CWJ, 1931
(CWJ-1)

Szybowiec szkolny. Polska.
Prototyp szybowca szkolnego CWJ. (Źródło: Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977).

W 1931 r. inż. Wacław Czerwiński wraz z inż. Władysławem Jaworskim skonstruowali szybowiec szkolny CWJ, prostszy, lżejszy i znacznie tańszy od CW-III. Prototyp CWJ (początkowo oznaczany CWJ-1) został zbudowany w Warsztatach Szybowcowych ZASPL we Lwowie. Prototyp został oblatany (start za samochodem) w październiku 1931 r. na lotnisku w Skniłowie i przekazany Aeroklubowi Lwowskiemu. W październiku i listopadzie 1931 r. wziął udział w VI Wyprawie Szybowcowej do Bezmiechowej.

CWJ był jednym z najmniejszych ówczesnych szybowców szkolnych w Europie. Był łatwy w obsłudze, lekki do transportu, wytrzymały i stateczny, mało wrażliwy na przeciągnięcie- prawidłowy w zakręcie. CWJ był konstrukcją udaną Produkcję seryjną uruchomiono przełomie lat 1931/1932 w Warsztatach Szybowcowych ZASPL.

Był produkowany m.in. na zamówienie DLC dla szkół szybowcowych do 1933 r. włącz­nie. W 1931 r. zostały zbudowane 2 egz., a w 1932 r.- 10. Od jesieni 1931 r. Koła Szybowcowe w różnych miejscowościach zbudowały co najmniej kilkanaście egz. CWJ na podstawie rysunków technicznych oraz wydanej w 1932 r. przez DLC MK książki pt. Opis budowy szybowca szkolnego CWJ. Szybowiec zalecany do budowy amatorskiej. Materiały do budowy bądź części metalowe można było zamówić w Warsztatach ZASPL. W Warsztatach Kolejowych w Nowym Sączu zbudowano 4 szybowce CWJ.

Zbudowano ok. 70 (wg [1]- ok. 80) egz. Był] one używane na wielu szybowiskach w Polsce. Od 1934 r. były stopniowo zastępowane przez szybowce Wrona. ostatnie zostały skasowane w 1938 r. Dalszym rozwinięciem był szybowiec CWJ-bis ”Skaut”.

Konstrukcja.
Jednomiejscowy górnopłat kratowy o konstrukcji drewnianej.
Płat prostokątny o profilu płasko-wypukłym G-365 gru­bości 11,7%, o cięciwie 1,5 m, dwudzielny, dwudźwigarowy z wykrzyżowaniem między dźwigarami. Dźwigary z deski sosnowej o przekroju 15x90 mm. Żeberka nawlekane na dźwi­gar. Nosek do pierwszego dźwigara kryty sklejką, reszta płótnem. Płat usztywniony drutami biegnącymi do wieżyczki i skrzynki kadłuba. Płat wyposażony w lotki.
Kadłub w postaci skrzynki i kratownicy. Do skrzynki zamocowane siodełko, hak startowy oraz dwie płozy. Kratownica wykonana z listew sosnowych. W płaszczyźnie poziomej usztywniona drutami stalowymi zamocowanymi do skrzydeł. Nad płatem wieżyczka do mocowania linek podtrzymujących płat.
Podwozie płozowe. Jesionowa płoza, amortyzowana. Przy końcu kadłuba metalowa płoza ogonowa, amortyzowana.
Usterzenie kryte płótnem.

Dane techniczne CWJ (wg [1]):
Rozpiętość- 8,75 m, długość- 5,59 m, wysokość- 2,21 m, powierzchnia nośna- 13,0 m2.
Masa własna- 80 kg, masa użyteczna- 75 kg, masa całkowita- 155 kg.
Prędkość minimalna- 42 km/h, doskonałość przy prędkości optymalnej 50 km/h- 12, opadanie minimalne- 1,3 m/s.

Galeria

  • Szybowiec CWJ gotowy do startu pod Rachowem. (Źródło: Aeroplan nr 2/2001).
  • CWJ, rysunek w rzutach. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”).
  • Szybowiec CWJ na lotnisku. (Źródło: www.piotrp.de).
  • Szybowiec CWJ w widoku z boku. (Źródło: www.piotrp.de).
  • Szybowiec CWJ w locie. (Źródło: www.piotrp.de).
  • Szybowiec CWJ w locie. (Źródło: www.piotrp.de).

Źródło:

[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[2] Glass A. "Polskie konstrukcje lotnicze do 1939". Tom 3. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2008.
[3] Kosecki T. "Szkoła Szybowcowa w Tęgoborzu w latach 1933-1951". Almanach Sądecki R. XII, nr 3/4/2004.
blog comments powered by Disqus