediewa udało się szybko zorganizować seryjną produkcję samolotów, pozyskać niezbędne zamówienia i uniknąć strat mogących być efektem zamieszania pierwszych dni wojny i zmiany warunków zawartych wcześniej umów.

W dniu 8.05.1914 r. doszło do katastrofy samolotu Deperdussin zbudowanego w firmie Dux. Pilot Adam Haber- Włyński został ciężko ranny, zginął natomiast lecący z nim mechanik- A. A. Muchin. Samolot uległ kompletnemu rozbiciu. Był to pierwszy zbudowany w firmie Dux samolot tego typu.

Konstrukcja Deperdussin typ B:
Jedno- lub dwumiejscowy średniopłat o konstrukcji drewnianej.
Skrzydło dwudźwigarowe, drewniane, pokryte płótnem, usztywnione cięgnami do kozła nad kadłubem i podwozia. Sterowanie za pomocą zwichrzenia końcówek skrzydeł.
Kadłub o konstrukcji drewnianej, rama silnika z rur stalowych. Osłona silnika z blachy aluminiowej, w okolicy kabiny pokrycie ze sklejki, tylna część pokryta płótnem. Kabina odkryta.
Usterzenie pionowe składało się z trójkątnego statecznika oraz steru. Ster wysokości prostokątny o symetrycznym profilu. Cała konstrukcja wykonana z drzewa, pokryta płótnem i usztywniona drutami.
Podwozie klasyczne stałe.

Silnik- rotacyjny Gnôme o mocy od 37 kW (50 KM) do 59 kW (80 KM). W samolotach przeznaczonych do szkół lotniczych montowano silniki Anzani o mocy 44 kW (60 KM) lub 26 kW (35 KM).

Konstrukcja Deperdussin typ TT:
Dwumiejscowy średniopłat o konstrukcji drewnianej.
Kabiny załogi odkryte, umiesz­czone w tandem. Przednia przeznaczona była dla obserwatora, tylna dla pilota, a dla lepszej widoczności na boki w płatach przy kadłubie pozostawiono niewielkie otwory. Podłogi kabin opancerzono, by chronić załogę przed ostrzałem samolotu z ziemi.

Uzbrojenie- nie przewidywane, montowano jednak 1 ruchomy karabin maszynowy Hotchkiss, Colt lub Madsen.

Silnik- rotacyjny Gnôme o mocy 59 kW (80 KM) lub Rhône o mocy 74 kW (100 KM).

Dane techniczne Deperdussin typ B:
Rozpiętość- 8,75 m, długość- 7,65 m, wysokość- 2,25 m, powierzchnia nośna- 14,25 m².
Masa własna- 225 kg, masa całkowita max- 355 kg.
Prędkość max- 90 km/h, prędkość przelotowa- 72 km/h, pułap- 2400 m, czas lotu- 1 h 30'.

Dane techniczne Deperdussin typ TT:
Rozpiętość- 10,6 (wg [4]- 11,7) m, długość- 7,15 (wg [4]- 7,34) m, wysokość- 2,9 (wg [4]- 2,62) m, powierzchnia nośna- 22,0 m².
Masa własna- 419 kg, masa całkowita max- 812 (wg [4]- 760) kg.
Prędkość max- 106 km/h, prędkość przelotowa- 87 km/h, pułap- 3000 m, czas lotu- 2 h 30'.